Znieczulenie podpajęczynówkowe polega na podaniu leku (środka o działaniu znieczulającym) bezpośrednio do przestrzeni podpajęczynówkowej. Dochodzi do odwracalnego zablokowania przewodnictwa bodźców bólowych i czuciowych w korzeniach nerwowych. Towarzyszy temu także blokada ruchowa i współczulna. Znieczulenie podpajęczynówkowe zawsze aplikuje się w odcinek lędźwiowy kręgosłupa.
Na czym polega znieczulenie podpajęczynówkowe?
Znieczulenie podpajęczynówkowe polega na podaniu środka znieczulającego do przestrzeni podpajęczynówkowej, która znajduje się w samym środku kręgosłupa, wokół rdzenia kręgowego. Składniki aktywne leku przenikają do rdzenia kręgowego, skutkując blokadą określonych nerwów. Wstrzyknięcie środka wykonuje się bezpośrednio przed dostarczeniem pacjenta na salę operacyjną, gdy jest on przygotowany do czynności chirurgicznych. Wcześniej pielęgniarka mierzy mu ciśnienie tętnicze, zakłada wenflon i podłącza kroplówkę.
Do samego znieczulenia pacjenta układa się w leżeniu na wybranym boku lub w pozycji siedzącej, ważne, aby jego plecy były zaokrąglone, celem optymalnej ekspozycji kręgosłupa. Miejsce wkłucia jest dezynfekowane przez anestezjologa, po czym wprowadza on długą igłę do kręgosłupa. Ból związany z samym wkłuciem można porównać do wprowadzania wenflonu, nie jest więc silny. Po wprowadzeniu leku znieczulającego pacjenta kładzie się w pozycji ostatecznej.
Dość szybko pacjent zaczyna odczuwać mrowienie, ciepło i ciężkość kończyn dolnych. Chwilę później ciało przestaje czuć dolegliwości bólowe lub nawet dotyk. Może się zdarzyć, że znieczulenie będzie w pełni działać dopiero po 5-10 minutach.
Znieczulenie podpajęczynówkowe – efekty
Tuż po znieczuleniu podpajęczynówkowym miejsce ma brak wrażliwości pacjenta na bodźce związane z dotykiem, odczuwaniem temperatur czy bólu. Zasięg określany jest dermatomami odpowiadającymi obszarowi skóry unerwianej czuciowo nerwami segmentu rdzenia kręgowego na poziomie znieczulenia. Zostają zablokowanie również nerwy ruchowe, przez co pacjent nie jest w stanie poruszać znieczuloną częścią ciała. Podsumowując, pacjent nie odczuwa bólu i dotyku mniej więcej od wysokości żeber w dół oraz nie może poruszać nogami. Działanie to utrzymuje się przez około 3 godziny.
Znieczulenie podpajęczynówkowe – zalety
Zaletami takiej formy znieczulania są:
- duże bezpieczeństwo;
- szybki początek działania znieczulenia, niemal tuż po podaniu leku;
- opóźnianie wystąpienia bólu pooperacyjnego ze względu na dłuższy czas działania;
- zachowanie samodzielnego oddychania – pacjent jest w stanie bez żadnej pomocy wdychać i wydychać powietrze;
- zachowanie kontaktu słownego z pacjentem;
- stabilizacja układu krążenia u pacjentów z nadciśnieniem tętniczym;
- możliwość wczesnego spożycia posiłku po zabiegu czy operacji (takiej możliwości nie ma przy znieczuleniu ogólnym).
Jeśli pacjent woli pozostać nieświadomy podczas zabiegu, lekarz może podać mu leki o działaniu nasennym, co wciąż jest bezpieczniejsze niż znieczulenie ogólne.
Znieczulenie podpajęczynówkowe – skutki uboczne
Jak w przypadku każdej formy znieczulenia, tak i tutaj mogą pojawić się skutki uboczne, choć zdarza się to bardzo rzadko. Wymienia się:
- spadek ciśnienia tętniczego krwi;
- popunkcyjne bóle głowy;
- bóle pleców, które ustępują po 2-3 dniach;
- problemy z oddawaniem moczu;
- ustępujące ubytki neurologiczne.
Popunkcyjne bóle głowy dotyczą co 200-400 operowanych osób, zaś ubytki neurologiczne u jednej osoby na 200 000. Jeszcze rzadziej zdarza się, że mimo znieczulenia pacjent w dalszym ciągu odczuwa ból i dotyk. Brak efektów znieczulenia podpajęczynówkowego skutkuje koniecznością wykonania znieczulenia ogólnego.
Zobacz również: Znieczulenie zewnątrzoponowe.
Kiedy wykonujemy znieczulenie podpajęczynówkowe?
To rodzaj znieczulenia szczególnie przydatny w ortopedii, urologii, ginekologii, gdzie często wykonuje się zabiegi w obrębie jamy brzusznej i kończyn dolnych. Wskazaniami mogą być np.: zabiegi naczyniowe (operacja tętniaka aorty), operacje przepuklin, zmniejszanie bólu pooperacyjnego po bardzo rozległych zabiegach czy poród poprzez cięcie cesarskie.
Polecane produkty:
Spirulina w tabletkach 100% naturalna
Spirulina zawiera wysokiej jakości naturalne witaminy i minerały. Jej skład to m.in. biotyna, kwas foliowy, beta-karoten, witamina D, witamina E oraz wiele innych witamin. To również źródło niezbędnych minerałów jak magnez, cynk, wapń, żelazo.. Zobacz więcej... | |
Spirulina w proszku 100% naturalna
Spirulina w proszku wykorzystywana jest najczęściej do wykonywania odżywczych i oczyszczających maseczek wpływając m.in. na poprawę wyglądu skóry. Dostarcza niezbędne witaminy, minerały i inne składniki niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu.. Zobacz więcej... |
Bibliografia
Lisowska B., Wiśniewski T., Olszewska M., Małdyk B., Ćwiek R., Słowińska I., Małdyk P., Znieczulenie podpajęczynówkowe – ocena porównawcza dwóch preparatów bupiwakainy, czy to samo to znaczy identyczne, czy tylko podobne?, Anestezjologia i Ratownictwo, 5/2011.