Mukopolisacharyd to organiczny związek chemiczny należący do glikozaminoglikanów, które pełnią niezwykle ważną funkcję w organizmie każdego człowieka. Stanowią elementy strukturalne tkanek oraz biorą udział w licznych reakcjach enzymatycznych. Warto wspomnieć, że mukopolisacharydy znajdują zastosowanie także w kosmetologii ze względu na właściwości nawilżające.
Mukopolisacharyd – charakterystyka
Mukopolisacharydy są grupą heteropolisacharydów składających się z powtarzających się jednostek disacharydowych, zawierających aminocukier połączony wiązaniem β- glikozydowym z kwasem uranowym lub heksozą. Do dnia dzisiejszego udało się wyszczególnić 8 różnych typów mukopolisacharydów. Są to:
- kwas hialuronowy (HA);
- chondroityna (Ch);
- siarczany chondroityny A i C;
- siarczan dermatanu (DS);
- heparyna (H);
- siarczan heparanu (HS);
- siarczan keratanu (KS).
Kwas hialuronowy i chondroityna wyróżniają się spośród pozostałych mukopolisacharydow brakiem grupy siarczanowej, z kolei siarczan keratanu – brakiem grupy karboksylowej. Cechą charakterystyczną heparyny jest natomiast obecność, oprócz typowych estrów siarczanowych, także grup N-sulfonowych. Mukopolisacharydy przez cały czas są rozkładane i od nowa syntetyzowane. Ich rozpad odbywa się w lizosomach zawierających określone enzymy za to odpowiedzialne. Ich kluczową rolą jest rozkładanie mukopolisacharydów w określonym porządku na pojedyncze drobne cząsteczki. Aby mogło to nastąpić, niezbędny jest pełny zestaw ponad 20 różnych enzymów.
Mukopolisacharydy – funkcje
Mukopolisacharydy pełnią w organizmie człowieka rozmaite funkcje. Są również wykorzystywane w przemyśle do produkcji leków i kosmetyków o wszechstronnych właściwościach. Ich przykładowe, najważniejsze role prezentują się następująco:
- kwas hialuronowy – odpowiada za nawilżenie skóry, uczestniczy w jej regeneracji, stymuluje produkcję kolagenu i elastyny. Znajduje się w mazi stawowej, łzach, ślinie i innych cieczach ludzkiego ustroju, utrzymując ich lepkość, poślizg i wilgoć. Jest wykorzystywany w medycynie (iniekcje dostawowe, tworzenie sztucznych opatrunków na rozległe rany oparzeniowe) oraz w kosmetologii (składnik kremów nawilżających do cery dojrzałej oraz składnik iniekcji wykonywanych celem modelowania ust lub konturów twarzy);
- chondroityna – jej podstawowym zadaniem jest zmniejszanie tarcia między powierzchniami ruchomych części stawów. Dodatkowo odpowiada za elastyczność stawów i ścięgien. Ma działanie ochraniające stawy i ułatwiające im bezpieczny ruch w szerokim zakresie. Dostępna jest w formie iniekcji oraz doustnych suplementów diety;
- siarczany chondroityny A i C – obie formy występują głównie w tkance łącznej, warunkując jej nieprzepuszczalność dla bakterii i regulując w niej zawartość wody. Spełniają przy tym podobne funkcje jak chondroityna;
- siarczan dermatanu – silnie wiąże wiele różnych cząsteczek białkowych, w tym m.in. czynniki wzrostowe i ich receptory komórkowe. W konsekwencji tego reguluje czynność komórek, choć charakter tego wpływu nie jest w pełni poznany. Zawiera duże ilości leucyny, lokalizuje się głównie w naczyniach krwionośnych. Udowodniono, że jego właściwy poziom może zmniejszać ryzyko miażdżycy i innych chorób sercowo-naczyniowych;
- heparyna – zapobiega przejściu protrombiny w trombinę oraz blokuje jej działanie na fibrynogen poprzez aktywację antytrombiny. Dzięki temu może zapobiegać agregacji trombocytów i przylegania ich do powierzchni ścian naczyń krwionośnych, działa więc przeciwzakrzepowo. Występuje naturalnie w organizmie człowieka, jak również pozyskiwana jest laboratoryjnie i wykorzystywana do produkcji leków przeciwzakrzepowych;
- siarczan heparanu – jest wbudowany w błony plazmatyczne, odpowiada za ich sprężystość oraz uczestniczy w oddziaływaniach międzykomórkowych czy w procesach rozwojowych. Warunkuje procesy anaboliczne w całym organizmie;
- siarczan keratanu – jego formy występują w całym organizmie, m.in. w ciele szklistym oka oraz w tkance łącznej luźnej. Uczestniczy głównie w procesach naprawczych tych tkanek.
Mukopolisacharydy są więc niezbędne, aby cały organizm działał sprawnie i w dobrej kondycji. To również istotne składniki leków, bez których niemal niemożliwe byłoby leczenie wielu chorób. Upośledzenie w zakresie produkcji lub czynności poszczególnych mukopolisacharydów zawsze jest mocno zauważalne.
Polecane produkty:
|
Spirulina w proszku 100% naturalna
Spirulina w proszku wykorzystywana jest najczęściej do wykonywania odżywczych i oczyszczających maseczek wpływając m.in. na poprawę wyglądu skóry. Dostarcza niezbędne witaminy, minerały i inne składniki niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu.. Zobacz więcej... |
|
Spirulina w tabletkach 100% naturalna
Spirulina zawiera wysokiej jakości naturalne witaminy i minerały. Jej skład to m.in. biotyna, kwas foliowy, beta-karoten, witamina D, witamina E oraz wiele innych witamin. To również źródło niezbędnych minerałów jak magnez, cynk, wapń, żelazo.. Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Sadowska M., Łagocka J., Mukopolisacharydy – właściwości fizykochemiczne, izolacja i wykorzystanie, Żywność. Technologia. Jakość, 2/1997.
- Musiał C., Rola i zastosowanie glikozaminoglikanów w trychologii i kosmetologii, Aesthetic Cosmetology and Medicine, 1/2021.
- Kroma A., Feliczak-Guzik A., Nowak I., Zastosowanie glikozaminoglikanów w preparatach kosmetycznych, Chemik, 2/2012.
- Zeyland J., Lipiński D., Juzwa W., Pławski A., Słomski R., Budowa i zastosowanie wybranych glikozoaminoglikanów, Medycyna Weterynaryjna, 2/2006.
