Moczenie nocne to poważny problem, który może wystąpić zarówno u osób dorosłych, jak i u dzieci. Częściej pojawia się jednak u dzieci i ma podłoże psychogenne. W przypadku dorosłych pacjentów przyczyn doszukuje się w zaburzeniu funkcjonowania dna miednicy bądź układu moczowo – płciowego. Diagnostyką i leczeniem zajmuje się wielu specjalistów: urolog, ginekolog, pediatra bądź fizjoterapeuta uroginekologiczny.
Moczenie nocne – przyczyny
W przypadku bardzo małych dzieci moczenie nocne może wynikać z nierozwiniętego jeszcze w pełni zestawu struktur hamujących niekontrolowany wyciek moczu. W większości przypadków dzieci powinny kontrolować swoje zwieracze do momentu ukończenia 3. roku życia, choć i później mogą pojawiać się sporadycznie pojedyncze przypadki nocnego nietrzymania moczu. Gdy starsze dzieci moczą się w nocy zwykle szuka się przyczyn psychologicznych, takich jak:
- strach przez ciemnością i samodzielnym pójściem do toalety;
- różnego rodzaju lęki i fobie;
- nadmierny stres w życiu codziennym;
- problemy rodzinne, np. rozwód rodziców, częste kłótnie i przemoc w domu;
- trauma, przeżyte wydarzenia, które wywarły silne wrażenie na dziecku.
Bez względu na wiek, zarówno u dzieci, jak i u dorosłych, moczenie nocne może wiązać się z poważniejszymi infekcjami układu moczowego. Z kolei przyczynami moczenia nocnego u dorosłych są:
- zaburzenia syntezy wazopresyny;
- przewlekłe choroby, takie jak niewydolność nerek, demencja czy choroby neurologiczne;
- choroba Parkinsona i choroba Alzheimera;
- obniżenie narządów rodnych u kobiety;
- wady rozwojowe układu moczowego lub układu nerwowego;
- uszkodzenie rdzenia kręgowego lub kręgosłupa w okolicy ośrodka mikcji;
- poważne zaburzenia psychiczne;
- bardzo słabe mięśnie dna miednicy, co dotyczy częściej kobiet;
- przerost prostaty u mężczyzn lub przebyte operacje prostaty.
Możliwe są również przyczyny psychogenne, jednak u osób dorosłych diagnozuje się je rzadziej niż u dzieci w związku z nocnym moczeniem.
Co to jest nykturia?
Jednocześnie nie należy mylić pojęć moczenia nocnego i nykturii. Moczenie nocne to nieświadome oddanie pewnych ilości moczu podczas snu, co jest zjawiskiem niekontrolowanym przez daną osobę. Z kolei nykturią zwiemy konieczność oddania moczu w nocy częściej niż dwa razy, co powoduje wybudzenie ze snu i konieczność udania się do toalety. Za normę uznaje się jedną wizytę w toalecie w godzinach nocnych. Dwie i więcej uznawane są już za patologię i wymagają diagnostyki.
Moczenie nocne – diagnostyka
Podstawą diagnostyki jest szczegółowy wywiad z pacjentem. Powinny paść pytania o:
- choroby ogólnoustrojowe i ostatnio przebyte;
- przyjmowane leki;
- ilość wypijanych płynów w ciągu dnia oraz tuż przed snem;
- aktywność fizyczna na co dzień;
- zaawansowanie problemu – objętość i częstość moczenia nocnego;
- przebyte operacje, jeśli miały miejsce;
- porody i ciąże – w przypadku kobiet.
W przypadku dzieci duże znaczenie ma wywiad psychologiczny, co można uzupełnić o USG układu moczowego. Z kolei w przypadku pacjentów dorosłych ważną częścią diagnostyki są: dziennik mikcji, USG układu moczowego, badanie prostaty u mężczyzn, badanie dna miednicy, per vaginam u kobiet, morfologia krwi oraz badania moczu. Zwykle na podstawie wyników takiego zestawu badań lekarz może wskazać na przyczynę problemu.
Moczenie nocne – leczenie
Wdraża się leczenie przyczynowe, co oznacza, że jeśli moczenie nocne wynika z bakteryjnej infekcji układu moczowego, pacjent otrzymuje odpowiednie antybiotyki i wskazówki dotyczące codziennej higieny miejsc intymnych. Z kolei gdy moczenie nocne u dziecka wiąże się z problemami rodzinnymi, wskazane są rodzinne wizyty u psychoterapeuty i zadbanie o poprawę atmosfery w domu.
Bardzo często diagnozuje się moczenie nocne wskutek osłabienia mięśni dna miednicy lub patologii dotyczących dna miednicy. Wówczas najskuteczniejsze okazują się regularne wizyty u fizjoterapeuty uroginekologicznego. Specjalista przeprowadzi terapię manualną, ucząc pacjenta świadomego aktywowania mięśni dna miednicy i ich wzmacniania. Przeszkoli również z zakresu ćwiczeń do domu lub pessaroterapii u kobiet.
Polecane produkty:
Spirulina + Żelazo
Spirulina to naturalna alga, która uzupełnia niedobory ważnych dla prawidłowego funkcjonowania organizmu witamin, minerałów i innych składników odżywczych. Uzupełniona została w organicznie wiązane, naturalne żelazo. Dzięki takiemu połączeniu ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Tkaczyk M., Maternik M., Apozański W., Baka-Ostrowska M., Moczenie nocne u dzieci – racjonalne postępowanie w podstawowej opiece zdrowotnej. Część 1. Diagnostyka, Family Medicine & Primary Care Review, 2/2012.
- Tanzberger R., Kuhn A., Mobs G., Baumgartner U., Dno miednicy – fizjologia, patologia, diagnostyka i leczenie, Wydawnictwo Urban&Partner, Wrocław 2020.
- Baranowski W., Rogowski A., Uroginekologia, Wydawnictwo Medical Tribune Polska, Warszawa 2018.