Inulina (łac. inulinum) to polisacharyd zbudowany z liniowych łańcuchów reszt fruktozy (średnio 10-70) połączonych ze sobą wiązaniami beta-1,2-glikozydowymi, często zakończonych cząsteczką glukozy. W ostatnich latach dokładniej poznano właściwości inuliny, uznając ją za wartościowy prebiotyk i związek wspierający zdrowie człowieka.
Inulina – co to?
Inulinę po raz pierwszy wyodrębniono już w 1804 roku z korzenia omanu wielkiego. To sacharyd o wszechstronnym zastosowaniu. W przypadku roślin może spełniać funkcję ochronną jako osmo- lub krioprotektanty, czyli substancje chroniące przed przesuszeniem lub przechłodzeniem roślin. Jest również kluczowa dla ludzkiego zdrowia. Przydaje się w diagnostyce chorób nerek, a dokładniej w ocenie szybkości filtracji w kłębuszkach nerkowych. Z kolei jej zastosowanie w żywieniu zwierząt rzeźnych oraz drobiu wpływa na zdrowotność hodowanych zwierząt oraz jakość pozyskiwanych surowców.
Właściwości zdrowotne inuliny
Inulinę uznaje się za rozpuszczalną frakcję błonnika pokarmowego, nie jest jednak trawiona w przewodzie pokarmowym przez enzymy własne. Dzięki temu stanowi pożywkę dla bifidobakterii warunkujących utrzymanie prawidłowej flory jelitowej, przez co staje się prebiotykiem. Prebiotykami zwiemy z kolei związki, które docierają do cennych bakterii jelitowych, wspierając ich różnicowanie się, wzrost i funkcjonowanie. W związku z działaniem hipoglikemicznym inulina rekomendowana jest w diecie osób chorych na cukrzycę. Ponadto inulina:
- obniża stężenie cholesterolu i zmniejsza ryzyko rozwoju miażdżycy;
- zwiększa absorpcję wapnia w organizmie i tym samym wpływa na prawidłową mineralizację kości;
- zwiększa masę kału poprawiając perystaltykę jelit i likwidując zaparcia;
- kontroluje metabolizm lipidów.
Warto wiedzieć, że niemal cała spożyta inulina ulega fermentacji w obrębie okrężnicy (za co odpowiadają Bifidobacterium sp. i Lactobacillus sp.). Produktami fermentacji są krótkołańcuchowe kwasy tłuszczowe (octowy, propionowy, masłowy), które hamują rozwój szkodliwych bakterii, np. Salmonella i E. Coli. Efekt ten obserwuje się już przy spożyciu 10 g inuliny na dobę. Dodatkowo obniża pH treści pokarmowej jelita grubego, ograniczając w ten sposób procesy gnilne i chroniąc przed wrzodziejącym zapaleniem okrężnicy oraz prawdopodobnie przez jej nowotworami.
Źródła inuliny
Inulina znajduje się powszechnie w roślinach. Jej znaczne ilości znajdziemy między innymi w cykorii korzeniowej, w których stanowi aż 44%, a także w kłączu słonecznika bulwiastego, w którym stanowi aż 52%. Inulinę można otrzymywać z surowców roślinnych na drodze ekstrakcji wodnej wspomaganej ultradźwiękami i/lub mikrofalami. Wraz z modyfikacjami enzymatycznymi może być też syntetyzowana przez drobnoustroje. Związek ten w największych ilościach gromadzi się w podziemnych organach spichrzowych (korzenie, bulwy, kłącza). Źródłami tego związku są też: korzenie mniszka lekarskiego, korzenie omanu, korzenie wężymordu, kozibród porolistny. W mniejszych ilościach występuje w cebuli, czosnku, porze, karczochach, pszenicy, bananach oraz dalii.
Zastosowanie inuliny
Inulina jest powszechnie stosowana w branży gastronomicznej i przemyśle spożywczym. Może zastąpić znaczne ilości niezdrowych tłuszczów w produktach spożywczych i wpływa na stabilizację emulsji nadając produktowi miękkość. Tym samym jest częstym składnikiem jogurtów, mleka acidofilnego, kremowych serków, margaryny czy nawet pieczywa. Bywa stosowana w produktach wspomagających odchudzanie ze względu na korzystny wpływ na trawienie oraz niską wartość kaloryczną. Posiada łagodny i delikatnie słodki smak.
Inulina – przeciwwskazania
Choć jest to niezwykle ceniony i zdrowy związek, nie zawsze jego spożycie jest możliwe. Do podstawowych przeciwwskazań zaliczamy choroby zapalne jelit w okresie zaostrzenia (np. choroba Leśniowskiego-Crohna), stany zapalne trzustki i pęcherzyka żółciowego oraz aktywną chorobę wrzodową żołądka i dwunastnicy. Ostrożność powinny zachować również osoby wykluczające z diety błonnik ze względów zdrowotnych.
Polecane produkty:
|
Spirulina w proszku 100% naturalna
Spirulina w proszku wykorzystywana jest najczęściej do wykonywania odżywczych i oczyszczających maseczek wpływając m.in. na poprawę wyglądu skóry. Dostarcza niezbędne witaminy, minerały i inne składniki niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu.. Zobacz więcej... |
|
Spirulina w tabletkach 100% naturalna
Spirulina zawiera wysokiej jakości naturalne witaminy i minerały. Jej skład to m.in. biotyna, kwas foliowy, beta-karoten, witamina D, witamina E oraz wiele innych witamin. To również źródło niezbędnych minerałów jak magnez, cynk, wapń, żelazo.. Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Dybkowska E., Zalewska E., Właściwości funkcjonalne i technologiczne inuliny i fruktooligosacharydów, Postępy Techniki Przetwórstwa Spożywczego, 1/2015.
- Nowak A., Klimowicz A., Bielecka-Grzela S., Piechota M., Inulina – cenny składnik żywieniowy, Annales Academiae Medicae Stetinensis, 1/2012.
- Kulczyński B., Gramza-Michałowska A., Właściwości prozdrowotne fruktantów typu inuliny, Medycyna Rodzinna, 2/2016.
