Torbiel na jajniku (inaczej zwana cystą) to często spotykane kobiece schorzenie. Cysty mogą lokalizować się zarówno na powierzchni jajnika, jak i w jego wnętrzu. Przybierają różne rozmiary, zaś w ich wnętrzu gromadzi się płyn. Część z nich samoistnie znika po pewnym czasie, zaś niewielka część może przekształcać się w zmiany nowotworowe wymagające natychmiastowego usunięcia.
Torbiel na jajniku – przyczyny
Uważa się, że u niemal każdej kobiety w ciągu całego jej życia doszło przynajmniej jeden raz do powstania cysty. Często jednak znika ona samoistnie zanim dojdzie do jej wykrycia. Do dnia dzisiejszego nie znaleziono przyczyn tego zjawiska. Uważa się, że wpływ na to ma połączenie się kilku czynników. Są to:
- zaburzenia hormonalne;
- nieprawidłowości w zanikaniu ciałka żółtego;
- endometrioza;
- zespół policystycznych jajników.
Dodatkowymi czynnikami ryzyka są:
- palenie papierosów;
- przyjmowanie niektórych leków, w tym doustnych środków antykoncepcyjnych czy leków onkologicznych na raka piersi.
Jak dochodzi do powstawania torbieli? Otóż wskutek zaburzeń hormonalnych pęcherzyk Graafa nie pęka w odpowiednim dniu cyklu miesiączkowego, lecz napełnia się krwią lub płynem surowiczym. Ze względu na przyczyny wyróżnia się kilka rodzajów torbieli:
- nowotworowe;
- endometrialne;
- ciałka żółtego;
- pęcherzykowe;
- dermatoidalne;
- luteinowe.
Diagnostyką i leczeniem torbieli najczęściej zajmuje się lekarz ginekolog, w niektórych przypadkach współpracując z onkologiem.
Torbiel na jajniku – objawy
W znacznej większości przypadków torbiele na jajniku nie dają żadnych objawów, są więc wykrywane całkowicie przypadkowo podczas rutynowych badań ginekologicznych. Dopiero gdy osiągną większe rozmiary, przez co uciskają na okoliczne tkanki i narządy, mogą dawać objawy takie jak:
- parcie na pęcherz moczowy, nawet przy niewielkim stopniu jego napełnienia;
- bóle podbrzusza i dyskomfort;
- problemy z zajściem w ciążę;
- dolegliwości bólowe lub dyskomfort podczas stosunków seksualnych;
- bóle głowy;
- omdlenia;
- nerwowość;
- nagłe wahania masy ciała;
- nudności i wymioty;
- zaburzenia cyklu miesiączkowego;
- krwawienia i plamienia między miesiączkami.
Jeśli dojdzie do pęknięcia cysty pojawiają się objawy zapalenia otrzewnej. Znacznie groźniejsze są torbiele, które podczas badania diagnostycznego charakteryzują się bardzo grubą ścianą, nieregularną budową lub wzmożonym unaczynieniem. Niekorzystnym zjawiskiem jest również wielokomorowość, czyli obecność wielu komór w jednej cyście. Nierzadko obserwuje się także skręcanie torbieli, czyli zaciśnięcie naczyń krwionośnych, co może skutkować niedokrwieniem jajników. Wówczas należy bezzwłocznie zgłosić się do lekarza.
Diagnostyka
Podstawową metodą diagnostyczną torbieli jajnika jest USG przezpochwowe, wykonywane na każdej wizycie ginekologicznej. Dzięki temu kobiety regularnie badające swój stan zdrowia nie są w stanie przeoczyć ewentualnych zmian i cyst. Za pomocą USG można określić także rodzaj, wielkość i kształt torbieli. W niektórych przypadkach lekarz decyduje o dodatkowej diagnostyce, wykonuje więc biopsję zmiany.
Torbiel na jajniku – leczenie
Nie ma jednego schematu postępowania przy torbielach jajnika ze względu na ich zróżnicowany obraz kliniczny i różne podłoże. Ważne jest także stwierdzenie czy zmiana ma charakter nowotworowy czy nie. Większość przypadków cyst znika samoistnie lub po rozpoczęciu terapii hormonalnej, która może trwać do kilku miesięcy. Jeśli torbiel mimo leczenia nie zmniejsza się lub jeszcze przed podjęciem leczenia daje niepokojące objawy czy ma więcej niż 5 cm średnicy, pojawia się wskazanie do jej chirurgicznego usunięcia.
Zabieg wycięcia torbieli można przeprowadzić metodą klasyczną lub laparoskopową (znacznie częściej). Jest wykonywany w znieczuleniu ogólnym i posiada dobre rokowania. Należy jednak pamiętać, że u niektórych kobiet cysty wraz z upływem czasu mogą odrastać.
Torbiele na jajniku a ciąża
Zazwyczaj obecność torbieli na jajniku nie przeszkadza w zajściu w ciążę. Jeśli kobieta znajduje się w wieku rozrodczym (a tak najczęściej jest) i stara się o potomstwo, należy rozważyć wady i zalety wszystkich dostępnych metod leczenia. Może się okazać, że chirurgiczne usunięcie cysty uniemożliwi późniejsze zajście w ciąże, zaś leczenie hormonalne może rozregulować cykl miesiączkowy, co poskutkuje znacznym zmniejszeniem płodności. Temat warto szczegółowo omówić ze swoim lekarzem ginekologiem.
Polecane produkty:
|
Spirulina w proszku 100% naturalna
Spirulina w proszku wykorzystywana jest najczęściej do wykonywania odżywczych i oczyszczających maseczek wpływając m.in. na poprawę wyglądu skóry. Dostarcza niezbędne witaminy, minerały i inne składniki niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu.. Zobacz więcej... |
|
Spirulina w tabletkach 100% naturalna
Spirulina zawiera wysokiej jakości naturalne witaminy i minerały. Jej skład to m.in. biotyna, kwas foliowy, beta-karoten, witamina D, witamina E oraz wiele innych witamin. To również źródło niezbędnych minerałów jak magnez, cynk, wapń, żelazo.. Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Matuszczak E., Debek W., Oksiuta M., Kierejczyk J., Zmiany torbielowate i guzy jajników u dziewczynek, Pediatria Polska, 7/2007.
- Onwere C., Vakharia H., Crash Course – położnictwo i ginekologia, Wydawnictwo Urban&Partner, Wrocław 2019.
- Dębski R., Endokrynologia ginekologiczna – najczęstsze problemy, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2018.
