Pokrzywka słoneczna to rzadko spotykana fotodermatoza wywoływana przez nadwrażliwość na światło, której przyczyny nie są w pełni poznane. Zalicza się ją do grona fotodermatoz idiopatycznych, wspólnie z osutką świetlną i przewlekłym posłonecznym zapaleniem skóry. Diagnostyką i leczeniem przeważnie zajmuje się lekarz dermatolog.
Pokrzywka słoneczna – przyczyny
Pokrzywka słoneczna jest chorobą alergiczną. Pod wpływem promieniowania słonecznego (UV) z własnych białek organizmu tworzy się alergen, przeciwko któremu układ immunologiczny osoby predysponowanej produkuje przeciwciała. Łączą się one z alergenem i inicjują wydzielanie przez mastocyty histaminy oraz innych mediatorów wywołujących świąd skóry, rumień i powstawanie bąbli. Choroba przebiega nagle, może pojawić się spontanicznie w każdym wieku bez względu na płeć (choć częściej dotyczy kobiet). Najczęściej jednak przypada na wiek między 30. a 50. rokiem życia. Dokładne przyczyny jej występowania nie są znane – nie wiadomo, dlaczego niektóre osoby mają skłonność do pokrzywki słonecznej, a inne nie. Wiadomo jedynie, że u jej podłoża leży natychmiastowa reakcja IgE-zależna.
Pokrzywka słoneczna – objawy
Charakterystycznym objawem pokrzywki słonecznej są bąble pokrzywkowe, którym towarzyszy rumień oraz świąd. Objawy te pojawiają się już po kilku lub kilkunastu minutach od ekspozycji skóry na słońce. Zazwyczaj są mniej zaznaczone w obrębie twarzy i na rękach, co tłumaczy się faktem, że skóra tych okolic jest bardziej zahartowana na słońce w związku z ciągłą ekspozycją. Bąble pokrzywkowe i świąd znikają po około 2 godzinach od zaprzestania eksponowania skóry na słońce, choć sporadycznie, w bardziej zaawansowanych postaciach choroby, mogą utrzymywać się nawet do kilkunastu godzin.
Co ciekawe, zmiany w przebiegu pokrzywki słonecznej mogą pojawiać się także pod odzieżą. Zwłaszcza jeśli jest ona wykonana z bardzo cienkich czy prześwitujących materiałów. Ponadto pokrzywka słoneczna pojawia się również przy ekspozycji ciała na słońce przez szybę (np. jadąc autem w słoneczny dzień) oraz po zastosowaniu większości kremów z filtrem SPF.
Diagnostyka pokrzywki słonecznej
Podstawą rozpoznania pokrzywki słonecznej jest wywiad z pacjentem, jednak uzupełnienie powinny zawsze stanowić celowane badania. Złotym standardem są fototesty z autologiczną surowicą lub podejrzewanym czynnikiem egzogennym, z następowym naświetleniem badanego miejsca odpowiednią dawką promieniowania UV lub promieniowania widzialnego. Zajmuje się tym alergolog bądź dermatolog.
Pokrzywka słoneczna – leczenie
Pacjenci z pokrzywką słoneczną powinni przede wszystkim unikać alergenu, a więc promieniowania słonecznego. Może to być uciążliwe, dlatego w większości przypadków rekomenduje się wychodzenie na zewnątrz przy najmniejszym nasłonecznieniu, zawsze w nakryciu głowy i z możliwie najmniejszym odsłonięciem ciała. Wychodząc na zewnątrz (szczególnie latem) pacjenci powinni ubierać się w ciemne ubrania z nieprzepuszczalnych tkanin, z długimi rękawami i nogawkami. Ręce warto chronić rękawiczkami, natomiast twarz smarować filtrem dobranym stosownie do zakresu promieniowania prowokującego zmiany. Uzupełnieniem stylizacji są duże okulary przeciwsłoneczne. U 70% pacjentów skuteczność wykazują leki przeciwhistaminowe, które stosuje się objawowo.
Nie ma sposobów na całkowite wyleczenie pokrzywki słonecznej, ponieważ jest to choroba przewlekła. U pewnej części pacjentów obserwuje się jednak ustąpienie jej po pewnym czasie. Chorym rekomenduje się stałą suplementację witaminy D3, aby nie doszło do jej niedoboru. Jest to witamina produkowana w organizmie w odpowiedni na promieniowanie słoneczne padające na skórę. Jej niedobór przy pokrzywce słonecznej jest zatem realnym zagrożeniem.
Pokrzywka słoneczna – czym smarować?
Pokrzywkę słoneczną dobrze jest smarować maścią z cynkiem, która łagodzi podrażnienia skóry i otarcia, działa przeciwzapalnie i antybakteryjnie oraz przyspiesza regenerację naskórka. Sprawdzić się może również żel aloesowy oraz olejek z czarnuszki siewnej, a także pianka z dodatkiem alantoiny lub pantenolem.
Polecane produkty:
|
Czarnuszka siewna
Czarnuszka ma zastosowanie w różnego rodzaju problemach skórnych. Jest wykorzystywana w zwalczaniu trądziku, blizn, zakażeń wirusowych, bakteryjnych i grzybiczych, alergii, a także suchej skóry, również głowy (np. łupież). Zobacz więcej... |
|
Olej z czarnego kminku
Olej z czarnego kminku tłoczony na zimno zachowuje wszystkie, cenne substancje m.in. witaminę E oraz niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe. Jego działanie to dokładne nawilżanie, szybsza regeneracja, poprawa wyglądu skóry ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Wolska H., Wolf-Makowska A., Misiak-Gałązka M., Pokrzywka słoneczna, Przegl Dermatol 2013, 100, 80-85.
- Śpiewak R., Fotoalergie, Post Dermatol Alergol 2009; XXVI, 5: 347-349.
- Sybilski A., Pokrzywka, Medycyna po Dyplomie | luty 2018.
