Tymochinon to organiczny związek chemiczny pozyskiwany głównie drogą tłoczenia nasion z czarnuszki siewnej. To jego główne i najlepiej dostępne źródło. Związek ten bywa wykorzystywany w przemyśle farmaceutycznym oraz kosmetycznym, a jego właściwości biologiczne zostały wielokrotnie potwierdzone licznymi badaniami klinicznymi.
Co to jest tymochinon?
Tymochinon jest silnym związkiem biologicznie aktywnym o nazwie chemicznej 2-isopropyl-5-methylbenzo-1,4-quinone, który został wykryty w wielu roślinach medycznych. Jego największe ilości identyfikuje się jednak w nasionach czarnuszki siewnej i to właśnie z nich jest przeważnie izolowany. Należy do grona chinonów, jako związek fitochemiczny, który tworzy się wskutek biosyntezy w cytoplazmie roślin. Jego budowa cząsteczkowa składa się z 9 atomów węgla oraz grup ketonowych zawierających tlen. Tymochinon jako związek zawierający pierścień chinonowy wykazuje właściwości utleniająco-redukujące.
Tymochinon jest krystalicznym żółtym ciałem stałym o charakterze hydrofobowym, w związku z czym jego rozpuszczalność może być dla producenta leku czy kosmetyku dość sporym wyzwaniem. Proces produkcji musi być więc starannie przemyślany. Największą biodostępnością cieszy się tymochinon znajdujący się w swoich źródłach naturalnych, a więc głównie w nasionach czarnuszki siewnej oraz w oleju z czarnuszki siewnej, jeśli jest on tłoczony na zimno.
Gdzie znajduje się tymochinon?
Jak wspomniano wcześniej, największe ilości tymochinonu znajdują się w nasionach czarnuszki siewnej (rodzina jaskrowatych). Oprócz tego obecność tego związku potwierdzono w kilku innych gatunkach roślin należących do rodziny jasnotowatych (Lamiaceae), między innymi w pysznogłówce oraz w roślinach z rodziny cyprysowatych (Cupressaceae).
Właściwości tymochinonu
Działanie proapoptotyczne i antyproliferacyjne tego związku obserwowano względem komórek nowotworowych, w tym białaczkowych. Udowodniono, że może on hamować rozwój niektórych typów nowotworów oraz przyspieszać obumieranie komórek rakowych. Tymochinon wykazuje właściwości antyoksydacyjne i ma działanie przeciwutleniające, co dotyczy zwłaszcza ochronnego działania względem promieniowania jonizującego. Zmniejsza stany zapalne, chroniąc przed rozwojem chorób cywilizacyjnych oraz łagodząc wiele ich objawów.
Tymochinon może wykazywać potencjalne korzyści zdrowotne dla skóry, zwłaszcza w kontekście działania przeciwstarzeniowego i wybielającego skórę. Wykazano, że hamuje tworzenie końcowych produktów zaawansowanej glikacji, obniża sieciowanie kolagenu oraz obniża aktywność enzymów, takich jak kolagenaza i elastaza, które odpowiadają za degradację kolagenu w skórze.
Zobacz również: Kolagen – dlaczego jest nam potrzebny?
Tymochinon – przeciwwskazania
Tymochinon jako związek fitochemiczny wykazuje wysokie bezpieczeństwo stosowania i dobrą tolerancję przez tkanki ludzkiego organizmu. Sprawia to, że może być powszechnie wykorzystywany w kosmetykach oraz suplementach diety. Podczas testów klinicznych nie wykazano wyraźnej tendencji do występowania skutków ubocznych jego działania. U większości osób stosowanie produktów z tymochinonem – czy to zewnętrznie, czy to wewnętrznie – nie wywołuje więc działań niepożądanych.
Uważa się jednak, że jak każdy związek roślinny może mieć potencjał alergizujący i powodować zapalenie skóry. Dlatego przed użyciem warto wykonać próbę alergiczną na zgięciu łokcia. Ma to znaczenie zwłaszcza w przypadku osób z nadwrażliwościami skórnymi lub skłonnością do różnego rodzaju alergii (szczególnie skórnych lub pokarmowych).
Polecane produkty:
![]() |
Olej z czarnego kminku
Olej z czarnego kminku tłoczony na zimno zachowuje wszystkie, cenne substancje m.in. witaminę E oraz niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe. Jego działanie to dokładne nawilżanie, szybsza regeneracja, poprawa wyglądu skóry ... Zobacz więcej... |
![]() |
Czarnuszka siewna
Czarnuszka ma zastosowanie w różnego rodzaju problemach skórnych. Jest wykorzystywana w zwalczaniu trądziku, blizn, zakażeń wirusowych, bakteryjnych i grzybiczych, alergii, a także suchej skóry, również głowy (np. łupież). Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Borusiewicz M., Janeczko Z., Nigella sativa L. – roślinny surowiec o właściwościach plejotropowych, Postępy Fitoterapii, 4/2015.
- Ciesielska-Figlon K., Wpływ olejku eterycznego z nasion czarnuszki siewnej (Nigella sativa) na aktywację, proliferację i apoptozę limfocytów T, Gdańsk 2023.
- Klonowska-Śmigiel A., Ciesielska-Figlon K., Tymochinon jako nowa substancja aktywna w kosmetykach, Aesthetic Cosmetology and Medicine 1 / 2025 / vol. 14.