Martwica skóry (inaczej: nekroza) opisuje obumarłe tkanki skórne, które zawsze powinny być chirurgicznie usunięte. W innym razie są ogniskiem infekcji, które mogą rozprzestrzeniać się po całym organizmie i nierzadko stanowić powód do amputacji kończyny. Każdy przypadek martwicy skóry wymaga pilnej konsultacji lekarskiej.
Martwica skóry – przyczyny
Do wystąpienia martwicy skóry może dojść na wiele sposobów. Zawsze jednak bezpośrednią przyczyną patologii jest ograniczenie dopływu substancji odżywczych i tlenu do tkanek. Czynniki ryzyka takiego stanu to przede wszystkim:
- oparzenia;
- cukrzyca, np. stopa cukrzycowa;
- odmrożenia;
- odleżyny;
- głębokie rany skóry, zwłaszcza źle pielęgnowane i niezaopatrzone;
- przewlekłe stany zapalne skóry;
- infekcje grzybicze i infekcje bakteryjne skóry, penetrujące do jej głębszych warstw.
Dość rzadkim, jednak bardzo poważnym problemem jest martwica skóry wywołana warfaryną. Występuje ona zazwyczaj u otyłych kobiet w średnim wieku. Zmiany obserwuje się w obrębie części ciała ze zwiększoną ilością podskórnej tkanki tłuszczowej: na klatce piersiowej, pośladkach, udach i brzuchu. Pierwsze zmiany martwicze pojawiają się średnio 3-6 dni od rozpoczęcia leczenia warfaryną, jednak opisuje się przypadki wystąpienia zmian nawet po 3 latach leczenia. Warfaryna jest lekiem wykorzystywanym w terapii zatorowości płucnej i zakrzepicy żył głębokich.
Martwica skóry – pierwsze objawy
Martwicą skóry nazywa się stan, w którym skóra traci swoją żywotność i zaczyna obumierać. Charakterystyczne jej objawy to przede wszystkim:
- silny ból – wiąże się z uszkodzeniem zakończeń nerwowych znajdujących się w skórze, jednak wraz z postępem martwicy stopniowo słabnie, aż zanika całkowicie;
- przebarwienie skóry – początkowo skóra staje się ciemnoczerwona, jednak zaawansowana martwica jest już całkiem czarna;
- utrata czucia – uszkodzenie zakończeń nerwowych sprawia, że skóra nie spełnia już swojej funkcji. Pacjent zmaga się z zaburzeniami czucia (bólu, dotyku, temperatury);
- obrzęk – martwicy może towarzyszyć obrzęk będący konsekwencją gromadzenia się płynów w uszkodzonych tkankach;
- pęcherze i owrzodzenia – tworzą się już w momencie zaburzeń integralności skóry.
W ogniskach martwicy mogą rozwijać się różnego rodzaju infekcje. Dlatego nierzadkim zjawiskiem jest ropienie tych miejsc.
Leczenie martwicy skóry
Jeśli jest to możliwe, leczenie martwicy powinno rozpocząć się od działań przyczynowych. Odnosi się to głównie do chorób przewlekłych takich jak cukrzyca. W jej przypadku należy ustabilizować glikemię za pomocą leków i diety, starając się utrzymać ją na właściwym poziomie w okresie długoterminowym. Leczenie ognisk martwicy jest już bardziej skomplikowane. Koniecznie należy usunąć je z ciała pacjenta, np. za pomocą skalpela (czym zajmuje się chirurg) lub ultradźwięków (coraz popularniejsza metoda wykorzystywana w medycynie). Istotnym elementem leczenia martwicy skóry jest autolityczne usunięcie tkanek. Metoda polega na zmianie środowiska rany na wilgotne przez aplikację hydrożeli. Hydrożele zaś utrzymują wysoki poziom wilgoci, dzięki czemu inicjują rozpuszczanie nekrozy. Dodatkowo stymulują komórki organizmu do produkcji enzymów oczyszczających ranę. Metoda wymaga jednak czasu, który nie zawsze jest dostępny.
Jeśli w przebiegu martwicy skóry doszło do rozwoju infekcji bakteryjnej, pacjentowi podaje się antybiotyki. Mogą one mieć charakter miejscowy lub ogólnoustrojowy. Każdy przypadek powinien być analizowany indywidualnie.
Martwica skóry – powikłania
Martwica skóry jest stanem, który może doprowadzić do wielu poważnych powikłań, jeśli nie zostaną podjęte odpowiednie i wczesne działania. Do grona takich powikłań zaliczyć można sepsę prowadzącą do niewydolności wielonarządowej bądź groźne infekcje ogólnoustrojowe, których ogniska znajdują się w martwicy skóry. Niekiedy wręcz pojawia się konieczność amputacji części ciała. Można to zaobserwować na przykładzie stopy cukrzycowej. To infekcja prowadząca do owrzodzenia i destrukcji tkanek głębokich, a nawet kości, w połączeniu z zaburzeniami lub zanikiem czucia w obrębie stóp. Dotyczy do 15% osób chorych na cukrzycę. Trudności w leczeniu nierzadko zmuszają lekarzy do podjęcia przykrej decyzji o amputacji stopy.
Polecane produkty:
|
Kolagen naturalny - skóra i stawy
Kolagen od bioalgi to naturalny, najwyższej jakości hydrolizat kolagenu. Jest to najważniejsze białko, które wpływa na jakość skóry. Jego odpowiednia ilość zapobiega powstawaniu zmarszczek, cellulitu, rozstępów, ... Zobacz więcej... |
|
Kwas hialuronowy tabletki
Kwas hialuronowy znajduje się w skórze, dzięki czemu czyni ją gładką, elastyczną i bez zmarszczek. Z wiekiem jego ilość jednak maleje i należy dostarczać go do organizmu, aby uzupełnić powstające braki … Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Catherine M., Martwica skóry wywołana warfaryną, Medycyna po Dyplomie, 11/2012.
- Kaszuba A., Leczenie chorób skóry, Wydawnictwo Urban & Partner, Wrocław 2009.
- Korzon-Burakowska A., Zespół stopy cukrzycowej – patogeneza i praktyczne aspekty postępowania, Choroby Serca i Naczyń, 4/2007.
