Refluks żołądkowo-przełykowy (choroba refluksowa przełyku) to uciążliwa i bardzo powszechna w dzisiejszych czasach przypadłość związana z cofaniem się treści pokarmowej z żołądka do przełyku. Jej najbardziej rozpoznawalnym przejawem jest zgaga pojawiająca się niedługo po spożytym posiłku. Diagnostyką i leczeniem refluksu zajmuje się lekarz gastroenterolog.
Refluks – przyczyny
U podłoża choroby refluksowej przełyku znajduje się wiele czynników. W obrębie tych bezpośrednich wyróżnia się między innymi nadmierne wydzielanie soku żołądkowego, ale także:
- niewydolność wpustu i jego przemijające relaksacje;
- nieprawidłowości anatomiczne i fizjologiczne połączenia żołądkowo-przełykowego;
- zaburzenia perystaltyki przełyku;
- zaburzenie naturalnej oporności tkankowej.
Refluks może pojawić się w przebiegu licznych schorzeń ogólnoustrojowych, choćby takich jak:
- cukrzyca;
- choroby tkanki łącznej;
- schorzenia neurologiczne;
- otyłość;
- przewlekłe choroby jelit, np. zespół jelita drażliwego;
- przepuklina rozworu przełykowego;
- twardzina układowa;
- zaburzenia hormonalne.
Poważnym czynnikiem ryzyka refluksu jest przewlekłe przyjmowanie niektórych leków, zwłaszcza doustnych środków antykoncepcyjnych, blokerów kanału wapniowego oraz leków przeciwcholinergicznych. Refluks jest poważnym problemem XXI wieku, ponieważ do jego wystąpienia w dużej mierze przyczynia się współczesny styl życia. Mowa głównie o:
- paleniu papierosów;
- spożywaniu alkoholu;
- nadwadze i otyłości;
- nadmiernym stresie w życiu codziennym;
- braku aktywności fizycznej;
- diecie bogatotłuszczowej.
Szacuje się, że refluks przełyku dotyczy nawet 40% osób w krajach wysokorozwiniętych.
Refluks – objawy
Refluks żołądkowo-przełykowy jest prosty w diagnostyce, ponieważ wiąże się z charakterystycznym obrazem klinicznym. Objawy dzieli się na przełykowe i pozaprzełykowe. W pierwszej grupie znajdziemy:
- zgagę, czyli uczucie pieczenia w przełyku, za mostkiem. Pojawia się zwłaszcza po spożyciu określonych grup pokarmu;
- bóle w nadbrzuszu;
- odbijanie;
- ból w klatce piersiowej sugerujący chorobę wieńcową;
- cofanie się treści żołądkowej do przełyku.
To jednak nie wszystko. Refluks może przyczyniać się do występowania objawów pozaprzełykowych, takich jak:
- częste stany zapalne krtani;
- uszkodzenie szkliwa zębów;
- kaszel refluksowy;
- idiopatyczne zapalenie płuc;
- nawracające stany zapalne zatok przynosowych lub ucha środkowego.
Dolegliwości mogą być łagodne i występować dwa lub więcej dni w tygodniu, mogą jednak mieć nasilenie od umiarkowanego do ciężkiego i pojawiać się przynajmniej raz w tygodniu. Diagnostyka odbywa się zazwyczaj na podstawie szczegółowego wywiadu i stwierdzenia charakterystycznych dla tej choroby objawów. Uzupełnieniem może być gastroskopia, która uwidoczni nadżerki w obrębie przełyku oraz pozwoli ocenić kondycję zwieracza przełyku.
Refluks – leczenie
Pierwszym krokiem w leczeniu refluksu jest modyfikacja stylu życia. Zaleca się całkowitą rezygnację z papierosów, znaczne ograniczenie alkoholu, tłustych produktów i gazowanych napojów, a także unikanie stresu. Należy natomiast podejmować regularną aktywność fizyczną, a nocą spać na nieco wyższej poduszce, aby treść pokarmowa nie mogła się cofać. Niektórym osobom ulgę przynosi spanie na lewym boku.
Uzupełnieniem leczenia mogą być środki farmakologiczne, choć w wielu przypadkach oczekiwane rezultaty uzyskuje się już po zmianie stylu życia. W gronie stosowanych leków znajdują się te obniżające ciśnienie dolnego zwieracza przełyku (np. diazepam, doksepina), indukujące zmiany zapalne błony śluzowej przełyku (np. preparaty potasu, bisfosfoniany) oraz powodujące zwolnienie perystaltyki żołądka (np. beta-blokery, blokery kanału wapniowego).
Domowe sposoby na refluks
Objawy refluksu można znacznie złagodzić domowymi metodami. Wystarczy:
- unikać leżenia bezpośrednio po spożyciu posiłku;
- ostatni posiłek spożyć najpóźniej 3 godziny przed snem;
- unieść wezgłowie łóżka o 15-10 cm;
- zadbać o odpowiednią masę ciała;
- przestrzegać zaleceń dietetycznych i dotyczących zdrowego stylu życia.
Jeśli atak refluksu się pojawi można sięgnąć po szklankę mleka oraz niewielką garść orzechów. Innym rozwiązaniem jest napar ziołowy z dodatkiem startego imbiru, rozpuszczone w wodzie siemię lniane, a także napary ziołowe z prawoślazu lekarskiego, kopru włoskiego bądź mięty pieprzowej.
Polecane produkty:
|
Olej z czarnego kminku
Olej z czarnego kminku tłoczony na zimno zachowuje wszystkie, cenne substancje m.in. witaminę E oraz niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe. Jego działanie to dokładne nawilżanie, szybsza regeneracja, poprawa wyglądu skóry ... Zobacz więcej... |
|
Czarnuszka siewna
Czarnuszka ma zastosowanie w różnego rodzaju problemach skórnych. Jest wykorzystywana w zwalczaniu trądziku, blizn, zakażeń wirusowych, bakteryjnych i grzybiczych, alergii, a także suchej skóry, również głowy (np. łupież). Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Waśko-Czopnik D., Choroba refluksowa przełyku – jak diagnozować i leczyć w gabinecie lekarza POZ, Lekarz POZ, 2/2020.
- Korzonek M., Dziergas A., Kuczyńska M., Choroba refluksowa przełyku (GERD) – problem wciąż aktualny, Forum Medycyny Rodzinnej, 5/2014.
- Chmiel K., Niśkiewicz I., Krela-Kaźmierczak I., Łykowska-Szuber L., Linke K., Pozaprzełykowe objawy refluksu żołądkowo-przełykowego, Nowiny Lekarskie, 4/2009.
