Plamy wątrobowe zwane są również starczymi bądź soczewicowatymi. Pojawiają się na powierzchni skóry głównie wraz z naturalnym procesem starzenia się organizmu, w związku z czym są najczęstsze właśnie u seniorów. Warto zaznaczyć, że same w sobie nie są groźne, jedynie pogarszają estetykę wyglądu. Wszelkiego rodzaju zmiany skórne warto jednak skonsultować z dermatologiem, aby wykluczyć inne możliwe, patologiczne ich źródła.
Co to są plamy wątrobowe?
Tak zwane „plamy wątrobowe” pojawiające się na skórze są złogami lipofuscyny w komórkach tej tkanki. To zbiorcza nazwa barwników, odkładanych wewnątrz lizosomów w komórkach i stanowią marker starzenia się organizmu. Lipofuscycny znaleźć można jednak nie tylko w obrębie skóry – nieprawidłowe ich spichrzanie w komórkach centralnego układu nerwowego odgrywa rolę w genezie ceroidolipofuscynoz neuronalnych, natomiast innymi narządami, w których mogą się one gromadzić, są m.in. wątroba, nerki czy mięsień sercowy.
W obrazie klinicznym plam wątrobowych zauważyć można nieregularne, choć dobrze odgraniczone od skóry zmiany o ciemniejszym zabarwieniu. Pojawiają się głównie na odsłoniętych partiach ciała, takich jak twarz, dłonie i szyja, najczęściej przybierając kształt okrągły lub owalny.
Plamy wątrobowe – przyczyny
Do powstawania plam wątrobowych predysponują w znacznym stopniu następujące czynniki:
- nadmierna, częsta, długotrwała ekspozycja skóry na promieniowanie UV (im człowiek jest starszy, tym jego skóra więcej czasu przebywała na słońcu, co także ma wpływ na powstawanie nie tylko plam wątrobowych, ale i innych zmian skórnych, w tym przebarwień);
- starzenie się organizmu – wraz z wiekiem skóra traci swoją naturalną zdolność do równomiernego rozkładania pigmentu, co sprawia, że w niektórych jej miejscach pojawiają się skupiska barwnika;
- przyjmowanie niektórych leków przyczyniających się do różnego rodzaju przebarwień, w tym zwłaszcza stosowanie leków hormonalnych i moczopędnych. Zwiększają one wrażliwość skóry na słońce;
- predyspozycje genetyczne, na które jednak nie mamy już wpływu.
Wbrew pozorom i stosowanej nazwy, plamy wątrobowe nie mają wiele wspólnego z chorobami wątroby.
Diagnostyka plam wątrobowych
Plamy wątrobowe same w sobie najczęściej nie wymagają szczegółowej diagnostyki, jednak jest ona wskazana często w tych przypadkach, w których istnieje podejrzenie, że problem wiąże się z innymi przyczynami. Ma więc zastosowanie jako diagnostyka różnicowa. Wówczas najlepiej skonsultować się z lekarzem dermatologiem oraz z kosmetologiem o dużym doświadczeniu. Jeśli plamy wątrobowe są dla danej osoby uciążliwe, od razu dobiorą postępowanie, które pozwoli na zmniejszenie ich widoczności. W diagnostyce kluczowa jest dermatoskopia, choć niekiedy lekarz może zasugerować też wykonanie badań krwi.
Plamy wątrobowe – leczenie
Jako że plamy wątrobowe same w sobie nie są problemem medycznym, a jedynie defektem kosmetycznym, często nie podejmuje się w ich stosunku żadnego leczenia. Jednak chcąc zmniejszyć ich widoczność u osób, dla których są one zbyt widoczne i uciążliwe, można zdecydować się na:
- laseroterapię – usuwanie przebarwień drogą „rozbicia” skupisk melaniny;
- krioterapię – zamrażanie zmian skórnych ciekłym azotem, co powoduje ich stopniowe zanikanie. W przypadku plam wątrobowych metodę tą stosuje się jednak raczej rzadko;
- peelingi chemiczne – a więc na bazie różnego rodzaju kwasów;
- mikrodermabrazję – polegającą na złuszczaniu naskórka specjalnymi głowicami.
Zobacz również: Kwasy na twarz – rodzaje i właściwości.
Zabiegi powinny być dobrane przez doświadczonego kosmetologa po wykluczeniu wcześniejszych przeciwwskazań zdrowotnych i po ustaleniu, że zmiany skórne rzeczywiście są plamami wątrobowymi, a nie innymi problemami dermatologicznymi wymagającymi leczenia. Z reguły są jednak łatwe do rozpoznania.
Polecane produkty:
![]() |
Kolagen naturalny - skóra i stawy
Kolagen od bioalgi to naturalny, najwyższej jakości hydrolizat kolagenu. Jest to najważniejsze białko, które wpływa na jakość skóry. Jego odpowiednia ilość zapobiega powstawaniu zmarszczek, cellulitu, rozstępów, ... Zobacz więcej... |
![]() |
Kwas hialuronowy tabletki
Kwas hialuronowy znajduje się w skórze, dzięki czemu czyni ją gładką, elastyczną i bez zmarszczek. Z wiekiem jego ilość jednak maleje i należy dostarczać go do organizmu, aby uzupełnić powstające braki … Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Kołodziejczak A., Kosmetologia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2019.
- Rudnicka L., Olszewska M., Rakowska A., Sar-Pomian M., Współczesna dermatologia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2022.