Odcięcie pępowiny

Odcięcie pępowiny to ważny element każdego porodu, zarówno siłami natury, jak i wskutek cięcia cesarskiego. Następuje w momencie, gdy dziecko przyjdzie już na świat i bezpiecznie spoczywa w ramionach matki. Choć to istotna czynność, współcześnie zaleca się odczekanie kilku minut przed jej wykonaniem.

Znaczenie pępowiny

Pępowina jest specyficzną strukturą organizmu, która tworzy się w 7. tygodniu ciąży. W tym samym momencie zaczyna się kształtować także łożysko. W skład pępowiny wchodzą:

• naczynia krwionośne;
• galareta Whartona (tkanka łączna);
• nabłonek pokrywający pępowinę;
• 3 naczynia krwionośne – 2 tętnice i 1 żyła.

To sprężysta i mocna struktura o kształcie sznura, ma ogromne znaczenie w życiu płodowym dziecka. To właśnie dzięki niej możliwy jest transport krwi i składników odżywczych z organizmu matki, tak niezbędnych do przeżycia dziecka. Z kolei drogą dwóch tętnic płynie krew odtlenowana wraz z produktami ubocznymi metabolizmu dziecka.

Niestety, choć pępowina pełni bardzo ważne funkcje, mogą wiązać się z nią różnego rodzaju powikłania. Najczęściej spotyka się owinięcie pępowiny wokół szyi dziecka, co jest wskazaniem do porodu poprzez cięcie cesarskie. Sytuacja może spowodować niedotlenienie dziecka, a w skrajnych przypadkach nawet jego śmierć. Nieco rzadziej spotyka się obecność węzłów na pępowinie lub brak jednej z dwóch tętnic. Podczas aktu porodu naturalnego może dojść do wypadnięcia pępowiny, co zwiększa ryzyko niedotlenienia dziecka. Jeśli już się tak stanie, ma to miejsce zwykle przy niskiej masie urodzeniowej dziecka lub przy jego wadliwym ustawieniu (np. pośladkowym).

Zobacz również: Pępowina – budowa i funkcje.

Kiedy następuje odcięcie pępowiny?

Odcięcie pępowiny ma miejsce w momencie, gdy dziecko znajduje się już bezpiecznie poza łonem swojej matki. Najczęściej układa się je przy piersi matki, a w tym samym czasie położna lub ojciec dziecka (jeśli wyrazi taką chęć) przecina pępowinę za pomocą specjalnych nożyczek. Łożysko powinno jednak znajdować się wewnątrz ciała kobiety, jego wydalenie za pomocą parcia jest już ostatnim etapem całego porodu.

Jak wygląda sam proces odcinania pępowiny?

Położna lub chętna osoba towarzysząca na sali porodowej używa do tego niewielkich, jałowych nożyczek. Czynność może stawiać opór, ponieważ pępowina jest grubym i wytrzymałym sznurem tkanek, o grubości nawet do 1,7 cm. Jeszcze przed przecięciem pępowiny zakłada się na jej przebiegu 2 klipsy zaciskowe – odcięcie następuje pomiędzy nimi, w odległości około 3-4 cm od brzucha dziecka. Współcześnie zaleca się wykonanie cięcia dopiero w momencie, gdy pępowina przestanie tętnić, ponieważ łożysko jest mocno ukrwione. Jeśli odczeka się około 3 minuty, spora część cennej krwi wraz z komórkami macierzystymi przepłynie pępowiną do organizmu dziecka. Wpłynie to korzystnie na jego dalszy rozwój. Badania wykazały, że natychmiastowe odcięcie pępowiny bez kilkuminutowego odczekania zwiększa ryzyko anemii u noworodka aż o 30%.

Zobacz również: Anemia u niemowlaka.

Czy odcięcie pępowiny boli?

Pępowina nie jest w żaden sposób unerwiona, dlatego jej przecięcie nie jest bolesne ani dla kobiety, ani dla dziecka. Jednak gdy czynność nastąpi gwałtownie, może być dla dziecka niekomfortowa. Właśnie dlatego podczas odcinania pępowiny noworodka kładzie się przy piersi matki. Ma to zmniejszyć nieprzyjemne doznania związane z przyjściem na świat.

Na czym polega poród lotosowy?

Poród lotosowy jest charakterystycznym rodzajem porodu naturalnego, a jego najbardziej specyficznym elementem jest odcięcie pępowiny dopiero 3-8 dni po porodzie. Zwolennicy tej metody twierdzą, że skoro pępowina sama nie odpada podczas porodu, człowiek nie ma prawa ingerowania w jej fizjologię. Nieodcięcie jej sprawia, że energia życiowa z łożyska oraz cenne elementy morfotyczne mogą spokojnie przedostawać się do organizmu noworodka. Dzięki temu dziecko zyskuje również czas na przyzwyczajenie się do nowego otoczenia jeszcze przed odcięciem pępowiny.

Współcześni medycy mają do tego jednak sceptyczne podejście. Uważa się, że poród lotosowy zwiększa ryzyko infekcji, mimo iż łożysko wraz z pępowiną są myte, a następnie owijane w gazę i umieszczane w misce z solą. Udowodniono, że tkanki łożyska rozkładają się, tworząc siedlisko licznych patogenów. Choć rekomenduje się odcięcie pępowiny chwilę po porodzie, a metodę lotosową uznaje za wysoce niehigieniczną, wciąż można spotkać jej zwolenników także w Polsce. Nie ma przypisów prawnych zabraniających porodu lotosowego.

	Kolagen naturalny - skóra i stawy Kolagen od bioalgi to naturalny, najwyższej jakości hydrolizat kolagenu. Jest to najważniejsze białko, które wpływa na jakość skóry. Jego odpowiednia ilość zapobiega powstawaniu zmarszczek, cellulitu, rozstępów, ... Zobacz więcej...
	Kwas hialuronowy tabletki Kwas hialuronowy znajduje się w skórze, dzięki czemu czyni ją gładką, elastyczną i bez zmarszczek. Z wiekiem jego ilość jednak maleje i należy dostarczać go do organizmu, aby uzupełnić powstające braki … Zobacz więcej...

Bibliografia

1. Gordon O., Pierwszy oddech, 2021.
2. Tiefenbacher A., ABC ciąży i porodu, Wydawnictwo REA, Warszawa 2018.