Oprócz zeza jawnego wyróżnia się także zez utajony (lub zez ukryty). Uwidacznia się on w sytuacjach, gdy przysłania się jedno oko, a następnie je odkrywa. Wówczas okazuje się, że jest ono chwilowo ustawione zbieżnie lub rozbieżnie, zanim samoistnie skoryguje się i wróci do pierwotnej, prawidłowej pozycji. Problem może wystąpić zarówno u dziecka, jak i u osoby dorosłej. Diagnostyką i leczeniem zeza zajmuje się okulista.
Zez utajony – przyczyny
Najczęstszą przyczyną zeza utajonego jest zaburzenie równowagi w sile aparatu mięśniowego narządu wzroku. Mięśnie po jednej stronie twarzy są mocniejsze niż te znajdujące się po drugiej stronie. W ten sposób wytwarza się asymetria, która skutkuje skrętem jednej z gałek. Ciekawostką jest, że zjawisko to występuje u sporej części populacji, choć wiele osób nie zdaje sobie z tego sprawy. Lekki zez ukryty nie jest czymś szczególnie groźnym.
Zez utajony – objawy
Zez utajony w znacznej większości przypadków nie daje niepokojących czy uprzykrzających życie objawów. Jest niewidoczny i ujawnia się dopiero podczas badania okulistycznego, po uniemożliwieniu widzenia obuocznego lub w stanie osłabienia widzenia obuocznego. Należy jednak mieć na uwadze, że istnieją czynniki ryzyka, których wystąpienie może osłabiać fuzję narządu wzroku i sprawiać, że zez utajony przekształca się w zez jawny. Takimi czynnikami są przede wszystkim:
- wstrząs fizyczny lub wstrząs psychiczny;
- anizometropia (różnowzroczność);
- niewyrównane wady refrakcji;
- osłabienie organizmu;
- przemęczenie organizmu lub narządu wzroku;
- guzy mózgu.
Przy rozwinięciu się zeza jawnego pojawiają się typowe dla niego dolegliwości, takie jak: pieczenie oczu, niewyraźne widzenie, problemy z koncentracją, bóle głowy czy wzmożona męczliwość wzroku.
Zobacz również: Zez zbieżny.
Diagnostyka zeza utajonego
Diagnozowanie zeza utajonego jest nieco trudniejsze niż rozpoznanie zeza jawnego. Do podstawowych testów diagnostycznych zalicza się:
- próbę Maddoxa – nieinwazyjny test opierający się na wykorzystaniu krzyża i pałeczki Maddoxa. Zadaniem pacjenta jest patrzenie na światełko w środku krzyża, przy zasłonięciu jednego oka czerwonym szkłem, które przekształca punktowe światło w linię. W warunkach prawidłowych czerwona linia przechodzi przez punkt świetlny. Wszelkie odchylenia linii świetlnej od widocznego źródła światła świadczą o nieprawidłowości oka i są przesłanką do rozpoznania zeza ukrytego;
- Cover Test – wykonywany podczas patrzenia do dali z odległości 5-6 metrów oraz do bliży z odległości 30 cm. Badanemu poleca się patrzyć na konkretny mały przedmiot umieszczony na wprost w odpowiedniej odległości.
Dodatkowo wykonuje się rutynowe badanie okulistyczne, na które składa się m.in. ocena ostrości widzenia, dna oka, ciśnienia wewnątrzgałkowego, fiksacji wzroku i inne.
Zobacz również: Zez rozbieżny.
Zez utajony – leczenie
Zez utajony nie wymaga leczenia, jeśli nie daje żadnych objawów. Jednak jeśli zaczyna przekształcać się w zez jawny, konieczna jest wizyta u okulisty. Najskuteczniejsze i najtrwalsze leczenie zeza polega na interwencji chirurgicznej. Zabieg umożliwia uzyskanie prawidłowego, symetrycznego ustawienia gałek ocznych u pacjenta, co stanowi punkt wyjścia do wdrażania dalszych metod terapeutycznych. Zabieg wskazany jest również ze względów estetycznych. Polega na wykonaniu nacięć w obrębie mięśni gałkoruchowych, nie naruszając przy tym w żadnym stopniu drogi wzrokowej.
Alternatywną formą leczenia jest korekcja narządu wzroku, np. za pomocą odpowiednio dobranych okularów korekcyjnych. Skuteczna okazuje się być również fizjoterapia okulistyczna, którą zaleca się jako uzupełnienie każdej z powyższych metod leczenia.
Polecane produkty:
|
Spirulina w tabletkach 100% naturalna
Spirulina zawiera wysokiej jakości naturalne witaminy i minerały. Jej skład to m.in. biotyna, kwas foliowy, beta-karoten, witamina D, witamina E oraz wiele innych witamin. To również źródło niezbędnych minerałów jak magnez, cynk, wapń, żelazo.. Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Rękas M., Hautz W., Patologia narządu wzroku i guzy wewnątrzgałkowe, Wydawnictwo Urban&Partner, Wrocław 2022.
- Oleszczyńska-Prost E., Zez, Wydawnictwo Urban&Partner, Wrocław 2011.
- Filipowicz E., Papee E., Mirkiewicz-Sieradzka B., Chirurgiczna korekcja zeza w oftalmopatii Graves-Basedowa. Doświadczenia własne, Przegląd Lekarski, 6/2000.
- Niżankowska M., Okulistyka, Podstawy kliniczne, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2007.
