Tanoreksja to fachowy termin wykorzystywany w odniesieniu do uzależnienia od opalania. Nie została jak dotąd sklasyfikowana w ICD-10, jest jednak opisywana jako zaburzenie o cechach uzależnienia psychicznego i behawioralnego. Trudno jest wyznaczyć ścisłą granicę między kontrolowanym opalaniem się a uzależnieniem. Głównym symptomem uzależnienia będą z pewnością nieudane próby zaprzestania zażywania kąpieli słonecznych.
Tanoreksja – przyczyny
Tanoreksja ma podłoże psychiczne. W mediach społecznościowych dominuje kult młodego i zgrabnego ciała, co wpływa na wzrost znaczenia wyglądu zewnętrznego w codziennym życiu. Uważa się, że patologiczna chęć opalania może mieć związek ze zwiększoną syntezą endorfin, która następuje podczas ekspozycji ciała na promieniowanie UV. To hormon szczęścia wpływający na dobre samopoczucie, zadowolenie i nastrój, wykazujący działanie przeciwdepresyjne. Dlatego właśnie opalanie się może uzależniać, podobnie jak niektóre osoby uzależnia wysoki poziom adrenaliny.
Tanoreksja – objawy
Tanoreksja często jest porównywana do anoreksji. Tak jak osoba z anoreksją jest przesadnie chuda i mimo tego wciąż uważa, że powinna schudnąć, tak osoba z tanoreksją jest mocno opalona, mimo tego wciąż twierdzi, że jest blada. Ciągła potrzeba bycia opalonym sprawia, że tanorektycy bezustannie szukają okazji do opalania się. Latem jak najdłużej przebywają na słońcu, opalają się, wyjeżdżają nad jeziora czy morze, natomiast zimą regularnie korzystają z solarium. Mocno opalona skóra wydaje się im piękna i zdrowa.
Takie praktyki mają jednak poważne konsekwencje, począwszy od znacznego pogorszenia kondycji skóry. Staje się ona wysuszona, następują nieodwracalne zmiany w naskórku. To z kolei jest poważnym czynnikiem ryzyka chorób nowotworowych, zwłaszcza czerniaka. Zbyt duża ekspozycja ciała na promieniowanie UV pobudza produkcję wolnych rodników tlenowych, co przyczynia się do nadmiernego starzenia się organizmu i rozwoju wielu różnych chorób przewlekłych, zwanych cywilizacyjnymi. Objawy wskazujące na tanoreksję opisuje się następująco:
- silne pragnienie opalania się;
- upośledzona zdolność kontroli zachowania związanego z zażywaniem kąpieli słonecznych;
- ograniczenie lub zaprzestanie opalania prowadzące do silnego napięcia nerwowego;
- konieczność przyjmowania coraz większych ilości promieniowania UV;
- nadmierne pochłonięcie sprawą opalania się, powodujące zanik dotychczasowych zainteresowań.
Na chęć ciągłego opalania się nie wpływa nawet świadomość szkód z tym związanych. Poza nowotworami i uszkodzeniami skóry są to dodatkowo:
- pogłębianie zmarszczek i fałdów skóry wraz ze zwiększeniem jej szorstkości;
- upośledzenie gojenia się ran i zmian skórnych;
- nierównomierna dystrybucja komórek barwnikowych prowadząca do hiper- lub hipopigmentacji;
- elastoza posłoneczna – nadmierna akumulacja nieprawidłowych włókien elastynowych w miejscach narażonych na promieniowanie słoneczne;
- oparzenia słoneczne.
Tanoreksja w dużej mierze wpływa również na życie rodzinne, zawodowe i społeczne takiej osoby.
Tanoreksja – leczenie
Bardzo rzadko osoba z tanoreksją sama zauważa, że ma problem. Zazwyczaj konieczna jest ingerencja najbliższych i wyjaśnienie tanorektykowi, jakie szkody może wyrządzić tak częste i nadmierne opalanie się. Aby terapia była skuteczna, osoba chora musi wykazać się motywacją i zrozumieniem własnych problemów. Następnie musi poszukać pomocy u specjalisty, najlepiej doświadczonego psychoterapeuty. Rekomenduje się terapię poznawczo-behawioralną, pozwalającą na zrozumienie, skąd wynikają takie zachowania i uczącą jak radzić sobie ze stresem.
Jeśli w przebiegu tanoreksji doszło do wystąpienia innych chorób, np. raka, wdraża się celowane leczenie, w tym przypadku chemioterapię i/lub radioterapię. Z kolei gdy tanoreksja wiąże się z depresją lub innymi zaburzeniami psychicznymi pomocne może się okazać leczenie neuroleptykami (lekami przeciwpsychotycznymi).
Zazwyczaj terapia tanoreksji jest czasochłonna, dlatego obowiązkowo należy wspierać osobę chorą, motywować ją i robić wszystko, aby odwrócić jej uwagę od opalania się. Zaleca się regularne kontrole lekarskie i cykliczne wykonywanie podstawowych badań, aby na bieżąco obserwować zmiany w stanie zdrowia.
Polecane produkty:
|
Kolagen naturalny - skóra i stawy
Kolagen od bioalgi to naturalny, najwyższej jakości hydrolizat kolagenu. Jest to najważniejsze białko, które wpływa na jakość skóry. Jego odpowiednia ilość zapobiega powstawaniu zmarszczek, cellulitu, rozstępów, ... Zobacz więcej... |
|
Kwas hialuronowy tabletki
Kwas hialuronowy znajduje się w skórze, dzięki czemu czyni ją gładką, elastyczną i bez zmarszczek. Z wiekiem jego ilość jednak maleje i należy dostarczać go do organizmu, aby uzupełnić powstające braki … Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Komorowska-Szczepańska W., Tryk L., Nowicka-Sauer K., Hansdorfer-Korzon R., Family Medicine & Primary Care Review, 2/2013.
- Bulska J., Współczesny człowiek wobec zdrowotnych i społecznych zagrożeń wynikających z uzależnień od czynności, Chowanna, 2/2017.
- Mielnik J., Przegląd współczesnych zaburzeń odżywiania, Remedium, 10/2014.
