Wodorotlenek sodu to nieorganiczny związek chemiczny należący do grupy wodorotlenków i jednocześnie najsilniejszych zasad. Znajduje szerokie zastosowanie w różnych dziedzinach przemysłu, także w medycynie. Należy wykorzystywać wodorotlenek sodu ze szczególną uwagą i ostrożnością, ponieważ może wykazywać działanie żrące i uszkadzające tkanki.
Wodorotlenek sodu – charakterystyka
Wodorotlenek sodu zwie się również sodą żrącą lub sodą kaustyczną. Należy do grona najsilniejszych zasad, a jego pH wynosi 14. Znajduje wszechstronne zastosowanie, zarówno w firmach, laboratoriach i na halach produkcyjnych, jak i w gospodarstwach domowych, np. do własnoręcznej produkcji mydeł. W postaci stałej wodorotlenek sodu stanowi białą, krystaliczną substancję w postaci granulek. Wyróżnia się właściwościami higroskopijnymi, a masa molowa wynosi 40,00 g/mol.
Omawiany związek bardzo łatwo wchodzi w interakcję z dwutlenkiem węgla znajdującym się w powietrzu, w związku z czym opakowanie wodorotlenku sodu powinno być szczelne. Po użyciu zwracamy uwagę, czy jest ponownie dokładnie zamknięte. W środowisku wodnym wodorotlenek sodu rozpuszcza się bardzo dobrze, wydzielając znaczne ilości ciepła i tworząc silnie żrący ług sodowy. Ługiem sodowym zwiemy bezbarwną, bezzapachową i niepalną ciecz, o śliskiej konsystencji. W kontakcie ze skórą powoduje oparzenia. Należy również wspomnieć, że wodorotlenek sodu działa korodująco w stosunku do metali, szczególnie w środowisku wilgotnym.
Zastosowanie wodorotlenku sodu
Poza zastosowaniem produkcyjnym, wodorotlenek sodu wykorzystuje się jako czynnik do korygowania pH, produkcji biopaliw z olejów roślinnych, czyszczenia butelek (przemysł spożywczy). Używa się go w przemyśle celulozowo-papierniczym, do wydobywania tlenku glinu, w przemyśle włókienniczym, do produkcji chemikaliów (stosowanie pośrednie), do regeneracji żywic, a nawet do zmiękczania wody. Konsumenci używają go do czyszczenia farb i czyszczenia rur.
Wodorotlenek sodu służy do produkcji mydła, maseczek złuszczających, detergentów, barwników i sztucznego jedwabiu. W przemyśle spożywczym bywa dodatkiem do rozmaitych produktów. Na etykiecie oznacza się go skrótem E524, działa jako regulator kwasowości.
Szkodliwość wodorotlenku sodu
Omawiany związek wykazuje korzystne działanie, o ile będzie stosowany zgodnie z przeznaczeniem i po odpowiednim rozcieńczeniu. Pyły, pary i aerozole powodują:
- łzawienie, pieczenie i ból oczu;
- pieczenie w nosie i gardle;
- kaszel;
- duszności;
- bóle głowy i zawroty głowy.
Z kolei kontakt skóry z nierozcieńczonym wodorotlenkiem sodu powoduje:
- ból ciała;
- zaczerwienienie skóry;
- pęcherze;
- martwicę skóry.
Wniknięcie związku do dróg pokarmowych uszkadza błony śluzowej przewodu pokarmowego, czego konsekwencją są oparzenia wewnętrzne, a nawet perforacje.
Wodorotlenek sodu w produktach spożywczych
Wodorotlenek sodu dodaje się do produktów spożywczych takich jak desery czekoladowe, oliwki, krakersy, paluszki, chipsy, lody, pieczywo czy płatki śniadaniowe. To substancja stosowana w przemyśle spożywczym jako regulator kwasowości. Według Wspólnego Komitetu Ekspertów FAO/WHO ds. Dodatków do Żywności regulator kwasowości E524 nie wykazuje żadnej szkodliwości dla zdrowia. Nie jest toksyczny, rakotwórczy ani nie wpływa negatywnie na rozwój dziecka w życiu płodowym, może być więc spożywany przez kobiety w ciąży. Co więcej, posiada status GRAS, czyli generalnie bezpieczny dla zdrowia.
Polecane produkty:
Kwas hialuronowy tabletki
Kwas hialuronowy znajduje się w skórze, dzięki czemu czyni ją gładką, elastyczną i bez zmarszczek. Z wiekiem jego ilość jednak maleje i należy dostarczać go do organizmu, aby uzupełnić powstające braki … Zobacz więcej... | |
Kolagen naturalny - skóra i stawy
Kolagen od bioalgi to naturalny, najwyższej jakości hydrolizat kolagenu. Jest to najważniejsze białko, które wpływa na jakość skóry. Jego odpowiednia ilość zapobiega powstawaniu zmarszczek, cellulitu, rozstępów, ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Schweda E., Chemia nieorganiczna, Wydawnictwo MedPharm, Wrocław 2014.
- Bielański A., Podstawy chemii nieorganicznej, Wydawnictwo PWN, Warszawa 2012.