Antydepresanty to leki silnie działające na układ nerwowy, zaliczane do grupy leków psychotropowych. Znajdują zastosowanie w leczeniu zaburzeń depresyjnych oraz wszelkich innych, które mają podłoże psychiczne. To leki dostępne wyłącznie na receptę. Ich nadużywanie jest niebezpieczne, a długotrwałe przyjmowanie może powodować występowanie objawów niepożądanych.
Jak działają antydepresanty?
Antydepresanty, poprzez swoje oddziaływanie na układ nerwowy, wyrównują poziom neuroprzekaźników w mózgu, które odpowiadają za dobre samopoczucie i nastrój. To jednak nie wszystko. W zależności od rodzaju leku, mogą one zapobiegać strukturalnym i komórkowym zmianom w mózgu (także spowodowanych przez stres), normalizować zaburzone przekaźnictwo glutaminergiczne czy poprawiać neurogenezę poprzez zwiększanie ekspresji czynników neurotroficznych. Niektóre antydepresanty zmniejszają ponadto apoptozę i normalizują metabolizm glukozy w hipokampie oraz ciałach migdałowatych.
Antydepresanty znajdują zastosowanie w leczeniu nie tylko depresji, ale również innych chorób na tle nerwowych, emocjonalnym czy psychicznym. Są wśród nich między innymi:
- zespół jelita drażliwego;
- choroba afektywna dwubiegunowa;
- różnego rodzaju fobie;
- zaburzenia obsesyjno-kompulsywne;
- zespół stresu pourazowego.
Także osoby zmagające się z bólami przewlekłymi i neuropatycznymi mogą sięgać po te leki. Należy pamiętać, że możliwość przepisania antydepresantów ma jedynie lekarz. Nie są one dostępne bez recepty.
Popularne antydepresanty
Do popularnych i często wykorzystywanych leków w terapii depresji zalicza się między innymi następujące:
- escitalopram – należy do grupy inhibitorów wychwytu zwrotnego serotoniny, rekomenduje się go jako lek I rzutu w leczeniu epizodów depresji o różnym nasileniu. Ma szybki początek działania, dlatego poleca się go pacjentom, którzy równie szybko chcą wrócić do pracy. Ma zastosowanie w leczeniu lęków różnego rodzaju;
- wenlafaksyna – należy do grupy inhibitorów wychwytu zwrotnego serotoniny i noradrenaliny, jest przy tym bardzo dobrze tolerowana przez organizm człowieka. W przeciwieństwie do wielu innych antydepresantów, nie wpływa na pogorszenie funkcji seksualnych, dlatego jest częstym wyborem pacjentów w wieku rozrodczym;
- duloksetyna – należy do grupy inhibitorów wychwytu zwrotnego serotoniny i noradrenaliny, na polskim rynku pojawiła się stosunkowo niedawno. Stosowana jako lek I rzutu w terapii depresji umiarkowanej i ciężkiej, zwłaszcza, gdy w obrazie klinicznym pojawiają się dolegliwości bólowe. Innym zastosowaniem leku jest choćby obwodowa neuropatia cukrzycowa;
- mianseryna – nasila przemianę noradrenaliny w mózgu i nie hamuje wychwytu zwrotnego noradrenaliny obwodowo. Jest praktycznie całkowicie pozbawiona działania cholinolitycznego, nie wykazując negatywnego wpływu na układ sercowo-naczyniowy. Często stosowana u pacjentów w podeszłym wieku;
- tianeptyna – mechanizm jej działania jest unikalny. Jest polecana w leczeniu zespołów depresyjnych związanych z negatywnym działaniem stresu, ale również we współistnieniu zaburzeń depresyjnych czy alkoholizmu. Jest bezpieczna dla pacjentów z innymi chorobami somatycznymi, ponieważ jej metabolizm nie zachodzi przy udziale enzymów cytochromu P450;
- pregabalina – to aminokwas będący pochodną kwasu gamma-aminomasłowego. Wykazuje skuteczność w leczeniu ostrych epizodów lęku uogólnionego oraz w leczeniu długoterminowym, mającym na celu zapobieganie nawrotom. Co ważne, nie wchodzi w interakcję z większością leków stosowanych w psychiatrii;
- hydroksyzyna – hamuje aktywność ośrodków w warstwie podkorowej ośrodkowego układu nerwowego, nie hamując jednak czynności kory mózgu. Zmniejsza stany lękowe, niepokój i napięcia mięśniowe. Dodatkowo ma działanie przeciwwymiotne, przeciwhistaminowe oraz przeciwbólowe.
Takich leków jest znacznie więcej, wymienione powyżej wykorzystuje się jednak najczęściej.
Antydepresanty – skutki uboczne
Przyjmowanie antydepresantów może powodować uzależnienie, z kolei ich nadużywanie jest zagrożeniem zdrowia i życia. Długotrwałe przyjmowanie tego typu leków może powodować ból głowy, ból brzucha, suchość w ustach czy zaburzenia funkcji układu pokarmowego. Bywają również przyczyną zaburzeń pamięci i koncentracji oraz spadku libido. Częstym skutkiem ubocznym jest nadwrażliwość na światło oraz nadmierna potliwość ciała.
Polecane produkty:
Spirulina w tabletkach 100% naturalna
Spirulina zawiera wysokiej jakości naturalne witaminy i minerały. Jej skład to m.in. biotyna, kwas foliowy, beta-karoten, witamina D, witamina E oraz wiele innych witamin. To również źródło niezbędnych minerałów jak magnez, cynk, wapń, żelazo.. Zobacz więcej... | |
Spirulina w proszku 100% naturalna
Spirulina w proszku wykorzystywana jest najczęściej do wykonywania odżywczych i oczyszczających maseczek wpływając m.in. na poprawę wyglądu skóry. Dostarcza niezbędne witaminy, minerały i inne składniki niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu.. Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Maciejczyk A., Kruk M., Bezpieczeństwo farmakoterapii, Wydawnictwo Medipage, Warszawa 2017.
- Patejuk-Mazurek I., Wybrane leki przeciwdepresyjne i o działaniu przeciwlękowym – praktyczne wskazówki stosowania i opis przypadków, Psychiatria, 3/2017.
- Krawczyk P., Depresja w praktyce lekarza POZ – diagnostyka i farmakokinetyka, Pediatria i Medycyna Rodzinna, 10/2014.