Naturalna flora bakteryjna skóry nazywana jest również mikrobiomem skóry. Każdy człowiek bez względu na wiek ma skolonizowaną bakteriami skórę, które są wyjątkowo pożądane do zachowania jej kondycji oraz odporności całego organizmu. Poza skórą do zasiedlanych bakteriami stanowisk organizmu zalicza się również: jamę ustną, przewód pokarmowy, drogi oddechowe, układ moczowo-płciowy.
Naturalna flora bakteryjna skóry
Skóra stanowi najbardziej zewnętrzny organ ludzkiego ciała, a jej poszczególne obszary różnią się pod względem grubości naskórka, rozmieszczenia przydatków oraz wilgotności i temperatury na powierzchni. Cechy te w znacznym stopniu wpływają na skład gatunkowy i ilościowy mikroflory. Skórę zasiedlają nie tylko bakterie, ale i grzyby, wirusy czy roztocza. Większość mikroorganizmów zasiedlających skórę jest nieszkodliwa i funkcjonuje w symbiozie z komórkami skóry. Skład gatunkowy mikrobiomu skóry nie został w pełni poznany.
Powierzchnia naskórka na znacznej części jest sucha, szorstka i ciągle się złuszcza (co jest zjawiskiem w pełni fizjologicznym). Drobnoustroje są zatem regularnie usuwane z powierzchni skóry, w efekcie czego nie mają możliwości nieograniczonego wzrostu i tworzenia na niej biofilmu. Ciekawostką jest, że na powierzchni skóry występuje ponad 20 peptydów o działaniu przeciwbakteryjnym.
Bakterie na skórze
Skóra człowieka zasiedlana jest głównie przez następujące typy bakterii:
- Actinobacteria (Corynebacterium spp., Propionibacterium spp., Microbacterium spp., Micrococcus spp.);
- Firmicutes (niehemolityczne tlenowe i beztlenowe gronkowce, np. Staphylococcus spp., Clostridium spp.);
- α-hemolityczne paciorkowce (Streptococcus spp.);
- enterokoki (Enterococcus);
- Bacteroidetes (Sphingobacterium spp., Chryseobacterium spp.);
- Proteobacteria (Proteobacteria., Serratia spp., Halomonas spp., Delftia spp., Comamonas spp.).
Udowodniono, że około 50% bakterii bytujących na skórze to S. epidermidis, które w największej ilości lokalizują się w obszarach ujść mieszków włosowych. Izolowane z powierzchni skóry bakterie z rodzaju Micrococcus to: M. luteus oraz mniej licznie występujące M. varians, M. lylae, M. sedentarius, M. roseus, M. kristinae i M. nishinomiyaensis. Wchodzą one w skład gatunków symbiotycznych i stanowią najbardziej stabilny element mikrobiomu skóry. Procentowy udział pozostałych gatunków bakterii zależy od wielu czynników zewnętrznych i wewnętrznych, dlatego nie sposób go ustalić. Bakterie odgrywają kluczową rolę w utrzymaniu równowagi w składzie ilościowym i jakościowym mikrobiomu, ponieważ regulują wzrost innych drobnoustrojów.
Zobacz również: Układ odpornościowy skóry.
Patogenne bakterie na skórze
Skórę każdego człowieka mogą zasiedlać również bakterie patogenne, np. gronkowiec złocisty (S. aureus), paciorkowce grupy A (S. pyogenes), tlenowe maczugowce (Corynebacterium spp.) i pałeczki Gram-ujemne. Zwiększają one ryzyko infekcji skóry, do których dochodzi wyłącznie w stanach obniżonej odporności, antybiotykoterapii, przerwania ciągłości skóry czy obecności ciał obcych (np. cewników, sztucznych zastawek).
Naturalna flora bakteryjna skóry – funkcje
Naturalna flora bakteryjna skóry modyfikuje jej parametry fizjologiczne na niekorzystne dla patogenów. Dzięki temu są one mniej zdolne do inwazji. Ponadto pozytywne bakterie wykazują zdolność produkcji substancji antagonistycznych wobec patogenów, np. nadtlenku wodoru, kwasów organicznych, bakteriocyn. Oddziałują na komórki układu immunologicznego – nie od dziś wiadomo, że skóra jest pierwszą linią obrony organizmu.
Naturalna mikroflora bakteryjna skóry uczestniczy w prawidłowym rozwoju nabłonka oraz poprawia ukrwienie skóry. Ma chronić skórę przed rozwojem groźnych dolegliwości takich jak alergie, atopowe zapalenie skóry, łupież. Oczywiście, aby tak się działo, poszczególne bakterie muszą żyć w symbiozie.
Polecane produkty:
|
Czarnuszka siewna
Czarnuszka ma zastosowanie w różnego rodzaju problemach skórnych. Jest wykorzystywana w zwalczaniu trądziku, blizn, zakażeń wirusowych, bakteryjnych i grzybiczych, alergii, a także suchej skóry, również głowy (np. łupież). Zobacz więcej... |
|
Olej z czarnego kminku
Olej z czarnego kminku tłoczony na zimno zachowuje wszystkie, cenne substancje m.in. witaminę E oraz niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe. Jego działanie to dokładne nawilżanie, szybsza regeneracja, poprawa wyglądu skóry ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Adamczyk K., Garncarczyk A., Antończak P., Mikrobiom skory, Przegląd Dermatologiczny, 105/2018.
- Mehrholz D., Opalska A., Barańska-Rybak W., Zakażenia bakteryjne w codziennej praktyce dermatologicznej, Dermatologia po Dyplomie, 4/2018.
- Malinowska M., Tokarz-Deptuła B., Deptuła W., Mikrobiom człowieka, Postępy Mikrobiologii, 1/2017.
- Gliński Z., Kostro K., Mikrobiom – charakterystyka i znaczenie, Życie Weterynaryjne, 90/2015.
