Hipokalcemia

Hipokalcemia to stan odnoszący się do obniżonego stężenia wapnia w organizmie człowieka poniżej fizjologicznej wartości. Jeśli spadek ten jest niewielki, zazwyczaj nie obserwuje się żadnych objawów klinicznych. Dopiero większe spadki prowadzą do napadów tężyczkowych, mrowienia różnych części ciała czy zaburzeń widzenia. Hipokalcemię diagnozuje się na podstawie badań krwi.

Hipokalcemia – przyczyny

Uważa się, że stężenie wapnia całkowitego powinno się zawierać u zdrowych osób w granicach 8,5–10,5 mg/dl, natomiast wapnia zjonizowanego w granicach 3,9–4,5 mg/dl. Najczęstszą przyczyną hipokalcemii jest upośledzone wchłanianie z przewodu pokarmowego, niedobór wapnia lub witaminy D oraz nadmierne odkładanie się wapnia w tkankach. Stan ten może być też konsekwencją nadmiernej utraty wapnia wraz z moczem, co z kolei bywa skutkiem zaburzeń działania parathormonu. Inne możliwe przyczyny hipokalcemii:

• niedobór magnezu;
• niedoczynność przytarczyc;
• kwasica;
• hiperfosfatemia (nadmiar fosforu);
• hipomagnezemia (niedobór magnezu);
• stosowanie niektórych leków, np. bisfosfonianów;
• przewlekłe problemy jelit, np. zespół złego wchłaniania, zespół jelita drażliwego, choroba Leśniowskiego-Crohna.

Hipokalcemię obserwuje się aż u 50% noworodków urodzonych przez kobiety chore na cukrzycę. Innymi czynnikami ryzyka są urodzenie dziecka w okresie zimowym, przedłużające się karmienie piersią, niedobory pokarmowe u matki.

Objawy hipokalcemii

Początkowo hipokalcemia może przebiegać bezobjawowo. Jeśli jednak dojdzie do pojawienia się objawów, najczęściej są nimi:

• skurcz krtani;
• skurcze mięśni (w szczególności w trakcie wysiłku fizycznego);
• tężyczka;
• drgawki;
• łysienie, nadmierne wypadanie włosów;
• parestezje;
• objawy Chvostka i Trousseau.

Objaw Chvostka odnosi się do drgania mięśni twarzy wskutek podrażnienia nerwu twarzowego, z kolei objaw Trousseau, określany również jako ręka położnika, opisuje skurcz nadgarstka spowodowany 3-minutowym uciśnięciem ramienia przez napompowany mankiet aparatu do pomiaru ciśnienia. W przypadku osób z przedłużającą się lub bardziej zaawansowaną hipokalcemią zaobserwować można dodatkowo:

• zaćmę;
• bóle brzucha, niekiedy pod postacią kolki żółciowej;
• dysfagię;
• duszność wskutek skurczów oskrzeli;
• kardiomiopatię.

W przebiegu wrodzonych niedoczynności przytarczyc do powszechnych objawów neurologicznych związanych z niskim poziomem wapnia zaliczamy m.in.: upośledzenie umysłowe, zwapnienie zwojów podstawnych mózgu oraz zespół pozapiramidowy.

Diagnostyka hipokalcemii

W diagnostyce hipokalcemii najważniejsze są badania biochemiczne krwi. Poza stężeniem wapnia uwzględnia się również stężenie fosforanów i magnezu, kreatyniny, fosfatazy alkalicznej, parathormonu, 25(OH)D3. W odniesieniu do moczu kluczowe znaczenie mają: stosunek stężenia wapnia i kreatyniny, dobowe wydalanie wapnia i fosforu wraz z moczem. Uzupełniająco wykonać można RTG nadgarstka celem oceny wieku kostnego i zaburzeń uwapnienia kośćca. Potwierdzenie hipokalcemii nie jest trudne. Często więcej problemów przysparza odnalezienie przyczyny tego stanu.

Hipokalcemia – leczenie

Zawsze wdraża się leczenie przyczynowe. Jeśli hipokalcemia wynika z przyjmowania określonych leków, należy je jak najszybciej odstawić lub zamienić na inne. Natomiast gdy wiąże się z chorobami przewlekłymi, należy dążyć do ich ustabilizowania, np. za pomocą farmakoterapii i odpowiedniego stylu życia. Niektórzy pacjenci mogą wymagać przewlekłego leczenia parathormonem, preparatami wapnia, magnezu i witaminą D. Suplementację witaminy D rekomenduje się całorocznie każdej osobie, bez względu na wiek czy płeć. U jeszcze innych pacjentów spore znaczenie ma podawanie płynu dializacyjnego oraz ograniczenie fosforanów w diecie.

Lekarz dąży nie tylko do eliminacji objawów hipokalcemii, ale również do profilaktyki chorób nerek, które wiążą się z przewlekłym niskim poziomem wapnia.

	Spirulina w proszku 100% naturalna Spirulina w proszku wykorzystywana jest najczęściej do wykonywania odżywczych i oczyszczających maseczek wpływając m.in. na poprawę wyglądu skóry. Dostarcza niezbędne witaminy, minerały i inne składniki niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu.. Zobacz więcej...
	Spirulina w tabletkach 100% naturalna Spirulina zawiera wysokiej jakości naturalne witaminy i minerały. Jej skład to m.in. biotyna, kwas foliowy, beta-karoten, witamina D, witamina E oraz wiele innych witamin. To również źródło niezbędnych minerałów jak magnez, cynk, wapń, żelazo.. Zobacz więcej...

Bibliografia

1. Szczeklik A., Choroby wewnętrzne, tom I, Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, Kraków 2006.
2. Jakubas-Kwiatkowska W., Błachowicz A., Franek E., Hipokalcemia w praktyce klinicznej – przyczyny, objawy i leczenie, Choroby Serca i Naczyń, 4/2005.
3. Krakowska A., Hilczer M., Tkaczyk M., Hipokalcemia z towarzyszącymi łagodnymi zaburzeniami odporności i zmianami w ośrodkowym układzie nerwowym – opis przypadku pierwotnej niedoczynności przytarczyc, Pediatria i Medycyna Rodzinna, 7/2011.
4. Kluj P., Dąbrowski M., Dąbrowska A., Piotrowski A., Gaszyński T., Postępowanie przedszpitalne i wczesnoszpitalne w stanach nagłych chorób gruczołów wydzielania wewnętrznego. Część IV. Zaburzenia gospodarki wapniowo-fosforanowej, Anestezjologia i Ratownictwo, 6/2012.