Nerwica depresyjna to potoczna nazwa zaburzeń lękowych przebiegających ze stanami depresyjnymi. Wykazano, że w polskiej populacji jej częstość może sięgać do 5%, przy czym jest bardziej rozpowszechniona wśród osób leczonych przewlekle, wówczas występuje z częstością nawet do 15%. Dwukrotnie częściej rozwija się u kobiet niż u mężczyzn. Diagnostyką i leczeniem powinien zajmować się przede wszystkim lekarz psychiatra lub psychoterapeuta.
Nerwica depresyjna – przyczyny
Nerwice depresyjne dzielimy na pierwotne (występują samodzielnie, zwykle dotyczą młodszych osób) i wtórne (towarzyszą innym chorobom, są częstsze u osób starszych). Wtórne mogą wystąpić u pacjentów obciążonych przewlekłą chorobą lub kalectwem. Najczęściej dotyczą osób, które zachorowały w młodym wieku, szczególnie wtedy, gdy są to przewlekłe choroby neurologiczne, reumatyczne czy psychiczne. Nerwica depresyjna równie dobrze może jednak stanowić konsekwencję farmakoterapii (zwłaszcza stosowania sterydów czy chemioterapii), ewentualnie być skutkiem trwałych zaburzeń biochemicznych, np. u pacjentów z uszkodzeniem ośrodkowego układu nerwowego.
Istnieje jednak wiele przypadków, gdzie nerwica depresyjna rozwija się bez konkretnego powodu. Dotyczy wówczas osób względnie zdrowych, nie zmagających się z chorobami przewlekłymi i nie przyjmujących żadnych leków. W takich przypadkach przyczyn należy doszukiwać się w psychice pacjenta, często bowiem nerwica depresyjna towarzyszy innym zaburzeniom psychicznym czy emocjonalnym.
Nerwica depresyjna – objawy
Przede wszystkim nie należy mylić nerwicy depresyjnej z depresją nerwicową. Choć oba zaburzenia brzmią podobnie, ich obraz kliniczny jest różny. W przebiegu nerwicy depresyjnej dominują bowiem objawy nerwicowe (lęk, niepokój, fobie), z kolei w przebiegu depresji nerwicowej dominują objawy depresyjne (wahania nastroju, obniżenie samopoczucia, a niekiedy wręcz myśli samobójcze). Charakterystycznymi objawami nerwicy depresyjnej są:
- obniżenie nastroju o umiarkowanym stopniu;
- gorsze samopoczucie;
- niska samoocena;
- brak zdolności odczuwania pozytywnych emocji;
- ciągłe zamartwianie się;
- wysoki poziom krytycyzmu, zwłaszcza wobec siebie samego;
- uczucie przewlekłego zmęczenia;
- lęk;
- zwiększone napięcie psychiczne;
- drażliwość;
- postawy roszczeniowe;
- obwinianie innych;
- obojętność.
W przeciwieństwie do zwykłej depresji, przy nerwicy depresyjnej pacjenci z reguły wywiązują się ze swoich zawodowych i rodzinnych zobowiązań. Jednak nie dają im one poczucia zadowolenia. Złe samopoczucie i wahania nastroju wykazują dużą zmienność i często zależą od aktualnych wydarzeń w życiu osoby chorej. Nieleczona nerwica depresyjna prowadzi do znacznego pogorszenia funkcjonowania osoby chorej i stałego poczucia dyskomfortu psychicznego. Najpoważniejszą konsekwencją są próby samobójcze wśród pacjentów.
Zawsze należy mieć na uwadze, że początek choroby jest trudny do określenia, często rozwija się powoli i podstępnie. Poza tym ma ona charakter zmienny, przebiega z okresami względnej poprawy. Ze względu na długotrwałe objawy prowadzi do znacznego pogorszenia stanu zdrowia pacjenta, może wręcz doprowadzić do trwałych skutków w psychice.
Nerwica depresyjna – leczenie
Zazwyczaj stosuje się połączenie psychoterapii oraz farmakoterapii. W obrębie psychoterapii za najskuteczniejszą uznaje się terapię poznawczą oraz terapię interpersonalną. Pacjent musi zrozumieć przyczynę i charakter swojego problemu, a także ponownie nauczyć się cieszyć z życia, co często nie jest łatwą drogą i może trwać wiele miesięcy czy lat. Farmakoterapia obejmuje natomiast podaż trójpierścieniowych leków przeciwdepresyjnych, selektywnych i nieselektywnych inhibitorów monoaminooksydazy, a także inhibitorów wychwytu zwrotnego serotoniny.
Bardzo ważna jest zmiana stylu życia. Zdrowa dieta, regularna i umiarkowana aktywność fizyczna, wsparcie najbliższych i unikanie stresu są kluczowe w powrocie do zdrowia. W tym czasie warto zwrócić uwagę na jak największą ilość odpoczynku. Z korzyścią działa też odnalezienie hobby (pasji), której osoba chora będzie mogła się poświęcić. Jej wybór w dużym stopniu zależy od stanu zdrowia osoby chorej.
Polecane produkty:
|
Koenzym Q10 bioalgi
Koenzym Q10 bioalgi to naturalny suplement o wysokiej jakości, zawiera związki które chronią organizm przed wolnymi rodnikami. Dodatkowo koenzym Q10 uczestniczy w każdym procesie fizjologicznym komórek organizmu … Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Mandal E., Horak A., Taktyki manipulacji pacjentów z zaburzeniami nerwicowymi w życiu codziennym i podczas terapii, Psychiatria Polska, 1/2016.
- Kacprzyk-Straszak A., Pawlak A., Kucharczyk K., Zaburzenia lękowe – rzeczywistość obok nas, Beskidzkie Dziedzictwo V.
- Carbonell D., W pułapce niepokoju, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2017.
- Kokoszka A., Współzachorowalność zaburzeń depresyjnych i nerwicowych – jej znaczenie w teorii oraz praktyce lekarskiej, Przewodnik Lekarza, 8/2003.
