Mózgowe porażenie dziecięce (MPD) to zespół objawów występujących w konsekwencji uszkodzenia mózgu jeszcze w okresie prenatalnym lub w okresie okołoporodowym. Ze względu na różnorodność objawów i stopień ich nasilenia wyróżnia się kilka postaci MPD. Diagnostyką i leczeniem zajmuje się neurolog dziecięcy.
Mózgowe porażenie dziecięce – przyczyny
Wyróżnia się kilka możliwych przyczyn rozwoju mózgowego porażenia dziecięcego:
- wysoki poziom bilirubiny spowodowany przez konflikt serologiczny;
- znaczne wcześniactwo;
- przewlekłe niedotlenienie płodu, zwłaszcza w okresie okołoporodowym;
- noworodki ze skrajnie niską masą urodzeniową;
- krwawe wylewy do mózgu;
- zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych;
- zatrucia lub ekspozycja na metale ciężkie i toksyny w okresie płodowym;
- wcześniejsze poronienia;
- przewlekłe stany zapalne kobiety ciężarnej, np. wskutek chorób przewlekłych;
- stan przedrzucawkowy;
- zapalenie błon płodowych i łożyska;
- hipoglikemia;
- infekcje w okresie noworodkowym.
Wyróżniamy 5 postaci mózgowego porażenia dziecięcego, a każda z nich zazwyczaj wywoływana jest innymi czynnikami. Przykładowo, postać pozapiramidowa zwykle wynika z konfliktu serologicznego, natomiast obustronne porażenie połowicze zazwyczaj jest konsekwencją przewlekłego niedotlenienia.
Mózgowe porażenie dziecięce – rodzaje i objawy
Wyróżnia się 5 postaci MPD:
- porażenie kurczowe połowicze – obejmuje kończynę górną i dolną po tej samej stronie ciała (np. tylko prawa strona). Pojawia się asymetria ruchów, atetozy i brak czucia w zajętych kończynach. Rozwój umysłowy jest nieznacznie obniżony, a u wielu dzieci przebiega prawidłowo. U niektórych mogą pojawić się objawy dodatkowe, takie jak padaczka czy zaburzenia widzenia;
- obustronne porażenie kurczowe – większe nasilenie zmian w kończynach dolnych niż górnych, przy czym górne nierzadko wykazują całkowitą sprawność. Często pojawiają się wady wzroku (w tym zez), słuchu i mowy. Rozwój umysłowy u dzieci z tą postacią MPD określa się jako na pograniczu normy;
- obustronne porażenie połowicze – najcięższa postać MPD, w której pojawiają się objawy takie jak: niepełnosprawność umysłowa, padaczka, zaburzenia mowy, znaczne ograniczenie czynności ruchowych, niedowłady;
- postać móżdżkowa – postać MPD diagnozowana najrzadziej, w przebiegu której obserwuje się zaburzenia koordynacji ruchów i równowagi, a także drżenia mięśniowe. Rozwój umysłowy u tych dzieci zazwyczaj przebiega prawidłowo;
- postać pozapiramidowa – zwana również dyskinetyczną. W jej przebiegu pojawiają się ruchy mimowolne i drżenia mięśniowe.
Podstawowym objawem wszystkich postaci jest deficyt ruchowy, jednak nie ma dwóch dzieci wykazujących taki sam obraz kliniczny. Właśnie dlatego leczenie powinno być indywidualnie dobrane do potrzeb małego pacjenta.
Mózgowe porażenie dziecięce – leczenie
W leczeniu mózgowego porażenia dziecięcego najistotniejszą rolę odgrywa fizjoterapia neurologiczna i dziecięca. Dobór metod i ilości zajęć w tygodniu zależą od indywidualnego stanu zdrowia dziecka – jego objawów, wieku, motywacji, postaci MPD. Zazwyczaj wykorzystuje się techniki takie jak integracja sensoryczna, PNF, metoda NDT-Bobath czy metoda Vojty. Dąży się do tego, aby dziecko stało się jak najbardziej samodzielnie, a także aby rozwijało się optymalnie do swoich możliwości. Metoda NDT-Bobath należy jednak do wiodących, a u jej podstaw znajdują się m.in.:
- normalizacja wielkości i rozkładu napięcia mięśniowego;
- wyzwolenie wzorców postawy i ruchu spod wpływu nieprawidłowych odruchów postawy;
- jednoczesne ułatwianie (torowanie) wzorców opartych na prawidłowych reakcjach nastawczych i równoważnych.
Duże znaczenie ma również terapia manualna, dzięki której wyrównuje się napięcie mięśniowe, a także rozluźnia przykurczone tkanki. Dzieci z mózgowym porażeniem dziecięcym wymagają konsultacji logopedycznych, a niekiedy także psychologicznych. Nie ma leczenia przyczynowego mózgowego porażenia dziecięcego. Jeśli istnieje taka konieczność (np. częste napady padaczkowe) lekarz może zalecić wspomagającą farmakoterapię.
Polecane produkty:
|
Spirulina w tabletkach 100% naturalna
Spirulina zawiera wysokiej jakości naturalne witaminy i minerały. Jej skład to m.in. biotyna, kwas foliowy, beta-karoten, witamina D, witamina E oraz wiele innych witamin. To również źródło niezbędnych minerałów jak magnez, cynk, wapń, żelazo.. Zobacz więcej... |
|
Spirulina w proszku 100% naturalna
Spirulina w proszku wykorzystywana jest najczęściej do wykonywania odżywczych i oczyszczających maseczek wpływając m.in. na poprawę wyglądu skóry. Dostarcza niezbędne witaminy, minerały i inne składniki niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu.. Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Eliks M., Gajewska E., Wczesna diagnostyka mózgowego porażenia dziecięcego. Czy jest możliwa już w pierwszym półroczu życia?, Neurologia Dziecięca, 28/2019.
- Gajewska E., Nowe definicje i skale funkcjonalne stosowane w mózgowym porażeniu dziecięcym, Neurologia Dziecięca, 18/2009.
- Nowotny J., Czupryna K., Domagalska M., Aktualne podejście do rehabilitacji dzieci z mózgowym porażeniem dziecięcym, Neurologia Dziecięca, 18/2009.
- Borysławski K., Czynniki zwiększające ryzyko mózgowego porażenia dziecięcego, Pediatria Polska, 2/2011.
