Nerwica to zaburzenie psychiczne, w przebiegu którego pacjent zachowuje właściwy osąd rzeczywistości, lecz wykazuje objawy takie jak nadmierny lęk, strach i niepokój. Uczucia te zwykle są nieuzasadnione, a reakcja takiej osoby przesadzona. W dzisiejszych czasach nerwica jest poważnym problemem, z którym najczęściej udajemy się do psychoterapeuty lub lekarza podstawowej opieki zdrowotnej.
Przyczyny nerwicy
Przyczyny nerwicy nie zostały do końca poznane, sugeruje się jednak wpływ czynni
ków biologicznych i predyspozycji osobniczych. Dokładnych przyczyn upatruje się w:
- tłumionych emocjach, zarówno w okresie dziecięcym, jak i w dorosłym życiu;
- nierozwiązanych konfliktach wewnętrznych;
- traumatycznych doświadczeniach w dzieciństwie lub wczesnej młodości;
- wpływie otoczenia;
- sposobie wychowania;
- niestabilnej sytuacji rodzinnej, zawodowej, społecznej;
- uwarunkowaniach genetycznych.
Strach, lęk i niepokój są fizjologiczną, naturalną reakcją obronną organizmu. Wnioskuje się, że w przebiegu nerwicy organizm próbuje chronić się przed szkodliwymi czynnikami, a za takie odbiera wiele sytuacji neutralnych dla osób zdrowych. Gdy jedna osoba bagatelizuje lub lekceważy sytuację, dla innej może być ona silnym przeżyciem uruchamiającym kaskadę objawów. Czynnikami ryzyka nerwicy jest przede wszystkim styl życia, a więc nadmiar obowiązków, silny stres w życiu codziennym czy konflikty interpersonalne. Nie bez znaczenia pozostaje jednak charakter, a więc nadmierne reagowanie na niektóre sytuacje.
Nerwica – rodzaje i objawy
W medycynie spotkać można wiele rodzajów nerwicy. Często jest to tzw. nerwica natręctw, zwana również zaburzeniem obsesyjno-kompulsywnym. Jej przejawem są przede wszystkim:
- uporczywe myśli;
- ciągłe wątpliwości co do własnego zachowania i zachowania innych;
- powtarzające się zachowania i tiki mające na celu zmniejszenie napięcia emocjonalnego.
Innym rodzajem jest nerwica depresyjna, objawiająca się głównie obniżonym nastrojem i brakiem chęci do życia. Przygnębienie i smutek utrzymują się bez konkretnego powodu przez dłuższy czas, może je wywołać drobnostka, sytuacja normalna dla większości osób. Z kolei przy nerwicy lękowej pojawiają się:
- uczucie wewnętrznego napięcia;
- problemy ze snem;
- zaburzenia odżywiania;
- wzmożone napięcie mięśni, co może skutkować ich bolesnymi skurczami;
- drażliwość;
- obniżona koncentracja i pamięć.
Często diagnozuje się nerwicę żołądka, gdy wskutek emocji dochodzi do zaburzeń funkcjonowania żołądka. Wówczas pojawiają się typowe objawy gastryczne, takie jak:
- biegunka, bądź rzadziej zaparcia;
- ból brzucha;
- wzdęcia;
- nudności;
- wymioty;
- uczucie ciężkości lub „supła” na żołądku.
Natomiast nerwica wegetatywna sprawia, że organizm nadmiernie reaguje na niektóre sytuacje i emocje uruchamiając obronne mechanizmy układu nerwowego wegetatywnego. Pojawiają się charakterystyczne dla niego objawy, takie jak:
- zawroty głowy;
- ból głowy;
- duszności;
- kołatanie serca;
- nadmierna potliwość ciała;
- zaczerwienienie skóry;
- suchość w ustach;
- drżenie mięśni, zwłaszcza rąk;
- tachykardia.
Na podstawie objawów zwykle można rozpoznać rodzaj nerwicy.
Leczenie nerwicy
W przypadku zdiagnozowania nerwicy zawsze należy podjąć leczenie przyczynowe, które nie jest jednak tak proste. Ustalenie dokładnej przyczyny bywa skomplikowane i czasochłonne, wymaga też sporej wiedzy i taktu. Należy bowiem wejść w psychikę pacjenta, powrócić do jego dzieciństwa oraz poznać aktualny styl życia. Zajmuje się tym psychoterapeuta lub w niektórych przypadkach psychiatra. Podstawą jest terapia poznawczo-behawioralna, terapia wspierająca oraz terapia wglądowa. Konieczne jest także wsparcie wszystkich domowników i osób bliskich pacjentowi.
Objawowo można stosować farmakoterapię, np. leki o działaniu uspokajającym lub wspomagającym trawienie. Osoba z nerwicą powinna szczególnie dbać o codzienny relaks, zaleca się znalezienie hobby i regularną aktywność fizyczną. Ważne są również:
- zbilansowana dieta;
- odpowiednie nawodnienie organizmu;
- unikanie stresu;
- wysypianie się.
Przy odpowiednim podejściu rokowania są dobre, choć terapia może trwać nawet wiele lat. W większości przypadków uzyskuje się jednak zadowalające efekty, a więc znacznie osłabienie objawów. Dzięki temu pacjent jest w stanie normalnie funkcjonować.
Polecane produkty:
Omega 3 - czysty olej z Pachnotki zwyczajnej
Olej omega 3 to 100% naturalny produkt pozyskiwany z rośliny o nazwie Pachnotka zwyczajna (Perilla frutescens). Uzupełnia codzienną dietę m.in. w mikroelementy, witaminę E, ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Nitka-Siemińska A., Zaburzenia lękowe – charakterystyka i zasady leczenia, Forum Medycyny Rodzinnej, 1/2014.
- Szczeklik A., Choroby wewnętrzne, Wydawnictwo Medycyna Rodzinna, Kraków 2008.
- Carbonell D., W pułapce niepokoju, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2017.