Podwyższone OB może mieć wiele przyczyn (także fizjologicznych), najczęściej jednak świadczy o toczącym się w organizmie stanie zapalnym. W jego konsekwencji aktywują się białka ostrej fazy, które znacznie przyspieszają czas opadu krwinek czerwonych. OB można szybko ocenić podczas zwykłych badań krwi, a wynik bardzo często dostępny jest jeszcze tego samego dnia.
OB – co to?
OB, czyli odczyn Biernackiego lub odczyn opadania krwinek czerwonych, to czułe badanie, choć mało swoiste. Określa szybkość opadania erytrocytów we krwi żylnej w probówce z antykoagulantem (zwykle wersenianem potasu bądź cytrynianem sodu). Wyniki wyraża się w mm/1 h, jednak wartości referencyjne zależą głównie od wieku, płci i kilku innych czynników. Szybkość opadania krwinek czerwonych po raz pierwszy opisał profesor Edmund Faustyn Biernacki, stąd nazwa badania.
OB – normy
Wartości referencyjne prezentują się następująco:
- 0-2 mm/1 h – noworodki;
- 12-17 mm/1 h – niemowlęta do 6. miesiąca życia;
- poniżej 12 mm/1 h – kobiety do 60. roku życia;
- poniżej 10 mm/1 h – mężczyźni do 60. roku życia;
- poniżej 20 mm/1 h – kobiety powyżej 60. roku życia;
- poniżej 15 mm/1 h – mężczyźni powyżej 60. roku życia.
Podwyższone OB można fizjologicznie zaobserwować u kobiet w ciąży oraz podczas miesiączki. Może dotyczyć również noworodków.
Podwyższone OB – przyczyny
Podwyższone OB może mieć wiele przyczyn, wśród których znajdują się także błędy medyczne, w tym:
- nasłonecznienie próbki badanej;
- temperaturę otoczenia powyżej 27 stopni C;
- skośne ustawienie pipety;
- pobranie zbyt dużej ilości krwi w stosunku do antykoagulantu.
Przede wszystkim jednak odczyn Biernackiego jest wskaźnikiem ostrych stanów zapalnych. Przykładowymi chorobami, w przebiegu których obserwuje się podwyższone OB, są:
- olbrzymiokomórkowe zapalenie tętnic;
- szpiczak mnogi;
- aktywna ziarnica złośliwa;
- nowotwór nerek;
- marskość wątroby;
- przewlekłe infekcje wirusowe, bakteryjne lub grzybicze;
- reumatoidalne zapalenie stawów;
- mieszana choroba tkanki łącznej;
- toczeń rumieniowaty układowy;
- zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa;
- łuszczycowe zapalenie skóry;
- niedoczynność tarczycy i nadczynność tarczycy;
- białaczka;
- przebyty zawał serca;
- niedokrwistość.
Do możliwych przyczyn fizjologicznych zaliczamy choćby nadmierny stres, którego efektem jest rozrzedzenie krwi, a więc i podwyższenie OB.
Podwyższone OB – objawy
Sam fakt przyspieszenia opadania krwinek czerwonych nie powoduje żadnych dolegliwości ani objawów. Występujące objawy mogą dotyczyć jednak choroby podstawowej, która jest przyczyną podwyższonego OB. Przykładowo, przy infekcjach pojawia się gorączka, dreszcze i ogólne osłabienie organizmu, natomiast przy reumatoidalnym zapaleniu stawów zauważymy silne bóle stawów i niekiedy ich zniekształcenie.
Podwyższone OB – co robić?
Jeśli zauważymy podwyższoną wartość OB na wynikach badań laboratoryjnych należy udać się do lekarza, który zlecił badanie. Na podstawie wywiadu, stanu zdrowia pacjenta oraz innych wyników badań będzie mógł zinterpretować poziom odczynu Biernackiego i tym samym zalecić dalsze postępowanie. Dużym błędem jest samodzielne interpretowanie wyników.
Polecane produkty:
|
Spirulina w tabletkach 100% naturalna
Spirulina zawiera wysokiej jakości naturalne witaminy i minerały. Jej skład to m.in. biotyna, kwas foliowy, beta-karoten, witamina D, witamina E oraz wiele innych witamin. To również źródło niezbędnych minerałów jak magnez, cynk, wapń, żelazo.. Zobacz więcej... |
|
Spirulina w proszku 100% naturalna
Spirulina w proszku wykorzystywana jest najczęściej do wykonywania odżywczych i oczyszczających maseczek wpływając m.in. na poprawę wyglądu skóry. Dostarcza niezbędne witaminy, minerały i inne składniki niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu.. Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Lis K., Odczyn Biernackiego wczoraj i dziś, Journal of Laboratory Diagnostics, 2/2012, 213-218.
- Polińska B., Matowicka-Karna J., Kemona H., Rola odczynu opadania krwinek czerwonych w diagnostyce różnych stanów klinicznych, Journal of Laboratory Diagnostics, 4/2015, 321-326.
