Estradiol (łac. estradiolum) jest jednym z żeńskich hormonów płciowych, należy do estrogenów. Pełni bardzo ważne funkcje związane głównie z regulacją cyklu miesiączkowego i rozwojem narządów płciowych. Hormon występuje także u mężczyzn, choć w znacznie mniejszych ilościach. Zbyt niski poziom estradiolu może być przyczyną bezpłodności. Z chemicznego punktu widzenia jest on steroidem.
Wydzielanie estradiolu
FSH (hormon folikulotropowy) u kobiet pobudza dojrzewanie pęcherzyków Graafa w jajniku i wzmaga wydzielanie przez nie estradiolu. Podczas fazy pęcherzykowej cyklu miesiączkowego produkowany jest więc głównie w jajnikach, lecz w fazie ciałka żółtego może być produkowany w niewielkich ilościach przez ciałko żółte. Jego pewne ilości syntezowane są przez korę nadnerczy, zaś w trakcie ciąży przez łożysko.
Normy
Pomiaru poziomu estradiolu można dokonać na podstawie morfologii krwi. Normy różnią się w zależności od płci, wieku, stanu fizjologicznego oraz fazy cyklu miesiączkowego. U zdrowej kobiety niebędącej w ciąży normy prezentują się następująco:
- 84-970 pg/ml – faza folikularna;
- 13-330 pg/ml – owulacja;
- 73-200 pg/ml – faza lutealna.
W trakcie ciąży poziom tego hormonu znacznie wzrasta, osiągając:
- 188-2497 pg/ml w I trymestrze;
- 1278-7192 pg/ ml w II trymestrze;
- 6137-13460 pg/ml w III trymestrze.
U kobiet po menopauzie poziom maleje do 20-30 pg/ml, często bywa więc konieczne przyjmowanie preparatów z estradiolem lub dopochwowe stosowanie kremów i maści z tym hormonem, aby załagodzić objawy menopauzy. U mężczyzn zakres referencyjny wynosi 11,2-50,4 pg/ml.
Estradiol – funkcje
Główną rolą tego hormonu jest kontrola prawidłowego rozwoju narządów płciowych u kobiet oraz warunkowanie ich budowy. Dzięki odpowiedniej ilości estradiolu kształtują się wargi sromowe mniejsze i większe, przyjmują również ciemniejsze zabarwienie. Dochodzi do dojrzewania komórek nabłonka pochwy. Dodatkowo estradiol:
- bierze udział w rozroście błony śluzowej macicy i zwiększa jej kurczliwość;
- reguluje temperaturę ciała;
- warunkuje rozrost podścieliska w piersiach i przygotowuje je do laktacji;
- w wątrobie zwiększa produkcję białek i warunkuje sprawne działanie gospodarki lipidowej i węglowodanowej;
- w nerkach działa antydiuretycznie;
- hamuje wydzielanie łoju przez skórę;
- wpływa na twardnienie chrząstek nasad kości długich;
- wpływa na libido, a także stan psychiczny i emocjonalny u kobiet.
Z kolei w przypadku mężczyzn estradiol odpowiada za ruchliwość plemników, wpływa więc bezpośrednio na wysoki poziom płodności. Odpowiedni poziom estradiolu zmniejsza ryzyko wystąpienia osteoporozy, chorób sercowo-naczyniowych oraz łagodzi skutki andropauzy u mężczyzn i menopauzy u kobiet.
Niski poziom estradiolu
Zbyt niski poziom estradiolu to jeden z głównych objawów zespołu Turnera – genetycznej choroby występującej u kobiet, związanej z brakiem lub upośledzeniem chromosomu X. Stan niskiego poziomu omawianego hormonu może wskazywać również na:
- niedoczynność jajników;
- hipogonadyzm;
- zespół policystycznych jajników;
- niedoczynność przysadki.
Zjawisko niekiedy ma miejsce w stanach fizjologicznych, np. po zbyt intensywnym treningu, jednak po odpoczynku gospodarka hormonalna normuje się. Niski poziom estradiolu nierzadko towarzyszy zaburzeniom odżywiania, w tym anoreksji i bulimii. Konsekwencją u obu płci będzie znaczne zmniejszenie płodności.
Wysoki poziom estradiolu
Zbyt wysoki poziom estradiolu u mężczyzn wskazuje zazwyczaj na ginekomastię. U obu płci może wskazywać na nowotwory jajników i jąder, choroby wątroby czy niedoczynność tarczycy. Pojawia się jednak rzadziej niż zbyt niski poziom.
Polecane produkty:
Spirulina w proszku 100% naturalna
Spirulina w proszku wykorzystywana jest najczęściej do wykonywania odżywczych i oczyszczających maseczek wpływając m.in. na poprawę wyglądu skóry. Dostarcza niezbędne witaminy, minerały i inne składniki niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu.. Zobacz więcej... | |
Spirulina w tabletkach 100% naturalna
Spirulina zawiera wysokiej jakości naturalne witaminy i minerały. Jej skład to m.in. biotyna, kwas foliowy, beta-karoten, witamina D, witamina E oraz wiele innych witamin. To również źródło niezbędnych minerałów jak magnez, cynk, wapń, żelazo.. Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Górski J., Fizjologia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2018.
- Surkont G., Suzin J., Wlaźlak E., Paszkowski T., Rechberger T., Estradiol stosowany dopochwowo w leczeniu dolegliwości uroginekologicznych – doświadczenia własne, Przegląd Menopauzalny, 1/2005.