FSH

FSH to hormon folikulotropowy, produkowany przez przedni płat przysadki mózgowej. Jego główną funkcją jest kontrola nad przebiegiem cyklu miesiączkowego u kobiet oraz stymulowanie owulacji niezbędnej do zapłodnienia. W niewielkich ilościach hormon ten znajduje się również w organizmach mężczyzn. Dużą popularnością cieszą się badania oznaczające poziom FSH w organizmie, które mogą potwierdzić lub wykluczyć liczne schorzenia zdrowotne.

Za co odpowiada hormon folikulotropowy?

W przypadku mężczyzn FSH odpowiada za prawidłową produkcję nasienia oraz białek związanych z hormonami płciowymi. Z kolei u kobiet spełnia niezwykle ważną rolę, pobudza produkcję estrogenów, dzięki którym dojrzewają pęcherzyki Graafa, a także produkcję progesteronu. Odpowiada także za cykliczne i zgodne z fazami cyklu menstruacyjnego zmiany w endometrium (błonie śluzowej macicy).

Zobacz również: Miesiączka.

Fizjologia hormonu folikulotropowego

Zarówno u kobiet, jak i u mężczyzn, hormon ten produkowany jest przed przedni płat przysadki mózgowej, Jego stężenie zmienia się w zależności od płci, wieku i dnia cyklu miesiączkowego (w przypadku kobiet). To glikoproteina składająca się z 207 aminokwasów ułożonych w 2 podjednostki. Jej wydzielanie kontrolowane jest przez podwzgórzowy czynnik uwalniający o nazwie FSH-RF (folikuloliberyna), a także w mechanizmie sprzężenia zwrotnego przez estradiol. Hormon ten ulega wydaleniu wraz z moczem.

Badanie FSH

Badanie FSH wykonuje się przy użyciu próbki krwi żylnej, zwykle pobieranej ze zgięcia łokciowego. Wskazaniem do wykonania badania jest podejrzenie niepłodności i chorób przysadki mózgowej czy gonad. Kobiety powinny udać się na pobieranie krwi między 1. a 5. dniem cyklu miesiączkowego, a więc we wczesnej fazie folikularnej. Przed umówieniem terminu badania warto porozmawiać z lekarzem, ponieważ może pojawić się konieczność odstawienia niektórych leków nawet na miesiąc wcześniej. Są to np. erytropoetyna, lewodopa, nikotyna czy glikozydy naparstnicy, które podwyższają stężenie FSH.

Normy dla kobiet wynoszą:

• poniżej 12 IU/l w fazie folikularnej;
• 20-90 IU/l podczas jajeczkowania;
• poniżej 10 IU/l w fazie lutealnej;
• 40-250 IU/l w okresie menopauzy.

W trakcie ciąży hormon FSH występuje w organizmie w ilościach śladowych. Mężczyźni po okresie dojrzewania powinni wykazywać stężenie FSH na poziomie 4-25 IU/l. Jednocześnie z hormonem folikulotropowym warto oznaczyć prolaktynę, LH, TSH, progesteron i testosteron. Tak szczegółowe badanie da bardzo dokładny obraz gospodarki hormonalnej organizmu.

Wysokie stężenie FSH

Zbyt wysokie stężenie hormonu folikulotropowego u kobiet może wskazywać na występowanie następujących chorób:

• pierwotna niewydolność jajników;
• guzy jajnika;
• problemy z tarczycą;
• choroby nadnerczy;
• zespół Turnera;
• zespół policystycznych jajników.

Może się również pojawić w przebiegu radioterapii i chemioterapii. Nie zawsze jednak świadczy o problemach zdrowotnych. Podwyższony poziom FSH jest charakterystyczny dla Pań w okresie menopauzy. Z kolei w przypadku mężczyzn zbyt wysoki poziom może wskazywać na niewydolność jąder, hipergonadyzm (np. w przebiegu zespołu Klinefeltera) oraz różnego rodzaju infekcje jąder. Przy wysokim stężeniu zazwyczaj miejsce ma niepłodność.

Niskie stężenie FSH

Zbyt niskie stężenie omawianego hormonu wskazuje na niewydolność przysadki mózgowej lub podwzgórza. Bardzo często współwystępuje z niskim stężeniem LH, czyli hormonu luteinizującego. Mogą tym samym pojawiać się problemy z płodnością oraz zaburzenia miesiączkowania. Sytuacja może mieć również miejsce przy nadmiernym stresie w codziennym życiu, przy anoreksji i niedożywieniu, a nawet występuje jako konsekwencja przyjmowania niektórych leków.

	Spirulina w proszku 100% naturalna Spirulina w proszku wykorzystywana jest najczęściej do wykonywania odżywczych i oczyszczających maseczek wpływając m.in. na poprawę wyglądu skóry. Dostarcza niezbędne witaminy, minerały i inne składniki niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu.. Zobacz więcej...
	Spirulina w tabletkach 100% naturalna Spirulina zawiera wysokiej jakości naturalne witaminy i minerały. Jej skład to m.in. biotyna, kwas foliowy, beta-karoten, witamina D, witamina E oraz wiele innych witamin. To również źródło niezbędnych minerałów jak magnez, cynk, wapń, żelazo.. Zobacz więcej...

Bibliografia

1. Jusiakowska-Piputa M., Zmienność stężenia hormonu anty-Mullerowskiego i hormonu folikulotropowego u kobiet w wieku rozrodczym w zależności od prawidłowej lub zaburzonej funkcji jajników, Poznań 2020.
2. Traczyk W., Fizjologia człowieka w zarysie, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2007.
3. Ganong W., Fizjologia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2018.