Grupy leków to nic innego jak spis wszystkich dostępnych środków farmakologicznych, uszeregowanych zgodnie ze swoim działaniem i przeznaczeniem. Odnosi się do tego klasyfikacja anatommiczno-terapeutyczno-chemiczna, ATC. Klasyfikację tę kontroluje Centrum Współpracy nad Metodologią Statystyczną Leków, która podlega Światowej Organizacji Zdrowia. Pierwszy spis opublikowano w roku 1976, z każdym kolejnym udoskonalając całość.
Grupy leków zgodnie z klasyfikacją ATC
Klasyfikacja ATC wyróżnia następujące grupy leków uszeregowane zgodnie z literami alfabetu:
- A – leki dla chorób przewodu pokarmowego i metabolizmu;
- B – leki dla chorób krwi i układu krwiotwórczego;
- C – leki dla chorób układu sercowo-naczyniowego;
- D – leki dermatologiczne;
- G – leki dla chorób układu moczowo-płciowego wraz z zaburzeniami wydzielania hormonów płciowych;
- H – hormony z wyłączeniem płciowych i insuliny;
- J – leki przeciwko infekcji;
- L – leki przeciwnowotworowe i immunomodulujące;
- M – leki dla chorób układu mięśniowo-szkieletowego;
- N – leki dla chorób układu nerwowego;
- P – leki przeciwpasożytnicze, owadobójcze, repelenty;
- R – leki dla chorób układu oddechowego;
- S – leki dla schorzeń narządów zmysłu;
- V – różne (pozostałe).
Każda grupa zawiera dodatkowo kilka podgrup, co ułatwia przypisanie leków do poszczególnych gromad. W każdej podgrupie może znajdować się nawet kilkadziesiąt wykorzystywanych powszechnie substancji czynnych. Dla przykładu prezentujemy jedną z głównych grup w rozszerzeniu.
ATC A – leki dla chorób przewodu pokarmowego i metabolizmu
W tej grupie znajdują się następujące leki, także oznaczane odpowiednim symbolem:
- A01 – preparaty stomatologiczne;
- A02 – leki stosowane w chorobach związanych z nadmierną kwasowością soku żołądkowego;
- A03 – leki stosowane w czynnościowych zaburzeniach przewodu pokarmowego;
- A04 – leki przeciwwymiotne i przeciw nudnościom;
- A05 – leki stosowane w chorobach dróg żółciowych i wątroby;
- A06 – leki przeczyszczające;
- A07 – leki przeciwbiegunkowe, przeciwzapalne, przeciwdrobnoustrojowe;
- A08 – leki przeciw otyłości z wyłączeniem preparatów dietetycznych;
- A09 – leki poprawiające trawienie;
- A10 – leki stosowane w cukrzycy;
- A11 – witaminy;
- A12 – preparaty uzupełniające niedobór składników mineralnych;
- A13 – leki wzmacniające;
- A14 – leki anaboliczne do stosowania ogólnego;
- A15 – leki pobudzające apetyt;
- A16 – inne leki działające na przewód pokarmowy i metabolizm.
Każda z wymienionych podgrup dodatkowo dzieli się na poszczególne leki. Tak więc podgrupa A02 dzieli się na A02A (leki zobojętniające sok żołądkowy), A02B (leki stosowane w chorobie wrzodowej i chorobie refluksowej) oraz A02X (inne leki). Natomiast podgrupa A03 dzieli się na A03A (leki stosowane w czynnościowych zaburzeniach jelit), A03B (alkaloidy pokrzyku i ich pochodne), A03C (preparaty złożone zawierające leki przeciwskurczowe i psycholeptyki), A03D (preparaty złożone zawierające leki przeciwskurczowe i przeciwbólowe), A03E (preparaty złożone zawierające leki przeciwskurczowe i cholinolityczne), A03F (leki pobudzające perystaltykę przewodu pokarmowego.
Struktura ATC
Klasyfikacja ATC obejmuje nie tylko znajomość grupy leków, ale i ich dokładne oznaczenie. Można je przedstawić na przykładzie adrenaliny, oznaczanej jako C01C A24. Zapis ten prezentuje się następująco:
- C – leki dla chorób układu sercowo-naczyniowego;
- 01C – podgrupa terapeutyczna dla grupy C, odnosi się do leków pobudzających układ sercowo-naczyniowy bez glikozydów nasercowych;
- A – podgrupa chemiczna odnosząca się do leków oddziałujących na receptory adrenergiczne i dopaminergiczne;
- 24 – odniesienie do adrenaliny.
Dzięki temu ratownicy medyczni oraz lekarze po samym oznaczeniu mogą rozpoznać lek i jego działanie.
Zobacz również: Alergia na leki.
Polecane produkty:
Spirulina w proszku 100% naturalna
Spirulina w proszku wykorzystywana jest najczęściej do wykonywania odżywczych i oczyszczających maseczek wpływając m.in. na poprawę wyglądu skóry. Dostarcza niezbędne witaminy, minerały i inne składniki niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu.. Zobacz więcej... | |
Spirulina w tabletkach 100% naturalna
Spirulina zawiera wysokiej jakości naturalne witaminy i minerały. Jej skład to m.in. biotyna, kwas foliowy, beta-karoten, witamina D, witamina E oraz wiele innych witamin. To również źródło niezbędnych minerałów jak magnez, cynk, wapń, żelazo.. Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Wiciński M., Marciniak A., Skrypt do ćwiczeń z farmakologii, Warszawa 2015.
- Burak K., Farmakologia dla Ratowników Medycznych, Legnica 2012.