Hormony steroidowe jajnika

Hormony steroidowe jajnika stanowią ważną rolę w organizmie kobiety. Wytwarzane przez niewielkie narządy jakimi są jajniki warunkują możliwość zajścia w ciążę, a co za tym idzie zostanie mamą.

Hormony steroidowe jajnika

Hormony steroidowe jajnika dzieli się na 3 grupy, które uwarunkowane są ilością atomów węgla w cząsteczce:

• C-21 – do grupy tej należą progestageny oraz kortykosteroidy;
• C-19 – zalicza się do nich androgeny;
• C-18 – w grupie tej występują estrogeny.

Tworzenie się hormonów steroidowych w organizmie kobiety rozpoczyna się w jajniku, nadnerczach oraz łożysku. Estrogeny, androgeny i progesteron mogą być wytwarzane przez wszystkie wyżej wymienione narządy. Jednak kortykosteroidy syntezowane są przez nadnercza.

1. Estrogeny.

Estrogeny należą do grupy C-13 steroidów. Wśród nich wyróżnia się estron (E1), 17-beta-estradiol (E2) i estriol (E3). Estrogeny wytwarzane są głównie przez jajniki oraz łożysko. Metabolizm tych hormonów polega na ich sprzęganiu z glukuronianem i siarczanem, a następnie wydalaniu z moczem i w niewielkiej ilości z kałem.

17-beta-estradiol to estrogen, który posiada największą aktywność biologiczną. Warto podkreślić, że stężenie tego związku zmienia się co uwarunkowane jest fazą cyklu menstruacyjnego. Większość tego rodzaju hormonu pochodzi z jajnika, a około 5% z obwodowej konwersji z estronu. Warto podkreślić, że może również pochodzić z konwersji androgenów w tkankach obwodowych.

Estron z kolei jest aż 5-krotnie mniej aktywnym związkiem i stanowi główny estrogen w okresie pomenopauzalnym u kobiety. Powstaje na drodze konwersji obwodowej z androstendionu, a także jako metabolit 17-beta-estradiolu w wątrobie.

Działanie biologiczne

• odpowiadają za rozwój II i III-rzędowych cech płciowych;
• warunkują grubość błony śluzowej macicy, a także przygotowują do działania progesteronu;
• zwiększają masę mięśniową macicy, a także perystaltykę jajowodów;
• rozluźniają mięśnie okrężne szyjki macicy, a także zwiększają ilość śluzu przezroczystego ułatwiającego przedostawanie się plemników;
• aktywują wzrost oraz złuszczanie komórek nabłonkowych pochwy;
• zwiększają poziom libido.

Działanie metaboliczne

• oddziałują na biosyntezę tłuszczów, białek, zasad purynowych;
• zwiększają produkcję białka, które wiąże steroidy płciowe, kortyzol oraz tyroksynę;
• aktywują proces kościotworzenia;
• rozmieszczają tkankę tłuszczową o charakterze typowo kobiecym;
• zatrzymują wodę w organizmie, co wpływa na poprawę elastyczności tkanek.

2. Gestageny.

Wśród gestagenów wyróżnić można m.in. progesteron. Wytwarzane jest przez ciałko żółte i łożysko. We krwi natomiast transportowane jest przez albuminy i transkortynę. Hormon jakim jest progesteron metabolizowany jest w wątrobie do pregnandiolu. Wydalany jest z kolei jako glukuronian pregnandiolu przede wszystkim z moczem.

Działanie biologiczne

• przygotowanie macicy do ciąży;
• rozpulchnienie i przekrwienie mięśnia macicy, a także zmniejszenie jej kurczliwości oraz perystaltyki jajowodów;
• wpływanie na śluz szyjkowy, który staje się bardziej gęsty, a przez to nieprzenikliwy dla plemników;
• wywoływanie zmian w nabłonku pochwy (zwiększanie wskaźników grupowania oraz zwijania komórek);
• działanie synergistyczne z estrogenami w gruczołach sutkowych.

Działanie metaboliczne

• zwiększa wzrost syntezy glukagonu;
• działa diuretycznie poprzez blokowanie aldosteronu w nerkach;
• zwiększa temperaturę ciała;
• blokuje 5-alfa-reduktazę.

3. Androgeny.

Androgeny wywodzą się z jajnika oraz z nadnerczy i powstają w wyniku obwodowej konwersji z proandrogenów. Najważniejszym w tej grupie jest testosteron, androstendion, dehydroepiandrosteron. Warto podkreślić, że narządem docelowym dla androgenów jest skóra, w której dochodzi do konwersji testosteronu do aktywnego dihydrotestosteronu (DHT) pod wpływem 5-alfa-reduktazy.

Działanie androgenów

• warunkują rozwój II i III-rzędowych cech płciowych;
• zwiększają masę mięśniową;
• aktywują proces kościotworzenia oraz przyspieszają kostnienie nasad kości długich;
• zwiększają libido;
• podwyższony poziom powoduje hirsutyzm oraz zmiany skórne związane z łojotokiem.

	Kwas hialuronowy tabletki Kwas hialuronowy znajduje się w skórze, dzięki czemu czyni ją gładką, elastyczną i bez zmarszczek. Z wiekiem jego ilość jednak maleje i należy dostarczać go do organizmu, aby uzupełnić powstające braki … Zobacz więcej...
	Kolagen naturalny - skóra i stawy Kolagen od bioalgi to naturalny, najwyższej jakości hydrolizat kolagenu. Jest to najważniejsze białko, które wpływa na jakość skóry. Jego odpowiednia ilość zapobiega powstawaniu zmarszczek, cellulitu, rozstępów, ... Zobacz więcej...

Bibliografia

1. Banaszewska B., Basta A., Borowski D., Bręborowicz G., Położnictwo i Ginekologia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2007.