Pachnotka zwyczajna (łac. Perilla frutescens) to roślina oleista o ciekawych i dobrze udokumentowanych właściwościach zdrowotnych. Wyciągi z niej są stosowane zarówno w medycynie, jak i w kosmetologii. Roślina ta pochodzi z Chin, przy czym współcześnie uprawia się ją na całym świecie.
Skład chemiczny pachnotki zwyczajnej
Na skład chemiczny tej rośliny ma wpływ wiele czynników, w tym gleba, nasłonecznienie, nawożenie czy odmiana. Pachnotka zwyczajna jest bogata w:
- kwas rozmarynowy;
- bioflawonoidy, głównie flawonoidy z grupy flawonów – luteolina, apigenina;
- kwasy tłuszczowe, zwłaszcza palmitynowy;
- kwas omega-3;
- farnezen i farnezol;
- terpeny.
Głównym składnikiem olejku eterycznego pozyskiwanego z tej rośliny jest perillaldehyd. To właśnie niemu pachnotka zwyczajna zawdzięcza smak i charakterystyczny zapach.
Właściwości zdrowotne
Pachnotka zwyczajna wykorzystywana jest w medycynie (zwłaszcza alternatywnej) i farmakologii ze względu na liczne właściwości lecznicze. Przede wszystkim wykazuje działanie przeciwalergiczne, ponieważ obniża zbyt wysoki poziom immunoglobuliny E w surowicy krwi. Zmniejsza również poziom histaminy, czyli czynnika wywołującego stan zapalny. Ekstrakty z pachnotki zwyczajnej łagodzą stany zapalne o podłożu alergicznym, w tym alergiczny nieżyt nosa. Jednocześnie wykazano, że złagodzeniu ulegają objawy atopowego zapalenia skóry.
Kolejnym niezwykle ważnym działaniem rośliny jest działanie przeciwutleniające. Bioflawonoidy tak powszechne w roślinie w dużym stopniu wymiatają wolne rodniki tlenowe, przyczyniając się tym samym do poprawy zdrowia, urody i samopoczucia. Stanowią też prewencję wielu chorobach cywilizacyjnych.
Ponadto pachnotka zwyczajna:
- działa spazmolitycznie, rozkurczając mięśniówkę;
- chroni przed rozwojem nowotworów;
- działa przeciwbakteryjnie, szczególnie przeciwko bakteriom Pseudomonas aeruginosa;
- zmniejsza łaknienie, przyczyniając się tym samym do spadku masy ciała;
- działa hepatoprotekcyjnie w stosunku do miąższu wątroby. Może również wspomagać leczenie nowotworów tego narządu;
- łagodzi zaburzenia neurologiczne, ponieważ reguluje aktywność synaptyczną;
- obniża poziom cholesterolu i lipidów we krwi;
- działa przeciwcukrzycowo.
Wciąż trwają badania nad wykorzystaniem ekstraktów i olejów z pachnotki w prewencji i leczeniu wielu chorób, zwłaszcza układu nerwowego i krwionośnego.
Zastosowanie w kosmetologii
W kosmetologii stosuje się głównie olej z pachnotki zwyczajnej, zwany powszechnie olejem perilla. Olej perilla znany jest głównie ze swojego działania przeciwzapalnego, łagodzącego i regenerującego. Jest łagodny, w związku z czym może być stosowany do cery trądzikowej, cery wrażliwej czy bardzo suchej. Ponieważ wspomaga syntezę kolagenu polecany jest do codziennej pielęgnacji cery dojrzałej. Olej perilla wpływa także na redukcję zmarszczek, stają się one znacznie mniej widoczne.
Kolejną docelową grupą użytkowników kosmetyków z pachnotką zwyczajną są osoby z problemami dermatologicznymi, zwłaszcza z trądzikiem. Roślina hamuje bowiem rozwój bakterii skórnych, utrzymuje odpowiednią florę bakteryjną skóry i poprawia barierę lipidową naskórka. Natomiast w przypadku stosowania na włosy zwiększa ich nawilżenie i zapobiega przesuszaniu. Chroni strukturę włosa przed szkodliwym działaniem czynników zewnętrznych, np. promieniowania UV czy wiatru.
Olej perilla może być stosowany jako dodatek do kąpieli czy domowych kosmetyków do twarzy, ciała i włosów. Nie pozostawia na skórze nieprzyjemnego filtru i bardzo dobrze się rozprowadza. Może posłużyć również jako tonik do przecierania twarzy, zwłaszcza punktowo w miejscu wyprysków.
Bezpieczeństwo stosowania
Pachnotka zwyczajna zaliczana jest do roślin bezpiecznych. Jest stosowana od wielu lat, przy czym do tej pory nie odnotowano skutków ubocznych jej stosowania – zarówno zewnętrznego, jak i wewnętrznego.
Jedynie u niewielkiego odsetka osób może wywoływać reakcje nadwrażliwości. Przed zastosowaniem warto wykonać próbę alergiczną – w miejsce nieco powyżej dołu łokciowego nanieść kilka kropel olejku lub ekstraktu i pozostawić na kilka godzin.
Bibliografia
- Hasik J., Lutomski J., Ziołolecznictwo w chorobach wewnętrznych. Racjonalny poradnik dla lekarzy i farmaceutów, Wydawnictwo Borgis, Warszawa 2000.
- Szeleszczuk Ł., Zielińska-Pisklak M., Młodzianka A., Perilla frutenscens – niezwykłe właściwości pachnotki zwyczajnej, Lek w Polsce, 4/2013.
Polecane produkty:
Omega 3 - czysty olej z Pachnotki zwyczajnej
Olej omega 3 to 100% naturalny produkt pozyskiwany z rośliny o nazwie Pachnotka zwyczajna (Perilla frutescens). Uzupełnia codzienną dietę m.in. w mikroelementy, witaminę E, ... Zobacz więcej... |