Nutrikosmetyki – suplementy diety dla skóry, włosów i paznokci

Nutrikosmetyki to suplementy diety, które wpływają na poprawę kondycji włosów, skóry i paznokci skutecznie uzupełniając ich niedobory składników odżywczych. Działanie tego rodzaju produktów opiera się na wewnętrznym i ogólnoustrojowym odżywianiu, w związku z tym wykazują znaczną przewagę nad tradycyjnymi kosmetykami.

Nutrikosmetyki

Termin nutrikosmetyki został oficjalnie wprowadzony w 1979 roku w Stanach Zjednoczonych przez Fundację do Spraw Innowacji w Medycynie. Mimo to zdefiniowane zostały ostatecznie w 1999 roku jako dodatki dietetyczne, które dostarczają organizmowi skoncentrowaną formę składników z pożywienia, w innej postaci niż pożywienie, stosowane, w celu poprawy zdrowia w dawkach większych niż ich pierwotne źródło.

Niedobory witaminowe, białkowe, związków mineralnych lub też zaburzenia wchłaniania przyczyniają się do dolegliwości ogólnoustrojowych, do których należy biegunka, spadek masy ciała lub niedokrwistość. Ponadto na skutek ich mogą pojawić się również zmiany skórne tj. wybroczyny, afty czy obrzęki. W związku z tym zainteresowanie suplementami diety wpływającymi na poprawę kondycji włosów, skóry i paznokci nieustannie wzrasta. Ponadto w niektórych przypadkach, stosowanie tego rodzaju produktów jest wręcz koniecznością. Stanowią one źródło podobnych lub tych samych aktywnych biologicznie składników, które występują w tradycyjnych kosmetykach korzystnie oddziałując na skórę i jej przydatki, jednak drogą pokarmową. Efektywniejsze działanie nutrikosmetyków wynika z faktu większej stabilności ich składników w świetle przewodu pokarmowego, dzięki czemu ich wchłanialność staje na wyższym poziomie.

Wskazówka

Substancje wykorzystywane w produkcji nutrikosmetyków to bardzo szeroka gama związków chemicznych charakteryzująca się różną budową oraz pochodzeniem. Komisja Europejska podaje, że jest to około 400 substancji, z czego połowę ich stanowią witaminy oraz związki mineralne.

Co kryją w sobie nutrikosmetyki?

Do głównych substancji aktywnych nutrikosmetyków zalicza się witaminę A, C, E, witaminy z grupy B, antyoksydanty, peptydy, lipidy, makro i mikroelementy, aminokwasy (l-arginina, cysteina, metionina, tryptofan), enzymy (laktaza, papaina), prebiotyki i probiotyki (drożdże, inulina), niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe (NNKT ). Duży procent tych związków to substancje pochodzenia roślinnego (oleje roślinne, aloes, ekstrakt z guarany, ekstrakt z zielonej herbaty). Składniki te stanowią źródło związków o działaniu przeciwzapalnym, łagodzącym i uszczelniającym naczynia krwionośne.

1. Witamina A.

Istotnym składnikiem suplementów diety jest witamina A oraz jej inne formy (retinal, kwas retinowy czy pochodne estrowe retinolu). Aktywność biologiczną wykazuje również beta-karoten nazywany prowitaminą A, którego źródłem są produkty roślinne. Zarówno retinol, a także inne pochodne witaminy A charakteryzują się szerokim działaniem na ustrój. W przypadku skóry ich właściwości związane są z prawidłowym funkcjonowaniem naskórka. Retinoidy wykazują działanie regulacyjne oraz regeneracyjne (wpływają na przyspieszenie procesów odbudowy naskórka). Wpływają na czynniki wzrostu oraz procesy syntezy białek, metabolizmu komórkowego oraz podziały komórkowe.

Wszystko to przyczynia się do zwiększenia poprawy struktury naskórka, szczególnie jego warstwy rogowej, a także do zmniejszenia przeznaskórkowej utraty wody (TEWL). Należy podkreślić, że retinoidy wpływają na regulację procesów rogowacenia skóry, a także zmniejszają przyleganie do siebie korneocytów ułatwiając złuszczanie naskórka oraz pobudzając tym syntezę nowego kolagenu. Zmniejszają także stan zapalny na skutek hamowania przemian kwasu arachidonowego.

Z kolei beta-karoten wykazuje zdolność kumulowania się w organizmie, co szczególnie widoczne jest w skórze wiążąc tam wolne rodniki. Dzięki temu chroni skórę przed uszkodzeniami jakie mogły powstać na skutek działania promieni UVA. Głównym źródłem beta-karotenu jest marchew, brokuły, szpinak, olej palmowy czy oberżyna.

2. Niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe (NNKT).

Wielonienasycone kwasy tłuszczowe omega-3 i omega-6 spełniają ważną rolę nie tylko w funkcjonowaniu organizmu, ale również i skóry. Zarówno kwasy omega-3 jak i omega-6 przyczyniają się do utrzymania odpowiedniej struktury, elastyczności oraz funkcjonowania błon komórkowych.

Najnowsze zalecenia wskazują stosowanie doustnych suplementów diety z NNKT, zwłaszcza z kwasami omega-3, które wpływają na ogólną poprawę kondycji skóry, której głównym zadaniem jest ochrona przed wnikaniem do organizmu związków pochodzących ze środowiska zewnętrznego.

Należy podkreślić, że niedobór NNKT w codziennej diecie przyczynia się do powstania trądziku pospolitego. Wynika to głównie z faktu zaburzeń płynności sebum skóry, co przekłada się na zaczopowanie ujść gruczołów łojowych, powstawania zaskórników, a w efekcie stanów zapalnych.

NNKT wykazują zdolność łagodzenia stanów zapalnych oraz zmniejszania objawów alergii poprzez hamowanie odpowiedzi immunologicznej.

3. Przeciwutleniacze.

Jednym z istotnych składników nutrikosmetyków są przeciwutleniacze. Ich niedobór w organizmie powoduje gromadzenie się szkodliwych wolnych rodników, które z kolei przyczyniają się do przyspieszania procesów starzenia skóry. Wolne rodniki to cząsteczki wysoce aktywne, które wywołują reakcje chemiczne skutkujące uszkodzeniem składników komórkowych. To z kolei przekłada się na rozpad białek (kolagenu, elastyny), lipidów oraz struktury DNA. Szczególnie niebezpieczne są tzw. reaktywne formy tlenu, ponieważ odpowiedzialne są za uszkodzenia komórek wywołanych przez stres oksydacyjny. Dodatkowo stanowią jedną z głównych przyczyn starzenia się skóry.

Suplementy bogate w antyoksydanty stabilizują proces oksydacji powodując przerwanie reakcji rodnikowych. Zjawisko to z kolei przekłada się na syntezę związków wykazujących większą stabilność. Należy do nich witamina E.

Ponadto duża część antyoksydantów występująca w pożywieniu wykazuje możliwości hamowania aktywności enzymów, które odpowiedzialne są za wytwarzanie wolnych rodników. Należą do nich m.in. polifenole oraz flawonoidy z wieloma podgrupami (karotenoidy, witaminy oraz tokoferole). Eliminacja wolnych rodników przyczynia się do zmniejszenia ilości enzymów, które rozkładają włókna kolagenowe. Ponadto powodują wzrost produkcji składników macierzy międzykomórkowej (kolagen, glikozaminoglukany, do których należy m.in. kwas hialuronowy) co powoduje wzrost elastyczności, a w efekcie zmniejszenie widoczności zmarszczek.

4. Witaminy z grupy B.

Witaminy z grupy B wzmacniają skórę oraz stymulują jej odbudowę poprzez produkcję białek oraz mnożenie komórek. Dodatkowo wspomaga produkcję bariery lipidowej i białkowej skóry zwiększając produkcję fibroblastów. Ich cechą charakterystyczną jest łagodzenie stanów zapalnych, które występują w trądziku pospolitym.

Podsumowanie

Producenci nutrikosmetyków gwarantują ich wysoką skuteczność zwłaszcza jeśli chodzi o dolegliwości związane ze skórą, włosami czy płytką paznokciową. Przed przystąpieniem do stosowania tego rodzaju produktów należy jednak dobrze zapoznać się z ich składem, a także zwrócić uwagę czy zostały one potwierdzone badaniami klinicznymi.

Bibliografia

1. Wolska A., Slosorz T., Sielicki P., Nowe Trendy w Dietetyce, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Inżynierii i Zdrowia w Warszawie, Warszawa 2019.

	Olej z czarnego kminku Olej z czarnego kminku tłoczony na zimno zachowuje wszystkie, cenne substancje m.in. witaminę E oraz niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe. Jego działanie to dokładne nawilżanie, szybsza regeneracja, poprawa wyglądu skóry ... Zobacz więcej...
	Czarnuszka siewna Czarnuszka ma zastosowanie w różnego rodzaju problemach skórnych. Jest wykorzystywana w zwalczaniu trądziku, blizn, zakażeń wirusowych, bakteryjnych i grzybiczych, alergii, a także suchej skóry, również głowy (np. łupież). Zobacz więcej...