Osteoklasty, inaczej komórki kościogubne, wykazują zdolność do rozpuszczania i resorpcji tkanki kostnej. Działają więc antagonistycznie do osteoblastów, które ją budują. Wbrew pozorom są niezwykle potrzebne, aby utrzymać właściwą równowagę w tkance kostnej. Dzięki nim nie dochodzi do tworzenia się przerostów kości lub narośli, które uniemożliwiałyby poruszanie się. Nadmiar osteoklastów przyczynia się jednak do osteoporozy, co ma miejsce u osób w starszym wieku.
Osteoklasty – budowa
Osteoklasty zaliczamy do rodziny monocytów. Są znacznie większe niż osteoblasty (posiadające 20-30 um), ponieważ mają niekiedy 100 um wielkości. Dodatkowo posiadają owalny kształt, a w budowie ich komórek wyróżnić można dużą ilość jąder komórkowych (nawet 5-10). Kwasochłonna cytoplazma jest miejscem zawieszenia polirybosomów, lizosomów i mitochondriów. Na powierzchni osteoklastów znajduje się spora ilość wypustek cytoplazmatycznych, których zadaniem jest m.in. zwiększanie powierzchni styku osteoklastu z kością.
Osteoklasty – funkcje
Fizjologiczną funkcją osteoklastów jest resorpcja kości zachodząca dzięki uwalnianiu z tych komórek enzymów hydrolitycznych oraz organicznych kwasów. Jak wygląda to w praktyce?
- nadżeranie i absorpcja uprzednio uformowanej kości;
- łączenie się osteoklastów z kością integrynami, zlokalizowanymi w przedłużeniu błony na przestrzeni zwanej strefą przyklejania;
- tworzenie izolowanej przestrzeni między kością a częścią osteoklastu;
- przesuwanie pompy protonowej (zależne od wodoru) z endosomów do błony komórkowej stykającej się z izolowaną powierzchnią;
- zakwaszanie tej powierzchni do pH w granicach 4,0 (odgraniczona przestrzeń utworzona przez osteoklasty przypomina swoim wyglądem duży lizosom).
Kwaśne pH sprawia, że hydroksyapatyt ulega rozpuszczeniu, natomiast kwaśne proteazy (produkowane przez osteoklasty) rozkładają kolagen i w konsekwencji tworzą płytkie zagłębienia w kości. Produkty trawienia są poddawane endocytozie i wydalane na zewnątrz, zwykle do płynu śródmiąższowego. Co ciekawe, osteoklasty odgrywają również znaczącą rolę w przypadku płodów. Powodują bowiem powstawanie jam szpikowych w trzonach kości długich, z kolei szpik kostny jest niezbędny dla prawidłowego rozwoju całego organizmu.
Przewaga osteoklastów nad osteoblastami
Jako że osteoklasty odpowiadają za resorpcję kości, ich przewaga w organizmie może mieć fatalne konsekwencje. Oczywiście w odpowiednich ilościach są one niezbędne – umożliwiają właściwy proces zrostu kości po złamaniach, przyczyniają się do tworzenia jam szpikowych oraz sprawiają, że na kościach fizjologicznie nie tworzą się osteofity. Jednak jeśli będzie ich zbyt dużo, miejsce ma nadmierna utrata tkanki kostnej i jej gęstości. Jest to szybka droga do osteoporozy i patologicznych złamań. Ze względu na obniżoną ilość osteoblastów złamania i pęknięcia kości nie goją się tak szybko i sprawnie, jak powinny.
U dzieci przeważają osteoblasty, dzięki czemu kości nie tylko są elastyczne i wytrzymałe, ale również bardzo szybko się goją w momencie urazu.
Polecane produkty:
|
Kwas hialuronowy tabletki
Kwas hialuronowy znajduje się w skórze, dzięki czemu czyni ją gładką, elastyczną i bez zmarszczek. Z wiekiem jego ilość jednak maleje i należy dostarczać go do organizmu, aby uzupełnić powstające braki … Zobacz więcej... |
|
Kolagen naturalny - skóra i stawy
Kolagen od bioalgi to naturalny, najwyższej jakości hydrolizat kolagenu. Jest to najważniejsze białko, które wpływa na jakość skóry. Jego odpowiednia ilość zapobiega powstawaniu zmarszczek, cellulitu, rozstępów, ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Ganong W., Fizjologia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2009.
- Górski J., Fizjologia człowieka, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2010.
