Osteoblasty to inaczej komórki kościotwórcze, ponieważ odpowiadają za produkcję i regenerację tkanki kostnej. W największej ilości znajdują się w organizmie dzieci, u których kości znajdują się w stałej fazie wzrostu i rozwoju, jednak znaleźć je można także w szkielecie osób dorosłych i starszych. Dzięki nim możliwe jest choćby zrastanie się kości po złamaniach i pęknięciach. Można podsumować, że osteoblasty są zmodyfikowanymi fibroblastami.
Osteoblasty – budowa
Kość zbudowana jest z wyspecjalizowanej tkanki łącznej, dzięki czemu może spełniać funkcje magazynujące, krwiotwórcze, stabilizujące, budulcowe i wiele innych. Podstawowymi komórkami całej tkanki kostnej są osteoblasty, osteoklasty i osteocyty, jednak dla rozwoju i wzrostu kości, a także dla jej właściwej regeneracji, największe znaczenie mają osteoblasty.
Osteoblasty, inaczej komórki kościotwórcze, posiadają bardzo dobrze rozwinięte organelle takie jak: siateczka śródplazmatyczna szorstka, aparat Golgiego czy mitochondria (które znajdują się w omawianych komórkach w bardzo dużych ilościach). Dodatkowo posiadają liczne wypustki cytoplazmatyczne stanowiące drogę transportu z komórki i do komórki. Mówi się, że osteoblasty są zmodyfikowanymi fibroblastami, ponieważ potrzebują tak samo dużo czynnika wzrostu oraz powstają z mezenchymy. Osteoblasty posiadają średnią wielkość 20-30 um, wyróżnia je biegunowa budowa.
Warto wspomnieć, że w ostatnich latach w tkance kostnej wyszczególniono również tzw. komórki osteogenne, które mogą różnicować się zarówno w osteoklasty, jak i w osteoblasty. Ich obecność stwierdzono w rozwijającej się i dojrzałej tkance kostnej.
Powstawanie osteoblastów
Osteoblasty powstają z mezenchymy, czyli komórek macierzystych mezenchymatycznych. To tkanka łączna zarodkowa, z której różnicują się również chrząstki, mięśnie oraz tkanka włóknista. Czynność osteoblastów i proces ich rozwoju warunkowany jest działaniem parathormonu oraz witaminy D3.
Osteoblasty – funkcje
Podstawowym zadaniem osteoblastów jest produkcja i wydzielanie składników osteoidu, czyli organicznej substancji międzykomórkowej kości, odpowiedzialnej za jej elastyczność i wytrzymałość. Wszystkie osteoblasty, które zakończyły swój cykl produkcji osteoidu, przekształcają się w osteocyty, czyli dojrzałe komórki tkanki kostnej, kierując się do jamek kostnych. Dzięki osteoblastom możliwa jest produkcja kolagenu typu I oraz proteoglikanów – wielkocząsteczkowych składników substancji pozakomórkowej. Dodatkowo produkują i wydzielają osteonektynę, białko biorące udział w procesach mineralizacji kości, jak również prostaglandynę, PGE2, oraz osteoprotegerynę.
Osteoblasty działają przeciwnie do osteoklastów, czyli komórek kościogubnych. Równoważą ich działanie niszczące, dzięki czemu możliwa jest stała równowaga między tworzeniem a eliminowaniem tkanki kostnej. U osób starszych przeważa czynność osteoklastów, przez co kości są podatne na złamania i mają tendencję do utraty swojej gęstości. U dzieci, ze względu na dużą ilość osteoblastów – są elastyczne, wytrzymałe i trudniej je złamać.
Polecane produkty:
Kolagen naturalny - skóra i stawy
Kolagen od bioalgi to naturalny, najwyższej jakości hydrolizat kolagenu. Jest to najważniejsze białko, które wpływa na jakość skóry. Jego odpowiednia ilość zapobiega powstawaniu zmarszczek, cellulitu, rozstępów, ... Zobacz więcej... | |
Kwas hialuronowy tabletki
Kwas hialuronowy znajduje się w skórze, dzięki czemu czyni ją gładką, elastyczną i bez zmarszczek. Z wiekiem jego ilość jednak maleje i należy dostarczać go do organizmu, aby uzupełnić powstające braki … Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Ganong W., Fizjologia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2009.
- Górski J., Fizjologia człowieka, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2010.