Epidermoliza to inaczej pęcherzowe oddzielanie się naskórka (rzadziej skóry właściwej lub błony podstawnej). Zjawisko zalicza się do chorób i dolegliwości dermatologicznych o podłożu wrodzonym bądź nabytym. Bywa konsekwencją błędnie wykonanych zabiegów kosmetycznych, najczęściej peelingów. Epidermoliza nie tylko jest nieestetyczna, ale również powoduje dolegliwości nieprzyjemne dla dotkniętej nią osoby.
Przyczyny epidermolizy
Epidermoliza może mieć zarówno podłoże wrodzone, jak i nabyte. W pierwszym przypadku może wynikać z następujących schorzeń i zespołów:
- Webera-Cockayne’a – wskutek mutacji w genie KRT14, który koduje keratynę. Dziedziczy się ją autosomalnie dominująco, jednak przebieg dolegliwości ma charakter łagodny. Pierwsze objawy pojawiają się u dzieci tuż po ukończeniu 1. roku życia, szybciej u maluchów aktywnych;
- Dowlinga-Meary – o ciężkim przebiegu, obejmującym duże i rozległe pęcherze surowicze i krwotoczne. Problem wynika z mutacji w genach KRT5 oraz KRT14;
- Koebnera – wskutek mutacji w genach keratyny 5 i 14. Pierwsze objawy pojawiają się tuż po urodzeniu lub w okresie wczesnego niemowlęctwa;
- Herlitza – postać występująca bardzo rzadko, jednak o dużym stopniu śmiertelności. Dziedziczy się ją autosomalnie recesywnie, a bezpośrednią jej przyczyną jest mutacja w genach kodujących polipeptydy lamininy. Pęcherze pojawiają się również w obrębie dróg oddechowych, co jest niezwykle groźne. Przyczyną śmierci jest sepsa;
- Pasiniego – dziedziczona w sposób autosomalny dominujący. Wraz z upływem lat objawy mogą stopniowo słabnąć, znacznie ulegając złagodzeniu w starszym wieku.
Przyczyną epidermolizy mogą być jednak sytuacje pojawiające się w dorosłym życiu, np. błędnie wykonane zabiegi kosmetyczne. Przykładem jest choćby nierównomierne działanie substancji złuszczających, co powoduje większy niż zakładany stopień złuszczenia skóry. Konsekwencją są ciężkie oparzenia, nadżerki oraz zmiany wysiękowe. Innymi słowy, przyczyną epidermolizy nabytej jest najczęściej błędnie dobrana moc i głębokość penetracji peelingu. Na koniec warto wspomnieć, że epidermoliza nierzadko towarzyszy następującym chorobom:
- zapalenie okrężnicy;
- toczeń rumieniowaty układowy;
- reumatoidalne zapalenie stawów;
- choroba Leśniowskiego-Crohna;
- cukrzyca;
- nowotwory.
Dlatego diagnostyka powinna być kompleksowa i bardzo szczegółowa.
Epidermoliza – objawy
Głównym objawem epidermolizy są pęcherze. Mogą one jednak mieć rozmaity obraz kliniczny, od surowiczych i krwotocznych pęcherzy lokalizujących się w dowolnym miejscu na ciele, głównie jednak na podeszwach stóp, karku i szyi (epidermoliza Dowlinga-Meary), poprzez zmiany hiperkeratotyczne i nadżerki (epidermoliza Koebnera), aż do pęcherzy ustępujących z pozostawieniem drobnych, białawych wykwitów grudkowych, głównie na odcinku krzyżowym grzbietu (postać Pasiniego). W przypadku epidermolizy nabytej charakterystycznymi objawami współtowarzyszącymi pęcherzom są:
- zaburzenia czucia dotyku lub zespół nadwrażliwości skórnej;
- osutka trądzikowa;
- reakcje alergiczne.
Epidermolizę należy zróżnicować z innymi schorzeniami dermatologicznymi, m.in. Chorobami wirusowymi i bakteryjnymi, pęcherzycą, toksyczną nekrolizą naskórka bądź liszajcem zakaźnym.
Epidermoliza – leczenie
Pęcherze skórne najlepiej leczyć objawowo, co nie jest jednak możliwe w przypadku chorób wrodzonych. Taka możliwość istnieje jedynie w przypadku epidermolizy nabytej. Przykładowo, przy cukrzycy dąży się do ustabilizowania glikemii i wdrożenia właściwej dietoterapii. Bez względu na przyczynę pęcherze można jednak leczyć objawowo. Podstawą jest farmakoterapia, czyli doustna podaż sulfonów nierzadko wspólnie z glikokortykosteroidami. Sterydy stosuje się również miejscowo w postaci maści. Terapia może trwać nawet wiele miesięcy. U niektórych pacjentów stosuje się leki immunosupresyjne.
W przypadku otwartych ran, nadżerek i bolesnych zmian skórnych dużą uwagę należy zwrócić na zaopatrzenie tych ran. Stosuje się więc odpowiednio dobrane środki dezynfekujące. Należy uważać, aby nie podrażniać skóry np. zbyt obcisłym ubraniem czy błędnie dobranymi kosmetykami do pielęgnacji.
Polecane produkty:
|
Kolagen naturalny - skóra i stawy
Kolagen od bioalgi to naturalny, najwyższej jakości hydrolizat kolagenu. Jest to najważniejsze białko, które wpływa na jakość skóry. Jego odpowiednia ilość zapobiega powstawaniu zmarszczek, cellulitu, rozstępów, ... Zobacz więcej... |
|
Kwas hialuronowy tabletki
Kwas hialuronowy znajduje się w skórze, dzięki czemu czyni ją gładką, elastyczną i bez zmarszczek. Z wiekiem jego ilość jednak maleje i należy dostarczać go do organizmu, aby uzupełnić powstające braki … Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Przylipiak A., Podstawy Medycyny Estetycznej, Białystok 2014.
- Klonowska J., Epidermoliza jako powikłanie po peelingu 45% kwasem pirogronowym. Opis przypadku, Kosmetologia Estetyczna, 4/2018.
- Stasiorowska S., Rodak I., Chemoeksfoliacja w gabinecie kosmetologicznym, Kosmetologia Estetyczna, 2/2020.
- Kapuścińska A., Nowak I., Zastosowanie kwasów organicznych w terapii trądziku i przebarwień skóry, Postępy Higieny i Medycyny Doświadczalnej, 69/2015.
