Choroba Parkinsona to nieuleczalna, zwyrodnieniowa choroba układu nerwowego, prowadząca do postępującej niesprawności, uzależnienia od pomocy innych oraz obniżonej jakości życia. Jednocześnie jest jedną z najczęstszych chorób zwyrodnieniowych układu nerwowego. Podłoże choroby Parkinsona stanowi proces patologiczny polegający na utracie komórek produkujących dopaminę w części zbitej istoty czarnej śródmózgowia.
Choroba Parkinsona – przyczyny
W przebiegu choroby Parkinsona dochodzi do utraty neuronów w konsekwencji odkładania się w nich patologicznego białka a-synukleiny, z obecnością tzw. wtrętów śródcytoplazmatycznych,
określanych nazwą ciała Lewy’ego. Stanowią one patologiczny marker choroby. Jeszcze do niedawna wiązano patogenezę objawów z wybiórczym uszkodzeniem istoty czarnej śródmózgowia, która zawiera komórki dopaminergiczne, dające projekcje do prążkowia. Dziś wiadomo jednak, że choroba ta wykazuje znacznie większy zasięg i obejmuje wiele innych neuronów, łącznie z neuronami podkorowymi i korowymi.
Mimo licznych badań wciąż nie udało się ustalić bezpośrednich przyczyn takich zmian w układzie nerwowym. Nie wiadomo, dlaczego w neuronach odkładają się patologiczne białka. Głównym czynnikiem ryzyka jest wiek powyżej 50. roku życia i płeć męska.
Choroba Parkinsona – objawy
Do charakterystycznych objawów choroby Parkinsona zaliczamy przede wszystkim:
- drżenia spoczynkowe mięśni, początkowo rąk, niewystępujące podczas snu;
- sztywność mięśniową z oporem przy biernym poruszaniu kończyną;
- spowolnienie ruchowe (bradykinezja);
- zaburzenia stabilności postawy, zaburzenia równowagi;
- zubożenie mimiki twarzy, w tym rzadkie mruganie powiekami;
- ślinienie się;
- zaburzenia mowy.
Wykonywanie ruchów jednej kończyny wywołuje drżenie w kończynie przeciwstawnej. Spowolnienie ruchowe objawia się między innymi trudnościami z rozpoczęciem ruchu, a także nagłym przerwaniem już rozpoczętego ruchu. Wraz z postępem choroby pacjent przybiera charakterystyczną postawę ciała, wyróżnia się ona przodopochyleniem wraz ze zgięciem tułowia. Sylwetka staje się przygarbiona, zaś stawy kolanowe, stawy biodrowe i stawy łokciowe są ugięte. W konsekwencji tego chory porusza się drobnymi krokami, nie odrywając stóp od podłoża (tzw. chód parkinsonowski).
Poza objawami ruchowymi u pacjentów z chorobą Parkinsona diagnozuje się zaburzenia sercowo-naczyniowe, gastroenterologiczne, termoregulacyjne, afektywne oraz psychotyczne, a także dysfunkcje ze strony układu moczowo-płciowego. Niestety do dnia dzisiejszego nie udało się stworzyć leku, który mógłby pokonać chorobę Parkinsona. Jest nieuleczalna i prowadzi do niesprawności, unieruchomienia, inwalidztwa.
Choroba Parkinsona – leczenie
Ważnym elementem leczenia jest kinezyterapia, czyli rehabilitacja ruchowa. Zawsze jest dobierana do etapu choroby:
- I – długie i krótkie spacery po nierównej nawierzchni, ćwiczenia złożone, kształtujące koordynację ruchową, gry i zabawy w grupie;
- II – ćwiczenia wymuszające utrzymywanie wyprostowanej, prawidłowej postawy ciała, wzmacnianie umiejętności czynności codziennych, ćwiczenia rozciągające;
- III – regularne chodzenie długimi krokami, unosząc stopy przynajmniej 1,5 cm ponad podłoże, a także ćwiczenia stabilnościowe;
- IV – chodzenie z asekuracją, ćwiczenia rozciągające;
- V – nauka chodzenia z zaopatrzeniem ortopedycznym, ćwiczenia czynno-bierne.
Drugą częścią leczenia pacjentów z chorobą Parkinsona jest farmakoterapia. Złotym standardem wciąż pozostaje Lewodopa, będąca prekursorem dopaminy i przechodząca przez barierę krew-mózg. Po przekształceniu w dopaminę, uzupełnienia jej niedobór w mózgu, przynajmniej częściowo stabilizując stan pacjenta. Inną opcją w leczeniu choroby Parkinsona jest stosowanie agonistów receptora dopaminergicznego (zwłaszcza u młodszych pacjentów na początku choroby). Mimo rehabilitacji i leków choroba Parkinsona ma charakter postępujący i jest nieuleczalna. Średnia długość życia pacjentów od chwili rozpoznania wynosi około 20 lat.
Polecane produkty:
|
Spirulina + Żelazo
Spirulina to naturalna alga, która uzupełnia niedobory ważnych dla prawidłowego funkcjonowania organizmu witamin, minerałów i innych składników odżywczych. Uzupełniona została w organicznie wiązane, naturalne żelazo. Dzięki takiemu połączeniu ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Gaweł M., Potulska-Chromik A., Choroby neurodegeneracyjne: choroba Alzheimera i Parkinsona, Postępy Nauk Medycznych, 7/2015.
- Gatkowska I., Mirek E., Rudzińska M., Szczudlik A., Choroba Parkinsona. Poradnik dla pacjentów i ich rodzin, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2009.
- Friedman A., Choroba Parkinsona, Problemy Nauk Biologicznych, 2/1999.
- Sławek J., Choroba Parkinsona – jak właściwie rozpoznawać, skutecznie i bezpiecznie leczyć?, Forum Medycyny Rodzinnej, 6/2014.
- Kozak-Putowska D., Iłżecka J., Piskorz J., Wójcik G., Nalepa D., Kinezyterapia w chorobie Parkinsona, Medycyna Ogólna i Nauki o Zdrowiu, 1/2015.
