Alkoholowy zespół płodowy (FAS) to choroba spowodowana spożywaniem alkoholu przez kobietę w ciąży. Dotyczy noworodka i wiąże się z uszkodzeniem jego ośrodkowego układu nerwowego. Nie od dziś wiadomo, że alkohol uszkadza mózg i wpływa negatywnie na zachowanie. Szczególnie intensywnie widać to w przypadku płodów i nowonarodzonych dzieci, których organizm nie ma jeszcze wykształconej odporności na szkodliwe czynniki.
Alkoholowy zespół płodowy (FAS) – przyczyny
Badania udowadniają, że nie istnieje bezpieczna dawka alkoholu możliwa do spożycia przez kobietę ciężarną. Już jednorazowe spożycie alkoholu w I trymestrze ciąży wystarczy, by trwale uszkodzić rozwijający się płód. Mechanizm działania alkoholu na mózg polega głównie na teratogennej ingerencji na podstawowy układ transmiterów w tym narządzie. Konsekwencją jest samounicestwienie się komórek nerwowych w mózgu, czyli ich apoptoza. Mózg jest jednocześnie najbardziej wrażliwą strukturą na etanol, zwłaszcza w momencie synaptogenezy, czyli intensywnego rozwoju. Zjawisko to ma miejsce podczas rozwoju prenatalnego, a trwa do wczesnego dzieciństwa.
Spożywanie alkoholu przez kobiety ciężarne działa bezpośrednio na komórki organizmu płodu, powodując ich śmierć. Utrudniony zostaje również transport aminokwasów, ważnych składników białek, a także glukozy, źródła energii dla komórek. Łożysko staje się gorzej ukrwione, a więc dochodzi do niedotlenienia płodu.
Objawy FAS
Alkohol uszkadza wiele ważnych struktur, w tym głównie mózg i nerwy obwodowe tak ważne dla prawidłowego wykonywania ruchów i lokomocji. Typowymi objawami u dziecka dotkniętego chorobą są przede wszystkim:
- nadpobudliwość;
- zaburzenia chodu;
- deficyt uwagi, trudność w skupieniu się i koncentracji;
- zaburzenia mowy;
- opóźnienie rozwoju psychoruchowego;
- osłabienie reakcji hamujących, czyli brak opanowania;
- wady słuchu;
- labilność emocjonalna;
- trudności w nauce;
- zniekształcenie twarzy;
- niskorosłość;
- wady serca, problemy z nerkami i kośćmi;
- deformacje stawów;
- upośledzenie umysłowe.
Dodatkowo, wśród zniekształceń twarzy charakterystyczne są:
- zez;
- krótki i zadarty nosek;
- nisko osadzone małżowiny uszne;
- słabo rozwinięta żuchwa;
- szeroka nasada nosa;
- opadające powieki;
- krótkowzroczność i inne wady wzroku;
- spłaszczona środkowa część twarzy;
- brak czerwieni wargowej, szczególnie w odniesieniu do wargi górnej;
- szeroko rozstawione oczodoły.
To niezwykle poważne konsekwencje picia alkoholu przez kobiety w ciąży. Niestety, skutki tego są trwałe i nie możemy się ich pozbyć na drodze leczenia dzieci. Dlatego tak ważna jest abstynencja w ciąży, już niewielka dawka alkoholu może mieć tragiczne skutki.
Alkoholowy zespół płodowy (FAS) – leczenie
Nie ma żadnego lekarstwa na FAS. Powstałe wady fizyczne i psychiczne utrzymują się przez całe życie. Można jednak poprawić jakość życia dziecka poprzez wczesne rozpoznanie problemu. Dzięki temu posyła się je do specjalnych klas edukacyjnych, gdzie otrzymuje pomoc adekwatną do aktualnego stanu zdrowia. Mają tym samym większe szanse na osiągnięcie pełnego dla siebie potencjału rozwojowego. Pomocna jest również fizjoterapia, zwłaszcza z mocno rozwiniętą integracja sensoryczną.
Światowy Dzień FAS
Płodowy zespół alkoholowy jest tak poważną chorobą, że na całym świecie 9 września obchodzi się Światowy Dzień FAS. W wielu krajach o godzinie 9:09 zaczynają bić dzwony, a ludzie gromadzą się aby szerzyć wiedzę na ten temat. Ciekawostką jest, że pierwszy Światowy Dzień FAS był obchodzony 9 września 1999 roku. Tak wybrano ten dzień (niemal same cyfry 9 w dacie), aby ludzie pamiętali, że w ciągu 9 miesięcy ciężarna kobieta powinna powstrzymać się od spożywania alkoholu nawet w małych ilościach.
Polecane produkty:
|
Spirulina w proszku 100% naturalna
Spirulina w proszku wykorzystywana jest najczęściej do wykonywania odżywczych i oczyszczających maseczek wpływając m.in. na poprawę wyglądu skóry. Dostarcza niezbędne witaminy, minerały i inne składniki niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu.. Zobacz więcej... |
|
Spirulina w tabletkach 100% naturalna
Spirulina zawiera wysokiej jakości naturalne witaminy i minerały. Jej skład to m.in. biotyna, kwas foliowy, beta-karoten, witamina D, witamina E oraz wiele innych witamin. To również źródło niezbędnych minerałów jak magnez, cynk, wapń, żelazo.. Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Banach M., Matejek J., W trosce o zdrowie dziecka i Twoje. Płodowy zespół alkoholowy (FAS) – kompendium wiedzy, Kraków 2016.
- Banach M., Alkoholowy zespół płodu, teoria, diagnoza, praktyka, Wydawnictwo WAM, Kraków 2011.
