Lęki nocne u dorosłych to zaburzenia snu z grona parasomnii. Cechują się występowaniem charakterystycznych, zauważalnych dla osób postronnych objawów, które jednak zazwyczaj nie są pamiętane przez osobę, której dotyczą. Epizod lęków nocnych trwa zwykle około 10 minut, choć znane są wielokrotnie dłuższe przypadki. Diagnostyką i leczeniem problemu zajmuje się najczęściej psychoterapeuta, niekiedy warto jednak skonsultować się również z neurologiem.
Lęki nocne u dorosłych – przyczyny
Wciąż nie do końca wiadomo skąd biorą się nocne lęki. Mimo lat wnikliwych badań nad fizjologią i czynnością mózgu, narząd ten wciąż pozostaje tajemnicą. Wyszczególniono jednak czynniki ryzyka, które mogą prowadzić do pojawiania się lęków nocnych u osób dorosłych. Są to przede wszystkim:
- długotrwały lub bardzo silny stres;
- przeżyta trauma (zespół stresu pourazowego);
- silne napięcie emocjonalne;
- trudna sytuacja życiowa;
- jednorazowe, bardzo ważne wydarzenie, np. kluczowy egzamin czy rozmowa kwalifikacyjna;
- zaburzenia lękowe;
- depresja;
- choroby natury psychicznej lub emocjonalnej, np. silne fobie, nerwica, choroba afektywna dwubiegunowa;
- alkoholizm lub stan po spożyciu alkoholu;
- niedobór snu, wyczerpanie lub silne zmęczenie;
- przyjmowanie niektórych leków, np. antydepresantów;
- zespół niespokojnych nóg.
Przyczyn może być wiele i są one kwestią indywidualną. U jednej osoby lęki nocne mogą wynikać z przeprowadzki i spania w zupełnie obcym miejscu, natomiast dla innej ich przyczyną będzie doświadczenie mobbingu w miejscu pracy.
Lęki nocne a koszmary nocne
Jednocześnie nie należy mylić tych dwóch pojęć, ponieważ – choć zbliżone do siebie, opisują dwa różne zjawiska. Koszmary pojawiają się w fazie REM snu i wiążą się z nietypowymi, stresującymi dla nas snami. Z kolei lęki nocne występują w fazie NREM snu i towarzyszą im gwałtowne ruchy, objawy związane z wokalizacją (krzyk, jęczenie) czy podświadome drgawki, których nie ma podczas koszmarów. Co więcej, koszmary często pamiętamy przez bardzo długi czas, podczas gdy osoba, która doświadcza lęków nocnych, może obudzić się wcale ich nie pamiętając.
Lęki nocne u dorosłych – objawy
Pojawienie się lęków nocnych u bliskiej osoby można łatwo zaobserwować. W ich obrazie klinicznym znajdują się między innymi:
- nadmierna potliwość ciała;
- niekontrolowane ruchy różnymi częściami ciała;
- oznaki paniki;
- wzmożone napięcie mięśni, zaciskanie dłoni;
- wokalizacja;
- przyspieszenie oddechu oraz tętna.
Osoba, która doświadcza lęków nocnych, bardzo często nie jest ich świadoma, dopóki nie zostanie o nich poinformowana przez domowników.
Lęki nocne u dorosłych – leczenie
W przypadku lęków nocnych przede wszystkim należy zwrócić uwagę na wydarzenia, które miały miejsce w życiu. Być może osoba zmagająca się z tym problemem sama szybko wskaże jego przyczynę. Jeśli jest nią silny stres, należy rozważyć dłuższy urlop wypoczynkowy w pracy, wyjazd w ciche i spokojne miejsce bądź rozpoczęcie regularnych sesji medytacji. Z kolei gdy lęki wynikają z przeżycia wyjątkowo traumatycznej sytuacji, jedynym rozwiązaniem może się okazać pomoc doświadczonego psychoterapeuty.
Bardzo ważna jest także właściwa higiena snu. Należy spać 5-8 godzin, w zależności od potrzeb i zadbać o to, aby zawsze pomieszczenie sypialne było przewietrzone. Zalecana temperatura w nocy waha się w przedziale 16-18 stopni C. Przed snem nie należy korzystać z komputera, telefonu komórkowego lub telewizora, ponieważ sztuczne światło rozregulowuje cykl snu i czuwania, hamując fizjologiczną produkcję melatoniny (hormonu snu). Przeciwwskazana będzie również intensywna aktywność fizyczna. Przed snem warto natomiast wypić uspokajający napar ziołowy, przeczytać kilka rozdziałów ulubionej książki lub wziąć ciepłą kąpiel z dodatkiem olejków zapachowych.
Gdy lęki nocne powtarzają się mimo stosowania domowych metod, także warto skorzystać z pomocy psychoterapeuty. Z dużym prawdopodobieństwem regularne wizyty poskutkują pozbyciem się problemów ze snem.
Polecane produkty:
|
Spirulina w proszku 100% naturalna
Spirulina w proszku wykorzystywana jest najczęściej do wykonywania odżywczych i oczyszczających maseczek wpływając m.in. na poprawę wyglądu skóry. Dostarcza niezbędne witaminy, minerały i inne składniki niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu.. Zobacz więcej... |
|
Spirulina w tabletkach 100% naturalna
Spirulina zawiera wysokiej jakości naturalne witaminy i minerały. Jej skład to m.in. biotyna, kwas foliowy, beta-karoten, witamina D, witamina E oraz wiele innych witamin. To również źródło niezbędnych minerałów jak magnez, cynk, wapń, żelazo.. Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Grzesiuk L., Suszek H., Psychoterapia, Wydawnictwo ENETEIA, Warszawa 2005.
- Szelenberger W., Nowicki Z., Zaburzenia snu. Diagnostyka i leczenie – wybrane zagadnienia, Wydawnictwo Polskie Towarzystwo Psychiatryczne, Kraków 1999.
- Skalski M., Zaburzenia snu w codziennej praktyce, Wydawnictwo Medical Tribune Polska, Warszawa 2012.
