Samobadanie piersi to podstawowa czynność profilaktyczna każdej dbającej o siebie kobiety. Zwiększa szansę na wczesne wykrycie nowotworu piersi, który jest najczęściej występującym i najbardziej złośliwym rakiem u kobiet. Zgodnie ze statystyką, każdego roku umiera z tego powodu około 5 tysięcy kobiet.
Kiedy wykonywać samobadanie piersi?
Samobadanie piersi powinno się rozpocząć od 20. roku życia, jednak wiedzę na ten temat warto wdrażać w praktykę już wcześniej. Badanie poleca się wykonać każdego miesiąca, tego samego dnia. Najlepiej tydzień po miesiączce, między 6. a 9. dniem cyklu. Jeśli kobieta przeszła już menopauzę, badanie wykonuje się po prostu wybranego dnia miesiąca. Ważne, aby każdego miesiąca był to ten sam dzień.
Samobadania piersi na ogół nie robimy podczas okresu, ponieważ piersi są wówczas obolałe, nadwrażliwe i powiększone. Często towarzyszy temu zmiana konsystencji tkanek, co może być błędnie odebrane jako zmiana nowotworowa. Znacznie lepiej jest poczekać kilka dni do zakończenia menstruacji.
Jak wykonać samobadanie piersi?
Na samobadanie piersi składają się 2 etapy:
- I – oglądanie piersi w lustrze;
- II – badanie palpacyjne.
Oglądanie piersi należy rozpocząć w pozycji stojącej wyprostowanej. Porównujemy kształt piersi, rozstaw oraz wygląd brodawek sutkowych. Kolejnym krokiem jest uniesienie ramion w górę i ocena, czy obydwie piersi zachowują się podczas tej czynności tak samo. Oględziny i porównanie wykonujemy również z obydwu profilów oraz w pozycji pochylonej do przodu. Ostatnim etapem oglądania jest delikatne uciśnięcie brodawki i ocena, czy nie wypływa z niej żadna wydzielina.
Badanie palpacyjne wykonuje się w różnych pozycjach. Na początku w pozycji leżącej, prawą rękę umieszczamy pod głową aby pierś była dokładnie wyeksponowana. Następnie lewą ręką dotykamy prawej piersi. Wykonujemy ruchy koliste i okrężne, obejmując nimi także pachę. To ważne, aby wykryć ewentualne powiększenie węzłów chłonnych. Ocenę tkanek ruchami półkolistymi i kolistymi wykonujemy również pod prysznicem, gdy skóra jest wilgotna i namydlona. Dzięki temu wyczuwalne guzki, zgrubienia i inne zmiany będzie można sprawniej odczuć pod palcami. Najlepiej podzielić w myślach pierś na 4 części i zbadać każdą po kolei zgodnie z ruchem wskazówek zegara.
Na co zwracać szczególną uwagę?
Nieprawidłowości mogą dotyczyć samej skóry, ale również brodawki sutkowej czy miąższu piersi (tkanek głębiej położonych). Należy zwracać szczególną uwagę na:
- pofałdowania;
- owrzodzenia;
- uwypuklenia;
- stwardnienia podskórne;
- poszerzone żyły i naczynia krwionośne;
- wszelkie zmiany zabarwienia skóry i wzrost jej ciepłoty;
- tzw. pomarańczową skórkę;
- nagłą asymetrię brodawek;
- wyciek wydzieliny z brodawek.
Wycieki z brodawki, drobne owrzodzenia, niegojące się rany oraz charakterystyczne „wciągnięcie” brodawki są wskazaniami do natychmiastowej wizyty u lekarza. Jeśli mamy jakiekolwiek wątpliwości co do wyników samobadania piersi również warto udać się do ginekologa.
Jeśli czujemy zmianę struktury piersi nie zawsze należy wpadać w panikę. Bardzo częste są niegroźne torbiele i włókniaki. Także młode kobiety posiadają typową dla tego wieku, gruczołową budowę piersi, przez co tkanki podskórne są nierówne. Jeśli stwardnienie nie zmienia swojej pozycji mimo dotyku powinna zapalić się jednak lampka alarmowa.
Dlaczego warto badać piersi?
Wykazano, że średnica guzka nowotworowego diagnozowanego u kobiet nigdy nie wykonujących samobadania piersi wynosi średnio 40 mm. Natomiast w przypadku kobiet samobadających piersi wielkość ta wynosi na ogół 12 mm. Regularne samobadanie piersi pozwala znacznie wcześniej wykryć rozwijający się nowotwór, a więc i rozpocząć wczesne leczenie. Według wielu specjalistów samokontrola piersi prowadzona systematycznie może przyczynić się do znacznego obniżenia umieralności z powodu raka piersi.
Polecane produkty:
Olej z czarnego kminku
Olej z czarnego kminku tłoczony na zimno zachowuje wszystkie, cenne substancje m.in. witaminę E oraz niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe. Jego działanie to dokładne nawilżanie, szybsza regeneracja, poprawa wyglądu skóry ... Zobacz więcej... | |
Czarnuszka siewna
Czarnuszka ma zastosowanie w różnego rodzaju problemach skórnych. Jest wykorzystywana w zwalczaniu trądziku, blizn, zakażeń wirusowych, bakteryjnych i grzybiczych, alergii, a także suchej skóry, również głowy (np. łupież). Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Jassem J., Krzakowski M., Rak piersi, Onkologia w Praktyce Klinicznej, 4/2018.
- Poradnik profilaktyczny o wczesnym wykrywaniu raka piersi i leczeniu, Szczecin 2018.
- Garwacka-Czachor E., Maciejczyk A., Bębenek M., Samobadanie piersi w grupie kobiet biorących udział w przesiewowych badaniach mammograficznych, Biuletyn Polskiego Towarzystwa Onkologicznego, 3/2016.
3 Responses
Muszę się zmobilizować do samobadania, bo ciągle o tym zapominam, a teraz po powrocie okresu po porodzie będę chociaż mogła określić sobie dzień badania ?
Bardzo przydatny wpis. Dziekuje za rady, na pewno sie przydadza 🙂
Bardzo ważny wpis. Należy jak najwięcej i jak najczęściej mówić i pisać o samobadaniu. Dziękuję!