Glikacja skóry to naturalny proces, w trakcie którego cukry reagują z białkami znajdującymi się w skórze, prowadząc do powstawania końcowych produktów zaawansowanej glikacji (tzw. AGE, ang. advanced glycation end products). Konsekwencją takiego zjawiska jest niszczenie białek w skórze, a więc dochodzi do jej starzenia się, zwłaszcza w kontekście utraty jędrności i elastyczności.
Glikacja skóry – na czym polega?
Glikacja jest procesem fizjologicznym zachodzącym we wszystkich tkankach i płynach ustrojowych ludzkiego organizmu. To jeden z kluczowych mechanizmów molekularnych odgrywających istotną rolę w procesie starzenia się skóry, a jego intensywność nasila się wraz z wiekiem. Czynnikami ryzyka dodatkowo nasilającymi procesy glikacji są:
- hiperglikemia (niski poziom glukozy we krwi);
- insulinooporność;
- niewydolność nerek;
- palenie papierosów;
- choroby o podłożu zapalnym;
- nieodpowiednia dieta – bogata w pokarmy nasilające stany zapalne w organizmie, zwłaszcza w słodycze.
Patologiczny efekt akumulacji szkodliwych produktów przemiany materii wiąże się z ich zdolnością do zaburzania czynności komórek skóry poprzez wiązanie się z receptorem na ich powierzchni, aktywacją stanów zapalnych oraz sieciowaniem białek macierzy zewnątrzkomórkowej. Najczęściej obserwuje się zjawisko nieenzymatycznej glikacji, a więc zjawisko zachodzące pomiędzy cukrami, zwłaszcza pomiędzy grupą aldehydową glukozy lub ketonową fruktozy, a I-rzędowymi wolnymi grupami aminowymi białek, lipidów i kwasu nukleinowego. W przeciwieństwie do reakcji enzymatycznej glikozylacji ma ona charakter spontaniczny, zachodzi w miejscu przypadkowym, powoduje zaburzenie funkcjonowania i struktury komórek. Konsekwencją takiej glikacji jest utworzenie się zaawansowanych produktów końcowych (tzw. AGEs). Do tej pory zidentyfikowano kilkanaście ich rodzajów.
Jak zapobiec glikacji?
Proces glikacji zachodzący w skórze można świadomie spowalniać poprzez modyfikację codziennych nawyków, w szczególności tych związanych z dietą. Wyjątkowo istotne jest zwłaszcza ograniczenie spożycia produktów żywnościowych o wysokiej zawartości cukrów oraz węglowodanów rafinowanych. Udowodniono również, że zioła i przyprawy takie jak cynamon, oregano, ziele angielskie czy goździk wykazują silną zdolność do hamowania endogennej produkcji AGEs. Uważa się, że podobnie działać może spożycie owoców bogatych w polifenole, takich jak np. owoce jagodowe. Temat ten wymaga jednak dalszego zbadania.
AGEs działanie na skórę
Jeśli wiadomo już, że w skórze naturalnym zjawiskiem w pewnym wieku jest glikacja, a niektóre czynniki mogą dodatkowo ją spowalniać lub nasilać, dobrze jest wiedzieć, jak wpływają produkty glikacji (AGEs) na skórę i poszczególne komórki. Ich niekorzystny wpływ zauważyć można zwłaszcza w odniesieniu do korneocytów, czyli podstawowych komórek budulcowych skóry. Widać wówczas m.in. spadek poziomu nawilżenia skóry, utratę szczelności bariery naskórkowej oraz ścieńczenie jej. W obrębie lipidów międzykomórkowych zachodzi zmiana pH naskórka i wzrasta przepuszczalność bariery naskórkowej. Melanocyty wykazują różnego stopnia zaburzenia barwnikowe, mogą też stanowić miejsce indukcji stanów zapalnych. Z kolei poprzez wpływ na fibroblasty widać zanik elementów podporowych skóry, co w późniejszym czasie przyczynia się do wystąpienia utraty sprężystości skóry i pojawienia się zmarszczek.
Glikacja skóry – czy jest niebezpieczna?
Jeszcze do niedawna twierdzono, że glikacja skóry wpływa wyłącznie na jej estetykę wyglądu. Dziś wiadomo jednak, że ma ona wpływ na ogólne zdrowie organizmu. Wykazano, że glikacja nieenzymatyczna może przyczynić się do rozwoju licznych chorób przewlekłych, takich jak cukrzyca, choroby serca, choroby neurodegeneracyjne, a więc te zaliczane do grona tzw. chorób cywilizacyjnych. Dlatego spowolnienie glikacji (poprzez unikanie jej czynników ryzyka, które nasilają jej przebieg) wpłynie korzystnie nie tylko na ogólną kondycję skóry, ale również na zdrowie.
Polecane produkty:
|
Spirulina w proszku 100% naturalna
Spirulina w proszku wykorzystywana jest najczęściej do wykonywania odżywczych i oczyszczających maseczek wpływając m.in. na poprawę wyglądu skóry. Dostarcza niezbędne witaminy, minerały i inne składniki niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu.. Zobacz więcej... |
|
Spirulina w tabletkach 100% naturalna
Spirulina zawiera wysokiej jakości naturalne witaminy i minerały. Jej skład to m.in. biotyna, kwas foliowy, beta-karoten, witamina D, witamina E oraz wiele innych witamin. To również źródło niezbędnych minerałów jak magnez, cynk, wapń, żelazo.. Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Buszka A., Molekularny mechanizm glikacji. Szkodliwe oddziaływania zaawansowanych produktów końcowych glikacji (AGEs) na skórę, Aesthetic Cosmetology and Medicine 1 / 2023 / vol. 12.
- Warwas M., Piwowar A., Kopiec G., Zaawansowane produkty glikacji (AGE) w organizmie – powstawanie, losy, interakcja z receptorami i jej następstwa, Farm Pol, 2010, 66(8): 585-590.
- Wierusz-Wysocka B., Araszkiewicz A., Schlaffke J., Końcowe produkty glikacji – nowy biomarker cukrzycy i jej powikłań?, Diabet. Klin. 2013; 2, 3: 96–103.
