Znieczulenie ogólne odgrywa ogromną rolę we współczesnej medycynie, w odniesieniu do wszystkich jej działów. Określa połączenie leków o indywidualnie dobranych dawkach celem wprowadzenia pacjenta w stan nieświadomości. Wykonuje się je przed poważniejszymi zabiegami i operacjami, a także niekiedy przed tymi mniej skomplikowanymi, lecz u pacjentów wrażliwych, wykazujących lęk, niepełnosprawnych czy u dzieci.
Znieczulenie ogólne co to?
Znieczulenie ogólne następuje wskutek depresyjnego oddziaływania lotnych lub dożylnych środków anestetycznych na struktury ośrodkowego układu nerwowego, szczególnie na wzgórze, rdzeń kręgowy, twór siatkowaty oraz korę mózgową. W konsekwencji znieczulenia miejscowego następują:
- wyłączenie świadomości pacjenta i spowodowanie niepamięci chwilę po podaniu leku;
- analgezja, czyli zniesienie uczucia bólu;
- zmniejszenie fizjologicznych reakcji obronnych;
- zwiotczenie mięśni.
Cały proces składa się z kilku etapów i za ich przeprowadzanie odpowiada lekarz anestezjolog:
- indukcja – wprowadzenie do znieczulenia poprzedzone przygotowaniem pacjenta;
- kondukcja – podtrzymanie znieczulenia w zależności od długości zabiegu;
- przywrócenie fizjologicznych reakcji organizmu;
- okres poanestetyczny.
Przy stosowaniu znieczulenia ogólnego niemal zawsze pacjenta należy intubować celem utrzymania prawidłowego oddechu.
Znieczulenie ogólne – leki
Znieczulenie ogólne najczęściej wykonuje się przy użyciu środków dożylnych. Najpopularniejszymi są:
- propofol – działa krótko i szybko, wywołuje efekt przeciwwymiotny i powoduje spadek ciśnienia krwi. Dlatego stosuje się go do indukcji znieczulenia ogólnego, po czym do organizmu pacjenta wprowadza się inne leki;
- ketamina – działa silnie przeciwbólowo i hipnotycznie, powodując jednocześnie niepamięć. Pobudza układ współczulny i wpływa na wzrost ciśnienia tętniczego, jednak nie upośledza reakcji obronnych dróg oddechowych;
- etomidat – może być stosowany u pacjentów z wadami serca i chorobami układu krążenia, ponieważ wykazuje słabe depresyjne działanie na ten układ. Zaletą leku jest fakt, że bardzo rzadko wywołuje reakcje alergiczne;
- benzodiazepiny – działają przeciwdrgawkowo i obniżają napięcie mięśniowe. Praktycznie nie znajdują jednak zastosowania w indukcji, ponieważ pojawia się konieczność używania wysokich dawek.
W medycynie wykorzystuje się również anestetyki wziewne, czyli preparaty znieczulające ogólnie podawane poprzez nosogardziel. Zazwyczaj stosuje się je celem indukcji lub podtrzymania znieczulenia, w połączeniu z anestetykami dożylnymi. Przykładami takich środków są:
- desfluran;
- sewofluran;
- izofluran.
Leki zawsze muszą być dobrane do stanu zdrowia pacjenta. Znieczulenie ogólne wykonuje się po wykonaniu badań krwi.
Znieczulenie ogólne – wskazania
Głównymi wskazaniami do znieczulenia ogólnego są:
- wszelkie, rozległe zabiegi z każdej dziedziny medycyny (np. kardiochirurgia, chirurgia ortopedyczna czy neurochirurgia);
- niektóre metody diagnostyczno-terapeutyczne, np. kolonoskopia;
- zabiegi wykonywane u dzieci do 12. roku życia;
- procedury medyczne wykonywane u pacjentów niewspółpracujących, w tym niepełnosprawnych.
O możliwości podania znieczulenia ogólnego (tzw. narkozy) decyduje lekarz. W niektórych przypadkach może się okazać, że wystarczające będzie znieczulenie miejscowe.
Znieczulenie ogólne – przeciwwskazania
Istnieje kilka przeciwwskazań do znieczulenia ogólnego. Przede wszystkim:
- posocznica;
- uczulenie na wybrane środki znieczulające;
- stosowanie leków przeciwzakrzepowych;
- choroby związane z krzepnięciem krwi;
- znacznego stopnia odwodnienie organizmu.
Przed znieczuleniem pacjent powinien pozostać na czczo.
Polecane produkty:
Spirulina w tabletkach 100% naturalna
Spirulina zawiera wysokiej jakości naturalne witaminy i minerały. Jej skład to m.in. biotyna, kwas foliowy, beta-karoten, witamina D, witamina E oraz wiele innych witamin. To również źródło niezbędnych minerałów jak magnez, cynk, wapń, żelazo.. Zobacz więcej... | |
Spirulina w proszku 100% naturalna
Spirulina w proszku wykorzystywana jest najczęściej do wykonywania odżywczych i oczyszczających maseczek wpływając m.in. na poprawę wyglądu skóry. Dostarcza niezbędne witaminy, minerały i inne składniki niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu.. Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Lula K., Leki stosowane do znieczulenia ogólnego i ich najczęstsze działania niepożądane, Kraków 2021.
- Larsen R., Anestezjologia, Wydawnictwo Urban&Partner, Wrocław 2020.