Substancje aktywne pozyskiwane z alg

Substancje aktywne pozyskiwane z alg to jedne z najbardziej wartościowych związków aktywnych wykorzystywanych w kosmetologii. Warto podkreślić, że same algi zyskują coraz większe zastosowanie w produkcji kosmeceutyków z racji wysokiej zawartości substancji czynnych biologicznie.

Algi

Algi (glony) to grupa organizmów żywych, samożywnych, żyjących w środowisku wodnym, do których należą:

• sinice;
• wiciowce;
• okrzemki;
• zielenice;
• brunatnice;
• krasnorosty;
• ramienice.

W krajach Afryki, Ameryki oraz Azji duże zainteresowanie wzbudzają glony, które zawierają składniki o właściwościach leczniczych, kosmetycznych oraz odmładzających. Warto podkreślić, że ze względu na szerokie występowanie ich w środowisku naturalnym, a także duży potencjał terapeutyczny alg coraz częściej wykorzystywane są w przemyśle farmaceutycznym, kosmetycznym, a także jako forma suplementów diety.

Substancje aktywne pozyskiwane z alg

Zwiększone zainteresowanie tematem alg w przemyśle farmaceutycznym oraz kosmetycznym sprawiło większy popyt na wykonanie badań przesiewowych, których celem jest wykrycie związków bioaktywnych w strukturach glonów.

Głównym składnikiem alg jest woda, która stanowi 75-90% ich świeżej masy. Warto podkreślić, że duże znaczenie wśród innych składników odgrywają sole mineralne. Do głównych związków mineralnych alg należy: brom, cynk, jod, magnez, mangan, miedź, żelazo. Ponadto algi morskie stanowią źródło pigmentów w tym m.in. fikocyjaniny czy chlorofilu. Ich skład bogaty jest w węglowodany – polisacharydy, które stanowią 60% wszystkich związków aktywnych biologiczne w glonach. W grupie tej na uwagę zasługują mukopolisacharydy (glikozaminoglikany GAG), do których należy kwas hialuronowy oraz siarczan chondrioityny, kwas alginowy, mannitol, sorbitol, karageniany oraz agar. Z kolei w przypadku białek oraz aminokwasów w algach występują glikoproteiny, metaloproteiny, a także aminokwasy egzogenne: lizyna, izoleucyna, leucyna, metionina, fenyloalanina, tryptofan i walina.

Oprócz tego glony stanowią cenne źródło witaminy A, witamin z grupy B,C i E, które znajdują szerokie zastosowanie w przemyśle kosmetycznym. W składzie alg występują także polifenole oraz naturalne barwniki roślinne tj. karotenoidy, fikoerytryna, fikocyjanina i chlorofil.

Do grupy lipidów alg należą niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe NNKT – kwas arachidonowy, eikozapentenowy i rzadko spotykany γ-linolenowy (GLA). Charakteryzują się one działaniem antyoksydacyjnym, przeciwzapalnym, przeciwnowotworowym, antybakteryjnym, przeciwalergicznym i przeciwgrzybiczym. Ich działanie polega również na hamowaniu enzymu hialuronidazy oraz tyrozynazy. Wykazuje właściwości inhibicyjne w stosunku do metaloproteinaz macierzy.

1. Kwasy tłuszczowe.

Lipidy pochodzenia roślinnego wykazują bardzo wszechstronne właściwości. Pełnią funkcje m.in. bazy kosmetyku, która będzie zapobiegać utracie wody przez skórę, jednocześnie tworząc warstwę ochronną dla naskórka. Przyczyniają się do zmiękczenia jego warstwy rogowej, z kolei w przypadku stanów zapalnych zmniejszają napięcie skóry niwelując uczucie bólu.

Warto podkreślić, że niedobór kwasów tłuszczowych w diecie negatywnie wpływa na naczynia krwionośne przyczyniając się do zwiększenia ich kruchości, obniżenia układu odpornościowego oraz zaburzeń procesu krzepliwości krwi.

Na szczególną uwagę z grupy lipidów obecnych w algach zasługuje kwas γ-linolenowy. Przyczynia się do odbudowy oraz ochrony warstwy ochronnej naskórka, zapobiega rozwojowi infekcji oraz zmniejsza stany zapalne. Niweluje zaczerwienienia skóry, przeciwdziała suchości oraz łuszczeniu się naskórka. Obniżony poziom tego związku powoduje suchość skóry.

Glony stanowią również źródło fitosteroli, które powszechnie wykorzystywane są w produktach kosmetycznych oraz typowo terapeutycznych. Cechują się wysoką aktywnością biologiczną, przez co działają stymulująco na procesy biochemiczne i fizjologiczne, które warunkują funkcjonowanie całego organizmu oraz skóry. Aktywują procesy immunologiczne, wykazują działanie przeciwzapalne, przeciwalergiczne, antyoksydacyjne, przeciwzakrzepowe. Obniżają poziom cholesterolu we krwi, a także wzmacniają tkankę mięśniową, łączną i nabłonkową. Fitosterole powodują wzmocnienie bariery lipidowej naskórka jednocześnie hamując utratę wody przez jego warstwy. Stymulują produkcję nowego kolagenu i elastyny w skórze wpływając na zwiększenie jej jędrności i elastyczności.

2. Polisacharydy.

Węglowodany czyli polisacharydy stanowią aż 60% wszystkich substancji aktywnych w glonach. Na szczególną uwagę zasługują mukopolisacharydy, glikozaminoglikany (GAG) – substancje zbudowane z aminocukrów oraz kwasów uronowych.

Dzięki obecności grup kwasowych do agaru przyłączają się kationy wapnia, magnezu, potasu oraz sodu. Agar zaś w wyniku działania wody pęcznieje tworząc lepkie roztwory koloidalne, które po ostygnięciu pęcznieją. Dzięki takim właściwościom wykorzystywany jest w branży kosmetycznej do produkcji beztłuszczowych maseczek oraz kremów. Ponadto zwiększa smarowalność oraz przyczepność preparatów.

Istotnym źródłem polisacharydów są galaktany czyli czerwone makroglony. Pozyskiwane z tego rodzaju alg cechują się dużą zawartością kwasu alginowego oraz fukoidanu. Gwarantują one sztywność glonów zaś ich silna hydrofilowość oraz zdolność wiązania wody chroni przed wyschnięciem podczas odpływu.

W strukturze glonów występują również fukoidany, które znane są ze swojego działania przeciwzakrzepowego. Pozyskiwane są z substancji międzykomórkowych brunatnic tj. morszczyn pęcherzykowaty czy morszczyn piłkowany. Charakteryzują się działaniem przeciwnowotworowym, przeciwzakrzepowym, przeciwwirusowym, przeciwzapalnym oraz antyoksydacyjnym. W zależności od algi, z której są pozyskiwane różnią się między sobą budową chemiczną, siłą oraz profilem działania.

3. Barwniki.

Niektóre algi stanowią źródło tokoferoli oraz karotenoidów – głównie beta-karotenu i ksantofili o silnych właściwościach przeciwutleniających. Substancje te oddziałują korzystnie nie tylko na zdrowie, ale również wygląd zewnętrzny hamując oksydacyjną degenerację kolagenu, kwasu hialuronowego oraz kwasów chondroitynosiarkowych.

Naturalne pigmenty występujące w glonach tj. chlorofil, fikocyjanina czy cytochromy znalazły zastosowanie w kosmetologii, a także w procesach niedotleniania, detoksykacji, regeneracji, antyseptyki oraz redukcji nieprzyjemnych zapachów.

Główne barwniki alg, do których należy m.in. chlorofil znajduje zastosowanie jako barwnik produktów spożywczych oraz kosmetycznych. Charakteryzuje się również działaniem typowo leczniczym. W jego składzie znajduje się m.in. magnez, a także przyczynia się do usprawnia procesu przemiany materii. Wykorzystywany jest również w produkcji dezodorantów, ze względu na właściwości pochłaniania nieprzyjemnej woni.

Beta-karoten, fikocyjanina, ksantofile oraz fikoerytryna to naturalne barwniki, które również występują w algach. Związki te znajdują zastosowanie w przemyśle spożywczym, farmaceutycznym oraz kosmetycznym.

Najbardziej znaną algą jest spirulina, która produkuje niebieski barwnik fikocyjaninę, Dunalliela wytwarzająca β-karoten oraz rodzaj Haematococcus produkujący czerwoną astaksantynę.

Zobacz również: Astaksantyna w kosmetologii.

Przemysł kosmetyczny na dużą skalę wykorzystuje karotenoidy. Mechanizm przeciwstarzeniowego działania obejmuje stymulację fibroblastów do produkcji nowego kolagenu oraz elastyny przyczyniając się do wygładzenia zmarszczek. Chronią skórę przed szkodliwym działaniem wolnych rodników, które stanowią przyczynę przedwczesnego starzenia się skóry. Warto podkreślić, że karotenoidy zwiększają funkcje ochronną, a także zmniejszają przeznaskórkową utratę wody TEWL. Dodatkowo normalizują oraz stymulują proces odnowy zrogowaciałego naskórka oraz uszkodzonego w wyniku działania słońca. Karotenoidy wpływają na regulację pracy gruczołów łojowych, a także charakteryzują się działaniem depigmentacyjnym. Oznacza to, że warunkują rozmiar melanocytów oraz redukują ilość melaniny chroniąc skórę przed powstawaniem przebarwień.

4. Polifenole.

Związki fenolowe powszechnie uważane są za najwyższą klasę związków antyoksydacyjnych. Polifenole najczęściej spotkać można w produktach tj. owoce, warzywa, rośliny strączkowe, zboża, zioła czy algi. Ich głównym zadaniem jest ochrona przed działaniem światła ultrafioletowego oraz patogenami, a także wpływają na proces pigmentacji, rozmnażania oraz wzrostu roślin. Warto podkreślić, że tego rodzaju związki charakteryzują się dużym potencjałem terapeutycznym wykazującym działanie przeciwnowotworowe, przeciwutleniające, przeciwbakteryjne, antyalergiczne, przeciwzapalne oraz skierowane przeciwko wirusowi HIV.

Zobacz również: AIDS.

W ostatnim czasie związki fenolowe stały się popularne wśród konsumentów, a także producentów zdrowej żywności oraz naturalnych suplementów diety.

Podsumowanie

Duża ilość związków aktywnych obecnych w algach przyczynia się do możliwości szerokiego zastosowania ich w różnych gałęziach przemysłu (spożywczego, farmaceutycznego, kosmetycznego). Produkty kosmetyczne wytwarzane na bazie alg stanowią źródło substancji odżywczych, których celem jest regeneracja, nawilżenie czy rozjaśnienie skóry. Szerokie zastosowanie alg sprawia, że obecnie coraz częściej można spotkać się z produktami wytwarzanymi na bazie tych wartościowych glonów (kosmetyki, suplementy, produkty spożywcze).

Bibliografia

1. Janiczek M., Ruprich M., Kosmetologia Estetyczna, Substancje aktywne pozyskiwane z alg oraz ich zastosowanie w kosmeceutykach, 2/2017.

	Spirulina w proszku 100% naturalna Spirulina w proszku wykorzystywana jest najczęściej do wykonywania odżywczych i oczyszczających maseczek wpływając m.in. na poprawę wyglądu skóry. Dostarcza niezbędne witaminy, minerały i inne składniki niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu.. Zobacz więcej...
	Spirulina w tabletkach 100% naturalna Spirulina zawiera wysokiej jakości naturalne witaminy i minerały. Jej skład to m.in. biotyna, kwas foliowy, beta-karoten, witamina D, witamina E oraz wiele innych witamin. To również źródło niezbędnych minerałów jak magnez, cynk, wapń, żelazo.. Zobacz więcej...