Badania prenatalne należą do sposobów diagnostycznych, które służą ocenie prawidłowego przebiegu ciąży w dowolnym jej okresie. Mimo to bardzo często kojarzone są z wykrywaniem poważnym wad płodu, które zagrażają życiu lub zdrowiu dziecka.
Badania prenatalne
Badania prenatalne dają szansę na wykrycie wad rozwojowych lub genetycznych, a także zaburzeń rozwoju płodu, które powiązane są z chorobami matki. Bardzo często jednak, kiedy dochodzi do zaburzeń dotyczących płodu są to wady, które można skorygować w życiu płodowym dziecka lub na leczenie ich można przygotować się przed porodem. Rzadkością są wady prowadzące do obumarcia płodu lub przerwania ciąży.
Rodzaje badań prenatalnych
Badanie dzieli się na dwie podstawowe grupy:
- inwazyjne;
- nieinwazyjne.
Do pierwszej należą badania, które przeprowadzane są najczęściej, bez względu na występujące czynniki ryzyka wad rozwojowych. Należy do nich ultrasonografia (USG prenatalne), a także badania biochemiczne krwi matki. Dodatkowo wykonuje się nieinwazyjne badania przesiewowe, które dają szansę wykryć zespół Downa oraz zespół Edwardsa i Patau. W 6 dniu ciąży, a także od 11 do 13 tygodnia wykonuje się również USG w celu oceny przezierności karkowej oraz badanie krwi.
Ponadto od niedawna w Polsce można również wykonywać genetyczne badania prenatalne, do których służy DNA komórek płodowych występujących we krwi matki. Warto podkreślić, że nieinwazyjne badania prenatalne nie stanowią zarówno dla płodu jak i matki żadnego zagrożenia.
Na inwazyjne badania prenatalne składają się procedury diagnostyczne, które wykorzystywane są znaczniej rzadziej. Rzadkość ich wykonywania wynika przede wszystkim z braku komfortu matki, a także z tworzenia ryzyka poronienia lub zakażenia wewnątrzmacicznego. Do badań inwazyjnych zalicza się więc amniopunkcja czyli nakłuwanie pęcherza płodowego i pobranie występującego w nim płynu owodniowego.
Zobacz również: Wody płodowe.
Badania prenatalne – kto wykonuje?
Badania USG przeprowadzają lekarze ginekolodzy-położnicy, badanie KTG położne, z kolei badania biochemiczne i morfologię krwi przeprowadzają pracownicy diagnostyczni. Złożone badania, do których należy amniopunkcja wykonują lekarze posiadający duże doświadczenie zawodowe. Bardzo istotne jest prawidłowe pobranie materiału. Należy podkreślić, że jeśli wynik nie będzie jednoznaczny, należy czynności powtórzyć, co zwiększa ryzyko wystąpienia powikłań.
Kiedy wykonywać badania prenatalne?
Główne, nieinwazyjne badania prenatalne to podstawa prowadzenia każdej ciąży. Wśród nich wyróżnia się: USG, badanie morfologiczne oraz badanie biochemiczne krwi matki. Pierwsze badanie może być przeprowadzone bardzo wcześnie, ponieważ ma ono na celu potwierdzenie dodatniego wyniku testu ciążowego. W ciążach bezproblemowych zaleca się wykonywanie tego badania raz, w każdym trymestrze, co oznacza, że w czasie całej ciąży wykonuje się 3-4 badania USG.
Jeśli wyniki badania USG wskażą na jakiekolwiek odchylenia od normy lekarz prowadzący może zalecić częste ich wykonywanie lub skierować na badania inwazyjne.
Czy każda kobieta powinna wykonywać badania prenatalne?
Badania prenatalne powinna wykonywać każda kobieta w ciąży. Mimo to pewna grupa przyszłych mam powinna również rozszerzyć diagnostykę. Zalicza się do nich kobiety, które:
- urodziły dziecko z wadami genetycznymi lub rozwojowymi;
- w rodzinie matki lub ojca występują przypadki chorób genetycznych;
- wyniki badań podstawowych wskazują na możliwość wystąpienia wady rozwojowej lub genetycznej.
Jak przygotować się do badań prenatalnych?
Wykonanie podstawowych badań prenatalnych nie wymaga od kobiety wcześniejszego przygotowania. Zawsze jednak lekarz powinien poinformować pacjentkę o szczegółach. Niekiedy zdarza się, że lekarz prosi o przyjście z wypełnionym pęcherzem lub zleca brak spożywania pokarmu przed wizytą. Przygotowanie się do badań inwazyjnych zaś polega na opróżnieniu pęcherza moczowego.
Jakie choroby można zdiagnozować dzięki badaniom prenatalnym?
- hemofilia;
- mukowiscydoza;
- zespół Edwardsa;
- pląsawica Huntingtona;
- zespół Patau;
- przepuklina oponowa oraz pępowinowa;
- zespół Turnera;
- wady serca;
- wady układu moczowego;
- anemia.
Polecane produkty:
Kolagen naturalny - skóra i stawy
Kolagen od bioalgi to naturalny, najwyższej jakości hydrolizat kolagenu. Jest to najważniejsze białko, które wpływa na jakość skóry. Jego odpowiednia ilość zapobiega powstawaniu zmarszczek, cellulitu, rozstępów, ... Zobacz więcej... | |
Kwas hialuronowy tabletki
Kwas hialuronowy znajduje się w skórze, dzięki czemu czyni ją gładką, elastyczną i bez zmarszczek. Z wiekiem jego ilość jednak maleje i należy dostarczać go do organizmu, aby uzupełnić powstające braki … Zobacz więcej... |