Hirudoterapia należy do niekonwencjonalnych metod leczenia, która polega na wykorzystaniu pijawek. Początkowo były one stosowane w starożytnym Egipcie w celach pozbycia się „zepsutej krwi”.
Hirudoterapia – historia
Hirudoterapia czyli leczenie chorób lub dolegliwości wykorzystując pijawki należy do naturalnych sposobów terapeutycznych. Wykorzystywana była już w czasach starożytnych. Galen uważał, że równowagę organizmu człowieka można przywrócić przez krwawienie. Określił on 45 punktów na ciele, z których zalecał upuszczanie krwi. Zjawisko to nazwano Hirudo. Warto podkreślić, że w Średniowieczu lekarze dokonywali upustów krwi u pacjentów chorych tak samo często jak w przypadku osób zdrowych, traktując to jako formę profilaktyki zdrowotnej.
Zabiegi z wykorzystaniem pijawek posiadały największe zainteresowanie w XVIII i XIX wieku. Rozwój tej metody nastąpił wraz z francuskim lekarzem naczelnym jednego ze szpitali w Paryżu. Rozpowszechnił on tezę, że wszystkie choroby wywołuje nadmiar krwi w organizmie, a najlepszym sposobem ich leczenia jest zastosowanie pijawek. Jak się okazuje w tamtym czasie do zabiegów tego typu wykorzystywano aż 80 milionów pijawek rocznie. Pijawki, a co za tym idzie hirudoterapia zyskała w tym czasie duży rozgłos w Europie.
Warto podkreślić, że w ostatnich latach wyizolowano, a także opisano substancje czynne, które produkują pijawki. Nazwano je hirudozwiązkami i znalazły szerokie zastosowanie w medycynie naturalnej.
Rodzaje pijawek
Wśród wielu rodzajów pijawek w hirudoterapii wykorzystuje się zaledwie kilka ich odmian. Zastosowanie znalazły pijawki z gatunku Hirudo medicinalis (pijawka lekarska), Hirudo verbana, Hirudo troctina, Hirudinaria manillensis, Ma-crobdella decora, Theromyzon tessulatum, Glossiphonialata, Haemadipsa hainana oraz Haementeria ghilianii.
Wskazówka
Podczas zabiegów używa się tylko pijawek hodowanych w specjalnych laboratoriach, ponieważ tylko takie zapewniają pełne bezpieczeństwo pacjentom.
Substancje wytwarzane prze pijawki
Ślina pijawek zawiera wiele substancji czynnych. Do tej pory zatwierdzono ponad 100 związków aktywnych. Jedną z najlepiej poznanych jest hirudyna. Jest nieenzymatycznym peptydem, który składa się z 65 aminokwasów, wśród których dominuje glutamina i asparagina. Hirudyna wykazuje właściwości antykoagulacyjne, a więc wpływa na zmniejszenie krzepliwości oraz zwiększenie płynności krwi. Medycyna wykorzystuje ją w metodzie pozajelitowej, ponieważ nie przenika do organizmu z przewodu pokarmowego.
W ślinie pijawek znajduje się również apyraza, saratyna, kalina czy destabilaza, które zmniejszają lepkość krwi w wyniku hamowania agregacji jej płytek.
Inną grupą związków aktywnych pochodzących od pijawek są neuroprzekaźniki czyli związki uczestniczące w przepływie impulsów elektrycznych w komórkach nerwowych. Należy do nich dopamina, serotonina, histamina oraz acetylocholina.
Ślina pijawek zawiera również triglicerydazę oraz esterazę cholesterolową, czyli enzymy odpowiedzialne za proces rozkładu triglicerydów cholesterolu. Na uwagę zasługują również endorfiny (hormony szczęścia), które wykazują działanie uspokajające i przeciwbólowe. Redukują złe samopoczucie, nudności, depresję oraz pomagają utrzymać zdrowie psychiczne w dobrej kondycji. Istotne znaczenie wykazuje antyelastaza – enzym hamujący elastazę, który z kolei rozkłada ważny element budulcowy tkanki łącznej – elastynę.
Techniki zabiegu
Zanim zabieg zostanie rozpoczęty istotne jest odpowiednie dobranie wielkości pijawek do pacjenta. Hirudoterapia określa je głównie na podstawie wieku, rodzaju schorzenia, czasu jego trwania i zaawansowania, a także budowy ciała chorego oraz płci. Istotne jest również miejsce, do którego dopuszczone są pijawki.
Podczas zabiegu stosuje się od 2 do 9 pijawek, niekiedy ich ilość sięga nawet 20 sztuk. Terapię powtarza się co 3-5 dni i trwa od 45 do 90 minut.
Obecnie w leczeniu pacjentów wykorzystuje się dwie techniki terapeutyczne (miejscowa lub kompleksowa).
Leczenie miejscowe wykorzystuje działanie obecnego w ślinie pijawek związku, który rozszerza naczynia krwionośne, a także hialuronidazy zwiększającej przepuszczalność błon, które położone są blisko komórek. Technika zabiegu ma ograniczony obszar, przez co wykorzystywana jest w terapii miejscowej np. do łagodzenia owrzodzeń. Druga metoda obejmuje leczenie całościowe i uważana jest za skuteczniejszą metodę od poprzedniej.
Wskazania
- choroby serca;
- nadciśnienie tętnicze;
- niedociśnienie tętnicze;
- choroby płuc i oskrzeli;
- schorzenia przewodu pokarmowego;
- alergie;
- choroby skóry;
- żylaki;
- choroba niedokrwienna;
- trudno gojące się rany;
- hemoroidy;
- bezpłodność;
- rwa kulszowa;
- bóle stawów;
- impotencja;
- choroby kręgosłupa;
- depresja;
- nowotwory (niektóre).
Hirudoterapia w kosmetologii
Warto podkreślić, że hirudoterapia znalazła zastosowanie również w kosmetologii. W związku z tym w tym zakresie wykonywane są kąpiele energostymulujące, do których dodaje się od 10 do 15 wysuszonych i sproszkowanych pijawek lekarskich. Obecnie korzysta się również z terapii hybrydowych, które obejmują zastosowanie różnego rodzaju maści, kremów oraz maseczek bazujących na wyciągach z pijawek lekarskich.
Bibliografia
- Pawlak-Sprada S., Deckert J., Kosmetologia Estetyczna, Hirudoterapia w medycynie i kosmetologii, 1/2012.
Polecane produkty:
|
Spirulina + Żelazo
Spirulina to naturalna alga, która uzupełnia niedobory ważnych dla prawidłowego funkcjonowania organizmu witamin, minerałów i innych składników odżywczych. Uzupełniona została w organicznie wiązane, naturalne żelazo. Dzięki takiemu połączeniu ... Zobacz więcej... |
