Glin i jego pochodne w kosmetologii znalazły szerokie zastosowanie. Wykorzystywane są m.in. jako składnik preparatów przeciwpotowych, a także maseczek o działaniu odżywczym, przeciwtrądzikowym i przeciwzapalnym.
Glin
Glin (aluminium) oraz jego pochodne od dłuższego czasu budzą wiele kontrowersji. Warto podkreślić, że niektóre badania wykazują zależność między korzystaniem z produktów tj. aluminiowe garnki czy folia aluminiowa, z których do pokarmu mogą przedostawać się związki glinu, a występującymi chorobami jak np. osteomalacja (rozmiękczanie kości) otępienie typu Alzheimera, nadwrażliwość na migotanie światła, anemia czy rozwijająca się demencja. Wymienione jednostki chorobowe stanowią efekt nadmiernego odkładania się związków glinu w organizmie.
Glin otrzymany został z chlorku glinu i amalgamatu potasu. Dokonał tego Johan Christian Oersteda w 1825 roku. Jako drugiego odkrywcę uznano również Friedricha Kohlera, który uzyskał glin w 1845 roku z chlorku glinu oraz potasu. Z kolei hasło „aluminium” oznacza „metal z gliny”, w związku z tym w Polsce pierwiastek ten nazwano glin posiadający symbol Al. W środowisku naturalnym występuje w formie krzemianów, które buduje mika oraz skalenie.
Ciekawostka
W ludzkim organizmie zawartość glinu sięga 60 mg. W większych ilościach przyczynia się do dezaktywacji różnych enzymów. Glin uważany jest za główny czynnik uszkadzający neurony w mózgu u osób chorujących na Alzheimera.
Przyswajanie glinu
Glin do organizmu może dostać się różną drogą (oddechową, pokarmową, a także przez transport przezskórny). Należy zaznaczyć, że dwie pierwsze drogi znajdują logiczne wytłumaczenie, ponieważ na skutek tego dochodzi do gromadzenia się pierwiastka w tkankach (kości, śledziona, wątroba, mózg, mięśnie), natomiast przezskórny transport glinu przebiega nieco inaczej. Na szczególna uwagę zasługuje tu fakt, że kosmetyki wykazują działanie miejscowe, ponieważ aplikujemy je na wybrane okolice ciała. Mimo to po aplikacji na skórę, składniki produktu przenikają do głębokich jej warstw, w efekcie docierając do naczyń krwionośnych, które rozprowadzają je po całym organizmie działając ogólnoustrojowo. Takie działanie powinno być zarezerwowane wyłącznie dla leków, ponieważ w przypadku kosmetyków nie jest wskazane, aby związki aktywne docierały do głębokich warstw skóry, a następnie trafiały do krwiobiegu.
Zobacz również: Procesy przenikania przez skórę.
Preparaty kosmetyczne oraz zawarte w nich składniki aktywne swą drogę przenikania rozpoczynają od pokonania tzw. bariery naskórkowej. Składniki więc przenikają do uwodnionych warstw naskórka, następnie uwodnionych warstw skóry właściwej, gdzie może być w niewielkim stopniu zaabsorbowana przez sieć naczyń krwionośnych. Następnie przedostaje się do krwiobiegu wywołując tym działanie ogólnoustrojowe.
Uwaga!
Jeśli substancje czynne zostają na najbardziej zewnętrznych warstwach naskórka wówczas mamy do czynienia ze zjawiskiem adsorpcji. Z kolei jeżeli związki aktywne przedostają się z naskórka do skóry właściwiej dochodzi do penetracji. Gdy substancje czynne przedostają się z naczyń krwionośnych do krwi oraz limfy następuje zjawisko resorpcji.
Transport przezskórny uwarunkowany jest wieloma czynnikami m.in. stanem skóry, charakterem substancji czynnych, rodzajem ich podłoża, ich stężeniem oraz występowaniem dodatkowych czynników wspomagających.
Nieorganiczne związki glinu
W składzie produktów kosmetycznych można wyróżnić nieorganiczne związki glinu. Należy do nich:
- wodorotlenek glinu;
- tlenek glinu;
- chlorek glinu;
- fluorek glinu;
- ałuny.
1. Wodorotlenek glinu Al(OH).
Wykorzystywany jest w medycynie w problemach jakim jest nadmiernie wydzielanie kwasu żołądkowego. W kosmetologii natomiast znajduje zastosowanie w produkcji pigmentów, pudrów, kremów oraz zasypek. Należy do grupy humektantów czyli związków nawilżających zawierających budowę, która pozwala na pochłanianie i wiązanie cząsteczek wody z otoczenia. Głównym zadaniem humektantów jest zatrzymywanie wilgoci w miejscu ich stosowania. Należy podkreślić, że w przypadku skóry suchej humektanty mogą nie dawać poczucia dobrego nawilżenia. W związku z tym warto stosować je jednocześnie z emolientami czyli preparatami natłuszczającymi.
2. Tlenek glinu Al2O3.
Tlenek glinu nazywany jest również glinką lub korundem. Posiada postać białego proszku lub bezbarwnego kryształu nierozpuszczalnego w wodzie. Jako korund wykorzystywany jest w zabiegach mikrodermabrazji, która ma na celu pozbycie się martwych komórek naskórka. Zalicza się ona do tzw. peelingów mechanicznych wykonywanych z zastosowaniem podciśnienia przy użyciu sterylnych końcówek.
Ponadto tlenek glinu wykorzystywany jest w celu produkcji antyperspirantów oraz dezodorantów. Wpływa bowiem na proces zwężania ujść gruczołów potowych. Dodatkowo znaleźć go można w pastach do zębów jako środek czyszczący oraz polerujący, peelingach oraz filtrach przeciwsłonecznych.
Zobacz również: Mikrodermabrazja korundowa – charakterystyka.
3. Chlorek glinu AlCl.
Wykorzystywany jest w antyperspirantach, które ograniczają nadmierne pocenie się. Wszystko dzięki zjawisku zmiany keratyny skóry oraz zwężaniu ujść gruczołów potowych. Należy podkreślić, że chlorek glinu nie daje efektu całkowitego zahamowania procesu pocenia, powoduje jednak częściowe jego ograniczenie (do 40%). Ponadto AlCl przyczynia się do spowolnienia krwawienia z naczyń krwionośnych, dzięki czemu należy do grupy adstringentów czyli preparatów ściągających.
4. Fluorek glinu AlF.
Powszechnie wykorzystuje się go w produktach do pielęgnacji jamy ustnej np. w pastach do zębów. Jego działanie opiera się na hamowaniu układów enzymatycznych bakterii wywołujących próchnicę, proces odwapnienia oraz rozpuszczania szkliwa.
5. Ałuny.
Do głównych należy ałun sodowo-glinowy oraz ałun potasowo-glinowy. W kosmetologii wykorzystywane są w kosmetykach hamujących proces pocenia się, w solach do kąpieli, a także w preparatach po goleniu, ponieważ ograniczają drobne krwawienia.
Organiczne związki glinu
W recepturach kosmetycznych mamy do czynienia również z organicznymi związkami glinu. Należy do nich:
- mleczan glinu;
- octan glinu.
1. Mleczan glinu.
Mleczan glinu to pochodna kwasu mlekowego. Bardzo często wykorzystuje się go w produkcji past do zębów, dzięki właściwościom przeciwbakteryjnym oraz ściągającym. Stosowanie past bazujących na bazie mleczanu glinu zmniejsza krwawienia z dziąseł oraz przyspiesza proces gojenia się drobnych ran w obrębie śluzówki jamy ustnej.
2. Octan glinu.
Charakteryzuje się działaniem przeciwbakteryjnym, przeciwbólowym, przeciwobrzękowym oraz ściągającym. Korzystnie działa na skórę z łojotokiem, trądzikiem pospolitym oraz zaskórnikami. Wykazuje działanie denaturujące na białka enzymatyczne oraz strukturalne, z czego wynika jego działanie antyseptyczne. Działa łagodząco i kojąco w przypadku owrzodzeń, krwiaków, stłuczeń czy stanów zapalnych.
Naturalne glinkokrzemiany
Do grupy glikokrzemianów zalicza się:
- kaolin;
- smektyty;
- ziemia Fullera;
- mika;
- pumeks.
1. Kaolin.
Jego nazwa pochodzi od miejsca, w którym został odkryty, a więc od góry Kao-ling w Chinach. Jego inna nazwa to glinka biała, chińska lub porcelanowa. Kaolin występuje w formie białego proszku, który nie rozpuszcza się w wodzie, alkoholu oraz tłuszczach. Łatwo jednak absorbuje wodę, przez co działa oczyszczająco, ściągająco oraz przeciwzapalnie.
Zobacz również: Glinka kosmetyczna – rodzaje i właściwości.
W kosmetologii wykorzystywany jest do produkcji past do zębów, a także mydeł, pudrów, maseczek do pielęgnacji cery tłustej, mieszanej. Kaolin to składnik, który zapewnia kosmetykom właściwości kryjące, nie wpływa również na zmiany pigmentów, jedynie na ich rozjaśnienie. Jest obojętny chemicznie, charakteryzuje się dobrym działaniem chłonnym, a także pozwala się łatwo barwić, dzięki czemu znajduje szerokie zastosowanie w kosmetologii.
2. Smektyty.
Do grupy tej zalicza się bentonit, który powstaje w wyniku wietrzenia kredowych oraz trzeciorzędowych popiołów wulkanicznych. Posiada formę białego proszku. Należy podkreślić, że bentonit nie zmienia swoich właściwości pod wpływem nawadniania czy mrożenia. Nie rozpuszcza się w wodzie, zaś pod wpływem jej działania pęcznieje przez co tworzy roztwór koloidalny. W kosmetologii przyczynia się do stabilizacji emulsji i wodnych zawiesin typu o/w m.in. w maseczkach, kremach, balsamach, preparatach do kąpieli. Dzięki niemu istnieje możliwość stworzenia emulsji z niemieszających się ze sobą cieczy przy jednoczesnym zachowaniu ich trwałości. Bentonit stanowi składnik preparatów światłochronnych, przeciwpotnych, maseczek, kremów czy lakierów do paznokci.
3. Ziemia Fullera.
Ziemia Fullera nazywana jest również glinką fulerską lub ziemią bielącą. Ten glikanokrzemian magnezu wywodzi się ze skał osadowych z USA, Wielkiej Brytanii oraz Indii. Charakteryzuje się działaniem łagodzącym, przeciwzapalnym oraz przyspieszającym proces gojenia się ran. Silnie pochłania toksyny, w związku z tym posiada mocne działanie oczyszczające. W kosmetologii wykorzystywana jest w produkcji maseczek oczyszczających przeznaczonych do pielęgnacji cery tłustej, trądzikowej oraz mieszanej. Wykazuje działanie lekko peelingujące, a co za tym idzie wyrównujące koloryt skóry.
4. Mika.
Może posiadać kolor biały, kremowy, matowy lub perłowy, który uwarunkowany jest rodzajem minerału. Mimo to zabarwienie nie wykazuje większego znaczenia, ponieważ po aplikacji na skórę staje się transparentna. Mika zapobiega bryleniu się kosmetyków, wykorzystuje się ją głównie w celu rozświetlania ich i nadawania połysku. Drobinki miki wykazują możliwość załamywania, odbijania i rozpraszania światła, dzięki czemu skutecznie kamuflują niedoskonałości skóry wyrównując jej koloryt. Perłowa mika przyczynia się do wydobywania naturalnego połysku skóry, z kolei matową wykorzystuje się do produkcji pudrów zapewniając im lekkość oraz transparentność.
5. Pumeks.
W naturalnej formie przybiera postać porowatego minerału pochodzenia wulkanicznego, który powstaje z zastygłej lawy. Powszechnie wykorzystuje się go do pozbywania się martwych komórek naskórka w obrębie skóry pięt, a także trudnych do usunięcia zabrudzeń. Istotny jest fakt, że pumeks jest obojętny chemicznie, co oznacza, że nie wchodzi w reakcje z produktami stosowanymi do pielęgnacji ciała. Charakteryzuje się działaniem ścierającym i polerującym.
Bibliografia
- Bernat M., Matysek-Nawrocka M., Domaciuk M., Ślusarczyk I., Kosmetologia Estetyczna, Kosmetologiczne zastosowanie glinu i jego pochodnych, 6/2017.
Polecane produkty:
Kolagen naturalny - skóra i stawy
Kolagen od bioalgi to naturalny, najwyższej jakości hydrolizat kolagenu. Jest to najważniejsze białko, które wpływa na jakość skóry. Jego odpowiednia ilość zapobiega powstawaniu zmarszczek, cellulitu, rozstępów, ... Zobacz więcej... | |
Kwas hialuronowy tabletki
Kwas hialuronowy znajduje się w skórze, dzięki czemu czyni ją gładką, elastyczną i bez zmarszczek. Z wiekiem jego ilość jednak maleje i należy dostarczać go do organizmu, aby uzupełnić powstające braki … Zobacz więcej... |