Klasyfikacja hormonów obejmuje trzy podstawowe czynniki. Pierwszy z nich to miejsce ich wytwarzania, drugi budowa chemiczna, trzeci zaś to kwestia ich rozpuszczalności. Poznajmy zatem jakie hormony zaliczają się do poszczególnych grup.
Hormony
Hormony to cząsteczki, które produkowane są przez gruczoły dokrewne. Działają podobnie do impulsów elektrycznych w układzie nerwowym, jednak z pewnymi różnicami. System nerwowy działa szybko i krótko zaś układ hormonalny wolno i długo. Należy podkreślić, że hormony pełnią w organizmie różne funkcje, jednocześnie działając na kilka narządów w tym samym czasie. Ich głównym celem jest utrzymanie homeostazy całego organizmu.
Klasyfikacja hormonów
Wśród całej klasyfikacji wyróżniamy podział hormonów ze względu na:
- miejsce wytwarzania;
- budowę;
- rozpuszczalność.
1. Podział hormonów ze względu na miejsce wytwarzania.
- hormony działające tylko za pośrednictwem układu krążenia – są to hormony produkowane przez gruczoły dokrewne, a więc przedniego i tylnego płata przysadki mózgowej, szyszynki, tarczycy, przytarczyc, nadnerczy, jajników, jąder, łożyska oraz wysp trzustki.
- hormony tkankowe – produkowane przez zespoły komórek, które działają na pozostałe narządy w miejscu ich uwolnienia. Do hormonów tkankowych należy m.in. hormon układu pokarmowego gastryna, cholecystokinina czy sekretyna;
- hormony miejscowe – produkowane przez komórki, które działają na te same komórki. Należy do nich m.in. histamina, serotonina, prostaglandyny.
2. Podział hormonów ze względu na budowę.
- steroidowe – kortyzol, estrogeny, progesteron, testosteron;
- polipeptydowe i glikoproteiny – adrenokotykotropina (ACTH), tyreotropina (TSH);
- pochodne aminokwasów – aminy katecholowe (adrenalina, noradrenalina), melatonina, serotonina, histamina, T3 i T4;
- analogi kwasów tłuszczowych – prostaglandyny, lipoksyny.
3. Podział hormonów ze względu na rozpuszczalność.
- rozpuszczalne w tłuszczach – należą do nich hormony steroidowe, nie rozpuszczają się w wodzie osocza, w związku z tym we krwi transportowane są w obecności białek;
- rozpuszczalne w wodzie – należą do nich hormony polipeptydowe. Transportowane są dzięki krwi w postaci rozpuszczonej w osoczu. Nie przedostają się przez błonę komórkową, ponieważ posiadają zbyt dużą masę.
Bibliografia
- Zawadzki M., Szafraniec R., Ciałowicz E., Fizjologia Człowieka, Górnicki Wydawnictwo Medyczne, Wrocław 2006.
Polecane produkty:
Czarnuszka siewna
Czarnuszka ma zastosowanie w różnego rodzaju problemach skórnych. Jest wykorzystywana w zwalczaniu trądziku, blizn, zakażeń wirusowych, bakteryjnych i grzybiczych, alergii, a także suchej skóry, również głowy (np. łupież). Zobacz więcej... | |
Olej z czarnego kminku
Olej z czarnego kminku tłoczony na zimno zachowuje wszystkie, cenne substancje m.in. witaminę E oraz niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe. Jego działanie to dokładne nawilżanie, szybsza regeneracja, poprawa wyglądu skóry ... Zobacz więcej... |