Czyrak

Czyrak to ropne zapalenie okołomieszkowe, któremu towarzyszy wytworzenie się w jego centralnej części martwiczego czopa. Najczęściej występuje u dzieci oraz osób starszych, które posiadają obniżoną odporność organizmu.

Czyrak

Czyrak rozwija się na skutek zakażenia bakteryjnego przez populację gronkowca złocistego. W wyniku nadkażenia dochodzi do szybkiego wystąpienia stanu zapalnego okolic mieszków włosowych, któremu towarzyszy ropna wydzielina oraz obumieranie zakażonych tkanek wraz z wytworzeniem się martwiczego czopa.

Należy zaznaczyć, że bardzo często dochodzi do pęknięcia czopa, w wyniku czego dochodzi do wydostania się ropnej wydzieliny. Gojenie zmiany następuje z pozostawieniem widocznej blizny. Czyrak może występować jako pojedyncza zmiana zapalna, jednak wykazuje również skłonność do mnożenia się (czyraczność) oraz zlewania się w jeden twór dużych rozmiarów (czyrak gromadny).

Przyczyny czyraka

Czynnikiem warunkującym rozwój czyraka jest infekcja gronkowcem złocistym. Podczas walki z tym drobnoustrojem organizm wydziela substancje, które uszkadzają nie tylko inne bakterie, ale również granulocyty i inne otaczające tkanki. Na skutek tego dochodzi do powstawania treści ropnej, w której składzie znajdują się martwe komórki drobnoustrojów, granulocytów oraz skóry.

Czynniki, które predysponują do rozwoju czyraka to:

• nosicielstwo wirusa HIV lub AIDS – w przebiegu choroby dochodzi do osłabienia funkcji limfocytów T, a więc głównych składowych sytemu immunologicznego człowieka;
• leki immunosupresyjne;
• niedobory immunologiczne (wrodzone);
• źle leczona cukrzyca – zwiększa ryzyko wystąpienia objawów czyraka w wyniku uszkodzenia tkanek skóry oraz zmniejszenia przepływu krwi w naczyniach krwionośnych. Efektem tego jest zwiększona skłonność skóry do rozwoju infekcji;
• przewlekła niewydolność nerek;
• choroby nowotworowe – choroby te oraz ich leczenie przyczynia się do zmniejszenia wchłanialności składników odżywczych, co prowadzi do osłabienia oraz wyniszczenia organizmu;
• niedobory witaminowe;
• nadużywanie alkoholu oraz narkotyków.

Objawy

Pierwszym objawem charakterystycznym dla czyraka jest twardy, czerwony guzek, który sprawia ból podczas dotyku. Z biegiem czasu zmiana powiększa się, jednak staje się bardziej miękka. Po około 4-6 tygodniach w jego centralnej części pojawia się ropny pęcherz, który formuje się w martwiczy czop. Całkowicie rozwinięty czyrak charakteryzuje się również czerwoną oraz opuchniętą skórą wokół występującego guzka. Niekiedy zmianom tym może towarzyszyć gorączka.

Uwaga!

Nie należy samodzielnie podejmować próby usunięcia ropnego pęcherza, szczególnie jeśli zmiana występuje w okolicach twarzy. Z kolei w przypadku samoistnego pęknięcia należy ranę odpowiednio zabezpieczyć jałowym opatrunkiem, a następnie zgłosić się na wizytę lekarską.

Objawy mogą mieć charakter nawrotowy. Nawrotom sprzyjają szczególnie choroby przemiany materii, cukrzyca, choroby nerek oraz wyniszczenie organizmu.

Czyrak – występowanie

Pojedynczy czyrak ściśle związany jest z jednym mieszkiem włosowym. Ponadto objawy dotyczyć mogą owłosionej skóry głowy, twarzy w obrębie czerwieni wargowej, skroni oraz oczodołu. Tego rodzaju lokalizacja jest bardzo niebezpieczna, ponieważ występuje duże ryzyko przejścia zakażenia do wnętrza czaszki przyczyniając się do powikłań o podłożu neurologicznym.

Leczenie i rozpoznanie czyraka

Diagnostyka skóry pod kątem wykrycia czyraka obejmuje wizytę u lekarza rodzinnego. Jej podstawą jest szczegółowy wywiad z pacjentem, podczas którego lekarz powinien zapytać o:

• obecnie występujące objawy;
• dolegliwości pojawiające się wcześniej;
• choroby przewlekłe (cukrzyca, niewydolność nerek);
• przyjmowanie leków w ostatnim czasie.

Kolejnym etapem diagnostyki i rozpoznania jest badanie fizykalne. Aby było przeprowadzone ono w sposób dokładny lekarz powinien zbadać skórę nie tylko w miejscu występowania objawów, ale na całym ciele.

Jako badania dodatkowe wykonuje się:

• wymaz bakteriologiczny;
• morfologię krwi.

Leczenie czyraka obejmuje stosowanie miejscowo maści ichtiolowej, która wykazuje właściwości przeciwzapalne oraz bakteriostatyczne. W zaawansowanym stadium zmiany zostaje ona usunięta chirurgicznie. U osób cierpiących na choroby przewlekłe, a także wykazujących obniżoną odporność organizmu zaleca się terapię antybiotykową miejscową lub ogólną.

Uwaga!

Czyraków nie można wyciskać, ponieważ powoduje to wciskanie zakażonej treści w głębsze tkanki skóry, a w efekcie rozprzestrzenienie i zaostrzenie się stanu zapalnego.

Czyrak – profilaktyka

Do głównych czynników profilaktyki czyraka skóry należy:

• kontrola przebiegu cukrzycy oraz poziomu cukru we krwi;
• regularna analiza funkcji nerek;
• stosowanie odpowiedniej diety szczególnie przy niedoborach witaminowych oraz chorobach nowotworowych;
• terapia osób uzależnionych od alkoholu oraz narkotyków.

Bibliografia

1. Padlewska K., Medycyna Estetyczna i Kosmetologia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2019.

	Olej z czarnego kminku Olej z czarnego kminku tłoczony na zimno zachowuje wszystkie, cenne substancje m.in. witaminę E oraz niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe. Jego działanie to dokładne nawilżanie, szybsza regeneracja, poprawa wyglądu skóry ... Zobacz więcej...
	Czarnuszka siewna Czarnuszka ma zastosowanie w różnego rodzaju problemach skórnych. Jest wykorzystywana w zwalczaniu trądziku, blizn, zakażeń wirusowych, bakteryjnych i grzybiczych, alergii, a także suchej skóry, również głowy (np. łupież). Zobacz więcej...