Profilaktyka fotostarzenia się skóry

Profilaktyka fotostarzenia skóry to ważny aspekt w temacie utrzymania jej odpowiedniej kondycji. Jak wiadomo na proces starzenia się ma wpływ wiele czynników endogennych i egzogennych. Za to drugie aż w 80% odpowiada promieniowanie UV, skąd pochodzi termin zewnątrzpochodnego starzenia się skóry.

Fotostarzenie skóry

Fotostarzenie skóry to rezultat długiej oraz intensywnej ekspozycji skóry na działanie promieni ultrafioletowych, głównie UVA, którego źródłem jest nie tylko słońce, ale również lampy występujące w solarium. Jego działanie wywołuje szereg niekorzystnych procesów jakie zachodzą w komórkach skóry. Te z kolei doprowadzają do zmian w wyglądzie skóry oraz zaburzeń jej funkcji.

Efekty fotostarzenia skóry najbardziej widoczne są na odsłanianych częściach ciała (twarz, szyja, dekolt oraz grzbiety rąk). Na skutek działania słońca dochodzi do zaburzeń proliferacji keratynocytów w warstwie podstawnej naskórka, gromadzenia się martwych komórek na powierzchni skóry, a także powstawania zmian o charakterze przerostowym w jej obrębie. Należy zaznaczyć, że przerostowi ulegają również gruczoły łojowe. Zwiększają się ich ujścia, czego wynikiem jest powstawanie nieestetycznych zaskórników.

Dodatkowo uszkodzeniu ulega płaszcz hydrolipidowy. Przyczynia się to do zwiększenia transepidermalnej utraty wody TEWL powodując odwodnienie i przesuszenie skóry.

W wyniku działania promieniowania UV dochodzi również do uszkodzenia struktury melanocytów – komórek barwnikowych oraz upośledzenia ich działania. Konsekwencją tego jest zaburzona synteza melaniny. Oznacza to, że zwiększona ilość melanocytów, zwiększenie ich rozmiarów oraz nierównomierne gromadzenie się melaniny może przyczyniać się do powstawania przebarwień skóry lub odbarwień.

Innym objawem fotostarzenia skóry jest obniżona ilość komórek Langerhansa oraz ich uszkodzenie. Następstwem tego jest zaburzenie funkcji immunologicznych skóry oraz zwiększone ryzyko infekcji bakteryjnych, wirusowych i grzybiczych, a także nowotworów skóry oraz stanów przedrakowych.

Starzenie się skóry na skutek działania promieni UV objawia się również uszkodzeniem sieci naczyń włosowatych. Mogą one ulec także poszerzeniu powodując teleangiektazje, rumień lub wybroczyny.

Aktywacji z kolei ulegają melatoproteinazy, enzymy rozkładające włókna kolagenowe, co powoduje powstawanie głębokich bruzd oraz zmarszczek. Do głównych objawów posłonecznego starzenia się skóry należy zjawisko powstawania elastozy. Występuje ona wyłącznie na skórze nie chronionej przed działaniem promieni UV. Objawia się ona występowaniem tzw. zmian przerostowych – grudek, guzków, a także głębokich bruzd. Z kolei pod wpływem permanentnego działania słońca w skórze właściwiej dochodzi do powstawania przewlekłego procesu zapalnego, a także nacieków komórek zapalnych (makrofagów, limfocytów i mastocytów).

Profilaktyka fotostarzenia się skóry

Aby chronić skórę przed fotostarzeniem należy włączyć w pielęgnację odpowiednią profilaktykę. Obejmuje ona ochronę zewnętrzną jak i wewnętrzną.

1. Ochrona zewnętrzna.

Do pierwszej grupy należy unikanie słońca w godzinach kiedy świeci ono najmocniej, a więc między 11.00 a 15.00, a także permanentne stosowanie kremu z filtrem. Produkty tego rodzaju powinny tworzyć podstawę codziennej pielęgnacji skóry. Aby ochrona skóry na skutek stosowania produktów przeciwsłonecznych była efektywna powinna być stosowana w odpowiednich dawkach na każdą część ciała. Należy również pamiętać, aby była odpowiednio wcześniej aplikowana. Najlepiej 15-20 minut przed wyjściem na słońce oraz w sposób regularny (co 2-3 godziny).

Kolejnym czynnikiem warunkującym profilaktykę fotostarzenia skóry jest stosowanie tzw. odzieży ochronnej. Należy podkreślić, że promieniowanie UVA przenika przez wodę, szyby oraz ubrania, jednak stosowanie ich będzie chronić naskórek przed poparzeniem. Warto pamiętać również o stosowaniu okularów przeciwsłonecznych, których zadaniem jest ochrona rogówki oka przed działaniem słońca.

Właściwe nawilżenie oraz regeneracja skóry to kolejne etapy profilaktyki fotostarzeniowej. Warto podkreślić, że opalanie w dużym stopniu oddziałuje na płaszcz hydrolipidowy skóry. W wyniku tego staje się ona mocno wysuszona, odwodniona i szorstka w dotyku. W związku z tym w procesie nawilżania skóry zaleca się stosowanie produktów na bazie kwasu hialuronowego, witaminy E, a także NNKT, których źródłem są oleje roślinne. Składniki te zmniejszają podrażnienia, stany zapalne, rumień oraz zmniejszają TEWL. W celu regeneracji i odbudowy skóry warto zdecydować się na panthenol oraz witaminę A, która przyspiesza procesy odnowy komórek skóry oraz przyczynia się do angiogenezy – procesu tworzenia się nowych naczyń krwionośnych. Z kolei witamina C wykazuje silne działanie antyoksydacyjne. Dodatkowo przyczynia się do wyrównania kolorytu skóry, rozjaśnia i rozświetla cerę zmniejszając widoczność przebarwień. Niezbędna jest również w syntezie nowego kolagenu.

Temat fotoprofilaktyki obejmuje również kwestię unikania miejsc takich jak solarium. Należy podkreślić, że 15 minutowa wizyta w solarium jest odpowiednikiem całorocznej ekspozycji skóry na działanie słońca.

2. Ochrona wewnętrzna.

W profilaktyce wewnętrznej skóry przed promieniowaniem kluczową rolę odgrywa spożywanie odpowiedniej ilości witamin i minerałów w postaci warzyw oraz owoców. Stanowią one cenne źródło antyoksydantów, flawonoidów, karotenoidów, które zapewniają właściwe funkcjonowanie skóry.

Witaminy przyczyniają się do wznawiania procesów naprawczych oraz regeneracyjnych, a także wykazują właściwości przeciwrodnikowe. Dzięki temu chronią komórki skóry przed uszkodzeniami wywołanymi wolnymi rodnikami.

Inną ważną kwestią w ochronie skóry od wewnątrz jest picie co najmniej 1,5 litra wody dziennie oraz unikanie używek w postaci alkoholu, tytoniu czy spożywania nadmiernej ilości kawy.

Podsumowanie

Warto podkreślić, że nawet najlepszy kosmetyk nie jest w stanie zapewnić 100% ochrony przeciwsłonecznej. W związku z tym nieodłącznym elementem profilaktyki fotostarzeniowej powinno być unikanie nadmiernej ekspozycji skóry na działanie promieni UV w postaci słońca oraz lamp występujących w solariach.

Bibliografia

1. Kuros F., Pinas K., Skalska K., Skupień J., Świadomość młodego społeczeństwa na temat wpływu działania promieni UV oraz profilaktyka fotostarzenia się skóry, 4/2019.

	Kwas hialuronowy tabletki Kwas hialuronowy znajduje się w skórze, dzięki czemu czyni ją gładką, elastyczną i bez zmarszczek. Z wiekiem jego ilość jednak maleje i należy dostarczać go do organizmu, aby uzupełnić powstające braki … Zobacz więcej...
	Kolagen naturalny - skóra i stawy Kolagen od bioalgi to naturalny, najwyższej jakości hydrolizat kolagenu. Jest to najważniejsze białko, które wpływa na jakość skóry. Jego odpowiednia ilość zapobiega powstawaniu zmarszczek, cellulitu, rozstępów, ... Zobacz więcej...