Hipotermia to zjawisko skrajnego wychłodzenia organizmu, w którym dochodzi do spadku temperatury poniżej 36℃, w efekcie czego może nastąpić śmierć organizmu.
Czym jest hipotermia?
Hipotermia jest efektem niezdolności do utrzymania stałej temperatury wnętrza ciała w zimnym otoczeniu przy niezmienionym poziomie nastawczym termoregulacji. Należy podkreślić, że hipotermia w początkowej fazie postępuje powoli, jednak z upływem czasu nabiera tempa na skutek dodatniego sprzężenia zwrotnego występującego pomiędzy hamowaniem termogenezy, a procesem obniżania się temperatury ciała.
Hipotermię dzieli się na łagodną, umiarkowaną, ciężką oraz głęboką. Klasyfikacja ta jest bardzo ważna, ponieważ określa konkretne procedury medyczne, jakie należy wdrożyć w przypadku pomocy osobie poszkodowanej.
Stadia hipotermii
Hipotermia posiada cztery stadia wychłodzenia. Pierwszą z nich jest faza obronna, podczas której temperatura ciała waha się w granicach 34-36℃. Występują wówczas dreszcze i tzw. gęsia skóra, która zwykle pojawia się na rękach i nogach. W tym czasie dochodzi również do osłabienia oraz spowolnienia funkcji motorycznych organizmu. Kolejne fazy hipotermii objawiają się zawrotami głowy, bólem rąk oraz nóg. Pojawia się uczucie przeszywającego marznięcia, a także niepokój połączony z dezorientacją.
Kiedy wychłodzenie przybiera poważną postać wówczas osoba staje się otępiała, co wynika z zaburzeń jej świadomości. W wyniku działania niskiej temperatury krwinki zlepiają się ze sobą, co przyczynia się do powstawania skrzepów i tworzenia mikrozatorów. Ponadto woda tkankowa może przekształcić się w stan stały powodując niszczenie struktur komórkowych. W ten sposób dochodzi do spowolnienia funkcji układu krążenia, powolnego obumierania tkanek oraz ich martwicy. Następują omamy oraz utrata poczucia czasu. Ostatnia faza objawia się utratą świadomości, niedotlenieniem mózgu, spowolnieniem oddechu oraz tętna.
Przyczyny hipotermii
Za główny powód hipotermii uznaje się wystawienie organizmu na skrajnie niekorzystne warunki atmosferyczne, związane szczególnie z niską temperaturą. Bardzo niebezpieczna jest zimna woda, ponieważ zanurzając w wodzie o temperaturze 4℃ człowiek jest w stanie utrzymać przytomność do czasu 5 minut. Niedługo po tym, następuje śmierć związana z hipotermią organizmu. Do równie niebezpiecznych zalicza się także deszcz i wiatr oraz niska temperatura powietrza.
Inne przyczyny
- anemia;
- stosowanie leków nasennych, uspokajających;
- alkohol – niszczy mechanizm termoregulacyjny organizmu oraz przyspiesza utratę ciepła;
- wyczerpanie;
- wiek – szczególnie podatne na hipotermie są dzieci oraz osoby starsze.
Hipotermia – pierwsza pomoc
Podczas łagodnego wychłodzenia organizmu zaleca się przebranie osoby w świeże ubranie, przykrycie kocem, materiałem zatrzymującym ciepło oraz podanie ciepłego napoju. Jeśli u chorego występuje apatia (pogorszenie nastroju) jest to równoznaczne z pogłębioną hipotermią. Niezbędna jest wówczas interwencja lekarza. Zanim jednak to nastąpi chorego należy ułożyć w pozycji z podkurczonymi nogami, co zapobiegnie dodatkowej utracie ciepła, następnie przykryć kocem oraz podać ciepły napój.
Jeśli natomiast poszkodowany wykazuje objawy zaawansowanej hipotermii pierwszym krokiem jest sprawdzenie oddechu oraz jego tętna. W przypadku kiedy nie jest ono wyczuwalne należy przeprowadzić wentylację poszkodowanego, a następnie przejść do jego resuscytacji. Osoba musi być jak najszybciej przetransportowana do szpitala, gdzie nastąpi użycie krążenia pozaustrojowego lub wspomaganie krążenia w celu przywrócenia prawidłowej temperatury ciała.
Bibliografia
- Caputa M., Celichowski J., Chabowski A., Górska M., Górski J., Jefimow M., Jurkowska G., Knapp M., Krutki P., Rogowski M., Smoleński O., Wierzba T., Zalewska R., Piotrowska M., Fizjologia Człowieka, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2010.
Polecane produkty:
BIO Acerola - naturalna witamina C
Bio Acerola to 100% naturalna witamina C, pozyskiwana z owoców wiśni Acerola. Rosną one na ekologicznej uprawie, gdzie zachowane są najwyższe standardy jakościowe. Zobacz więcej... |