Polifenole to bardzo ważny składnik diety każdego człowieka. Mianem tym określamy związki o działaniu przeciwutleniającym, wykazujące zdolność likwidowania nadmiaru wolnych rodników tlenowych. Są one reaktywnymi formami tlenu przyczyniającymi się do rozwoju licznych chorób, takich jak miażdżyca, depresja, choroba Parkinsona, nadciśnienie tętnicze czy przewlekłe zapalenia skórne. Polifenole znaleźć można w wielu produktach spożywczych – nie ma więc trudności z ich dostępnością.
Co to są polifenole?
Polifenole to szeroka grupa różnego rodzaju związków, wśród których największe znaczenie mają kwasy fenolowe, lignany, stilbeny oraz flawonoidy. Samych flawonoidów zidentyfikowano dotychczas aż 5000. Aby łatwiej je opisywać, podzielono je na podklasy:
- flawony;
- flawanony;
- flawonole;
- flawanole;
- izoflawony;
- antocyjany.
Polifenole nie są syntetyzowane w organizmach zwierzęcych, lecz pobierane wraz z pokarmami roślinnymi. Struktura tych związków opiera się na 2 pierścieniach aromatycznych połączonych pierścieniem heterocyklicznym zawierającym tlen. Do dnia dzisiejszego udało się opisać ponad 9000 polifenoli.
Polifenole – źródła
Największe ilości polifenoli znajdziemy w:
- owocach, m.in. acerola, czarne porzeczki, maliny, poziomki, wszelkie owoce jagodowe, morele, wiśnie, żurawina, cytrusy;
- warzywach, m.in. cebula, czosnek, natka pietruszki, seler naciowy, papryka, kapusta i warzywa liściaste;
- ziarnach soi i zbóż;
- herbacie;
- grzybach;
- siemieniu lnianym;
- kawie;
- czerwonym winie.
Jednak to właśnie owoce i warzywa wiodą prym. Bardzo duże ilości polifenoli znajdują się także w algach, takich jak Spirulina czy Chlorella. W roślinach omawiane związki pełnią głównie funkcje ochronne przed fitopatogenami i promieniowaniem UV, biorąc udział w transporcie auksyn oraz odpowiadając za barwę kwiatów.
Działanie przeciwutleniające polifenoli
Właściwości antyoksydacyjne polifenole zawdzięczają dużej liczbie grup hydroksylowych w swoich cząsteczkach. Dzięki nim chronią one organizmy przed szkodliwym działaniem wolnych rodników. Polifenole wykazują również działanie przeciwzakrzepowe, przeciwzapalne, przeciwgrzybicze, przeciwwirusowe oraz uszczelniają naczynia krwionośne. Wspólnie z witaminą C, karotenoidami i tokoferolami zabezpieczają organizm człowieka przed działaniem stresu oksydacyjnego. Tym samym stanowią profilaktykę chorób cywilizacyjnych, których ryzyko zwiększają wolne rodniki tlenowe.
Polifenole – właściwości zdrowotne
Choć to właśnie właściwości przeciwutleniające są największą zaletą polifenoli, na tym się nie kończy. Związki te wykazują dodatkowo aktywność przeciwzapalną i przeciwalergiczną, głównie poprzez wpływ na ekspresję genów i przebieg szlaków sygnałowych w komórkach, a także przez hamowanie aktywności enzymów o działaniu prozapalnym. Wskutek ich działania zmniejsza się aktywność limfocytów Th2 i komórek plazmatycznych, dlatego odgrywają istotną rolę w profilaktyce i terapii chorób z autoagresji oraz alergii. Polifenole uszczelniają i wzmacniają ściany naczyń krwionośnych, działają wazodylatacyjnie i antyagregacyjnie. Poprawiają tym samym czynność układu sercowo-naczyniowego. Udowodniono, że polifenole:
- obniżają poziom szkodliwego cholesterolu LDL;
- wzmacniają odporność;
- działają przeciwwrzodowo;
- poprawiają kondycję skóry;
- regulują nadmierne wydzielanie sebum;
- wpływają na regulację gospodarki hormonalnej;
- działają przeciwgrzybiczo i bakteriobójczo.
Polifenole wykazują ogromne korzyści w przypadku diabetyków i osób otyłych. Wpływają korzystnie na metabolizm glukozy, zmniejszają jelitową absorpcję węglowodanów oraz stymulują produkcję insuliny. Ponadto wykazują działanie ochronne w stosunku do komórek beta trzustki. Tak wielokierunkowe działanie sprawia, że to jedne z najcenniejszych składników znajdujących się w produktach spożywczych.
Polecane produkty:
|
Spirulina w proszku 100% naturalna
Spirulina w proszku wykorzystywana jest najczęściej do wykonywania odżywczych i oczyszczających maseczek wpływając m.in. na poprawę wyglądu skóry. Dostarcza niezbędne witaminy, minerały i inne składniki niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu.. Zobacz więcej... |
|
Spirulina w tabletkach 100% naturalna
Spirulina zawiera wysokiej jakości naturalne witaminy i minerały. Jej skład to m.in. biotyna, kwas foliowy, beta-karoten, witamina D, witamina E oraz wiele innych witamin. To również źródło niezbędnych minerałów jak magnez, cynk, wapń, żelazo.. Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Cierniak A., Kapiszewska M., Polifenole roślinne i ich rola w medycynie, Państwo i Społeczeństwo, 4/2007.
- Kuźnicki D., Szulc P., Szumacher-Strabel M., Cieślak A., Polifenole jako modulatory przemian w przewodzie pokarmowym zwierząt, Przegląd Hodowlany, 6/2018.
- Koszowska A., Dittfeld A., Puzoń-Brończyk A., Nowak J., Zubelewicz-Szkodzińska B., Polifenole w profilaktyce chorób cywilizacyjnych, Postępy Fitoterapii, 4/2013.
- Kosiorek A., Oszmiański J., Golański J., Podstawy do zastosowania polifenoli roślinnych jako
nutraceutyków o właściwościach przeciwpłytkowych, Postępy Fitoterapii, 2/2013. - Sadowska A., Świderski F., Kromołowska R., Polifenole – źródło naturalnych przeciwutleniaczy, Postępy Techniki Przetwórstwa Spożywczego, 1/2011.
