Sposoby oceny szybkości przenikania przez skórę to ważny aspekt w procesach produkcji kosmetyków lub lekarstw. Dzięki temu jesteśmy w stanie określić jak szybko penetrują związki aktywne preparatów w głąb skóry.
Sposoby oceny szybkości przenikania przez skórę
Ocena szybkości przenikania przez skórę związków aktywnych posiada największe znaczenie w trakcie stosowania miejscowego:
- w terapii – w celu poznania miejsca aktywnego działania tego związku (na powierzchni skóry, w naskórku, skórze właściwej lub głębiej), ponadto zyskujemy również informację jaki procent preparatu wniknął w skórę w stosunku do użytej jego ilości;
- w kosmetologii – w celu określenia granicy dyfuzji cząsteczki, a także procentu absorpcji w stosunku do użytej ilości, zapobiegania przejścia związków aktywnych do krwioobiegu, poznania jaka ilość danej substancji jest w stanie dotrzeć do różnych warstw skóry.
1. Metoda in vitro.
Powszechnie istnieje półoficjalna metoda „in vitro”, której celem jest pomiar przenikania substancji aktywnych przez warstwy skóry. Jej inicjatorem został europejski komitet SCCNFP, który określa, że metoda ta wykazuje zastosowanie do wszystkich produktów nie związanych z żywnością.
Metoda in vitro wykorzystuje fragmenty ludzkiej skóry, która pobierana jest w trakcie zabiegów chirurgii estetycznej. Całkowity brak uszkodzeń skóry musi być udowodniony badaniem mikroskopowym lub też przez wykonanie pomiaru PIE (transepidermalna utrata wody). Wykonuje się go za pomocą tewametru, po wcześniejszym zamontowaniu w kabinie Franza. Skóra poddana badaniu musi być czysta, ogolona i wysuszona. Z kolei ilość badanej substancji odpowiadająca około 400 mikrogramów rozmieszcza się w sposób równomierny na powierzchni skóry.
Tzw. komorę receptorową napełnia się specjalnym płynem o określonych właściwościach fizykochemicznych w stosunku do badanej cząsteczki (np. roztwór 0,9% chlorku sodu do cząsteczki hydrofilowej, mieszanka wody oraz surowicy wraz z albuminami do cząsteczki lipofilowej).
Komorę umieszcza się w metolowym zbiorniku, który wypełniony jest wodą. Należy zaznaczyć, że badanie przeprowadza się, aż w sześciu komorach.
W momencie kiedy istotne jest określenie poziomu przenikalności do poszczególnych warstw skóry, to zawsze pobierana jest skóra, na której oddzielane są żywe jej warstwy za pomocą dermatomu. Następnie część, która pozostała z kolei odseparowywana jest od skóry właściwej poprzez ogrzanie do temperatury 60 °C przez czas kilku sekund. Po oddzieleniu warstw przeprowadza się badanie.
Pochłanianie substancji przez warstwy skóry wyraża się zwykle jako procent zaabsorbowanych związków aktywnych w stosunku do jej zastosowanej ilości.
2. Metoda in vivo.
Metodę in vivo przeprowadza się zarówno na zwierzętach jak i na ludziach. Odbywa się ona pod ścisłą kontrolą weterynaryjną i medyczną. Polega na wykonaniu badania krwi, moczu, kału, a także badania nerek, wątroby, a niekiedy również i tkanki mięśniowej.
Ciekawostka
Obecnie wprowadzana jest nowa metoda in vivo, której przeznaczeniem jest badanie substancji posiadającej działanie miejscowe. Mowa tu o metodzie strippingu, która obejmuje pobieranie za pomocą pasków lub krążków następnych warstw komórek skóry od osób, którym nakładano badaną substancję. Z kolei ilość substancji obecnej w dalszych warstwach bada się metodą tradycyjną.
Polecane produkty:
Kwas hialuronowy tabletki
Kwas hialuronowy znajduje się w skórze, dzięki czemu czyni ją gładką, elastyczną i bez zmarszczek. Z wiekiem jego ilość jednak maleje i należy dostarczać go do organizmu, aby uzupełnić powstające braki … Zobacz więcej... | |
Kolagen naturalny - skóra i stawy
Kolagen od bioalgi to naturalny, najwyższej jakości hydrolizat kolagenu. Jest to najważniejsze białko, które wpływa na jakość skóry. Jego odpowiednia ilość zapobiega powstawaniu zmarszczek, cellulitu, rozstępów, ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Martini M., Kosmetologia i Farmakologia Skóry, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2007.