Rak prostaty, to inaczej nowotwór stercza lub gruczołu krokowego. Stanowi częstą chorobę mężczyzn po 40. roku życia, w młodszym wieku przytrafia się znacznie rzadziej. W Polsce jest czwartym co do częstości występowania nowotworem złośliwym, a liczba zachorowań wzrasta z każdym kolejnym rokiem.
Rak prostaty – przyczyny
Nie wykazano konkretnych przyczyn, które w każdym przypadku odpowiadają za rozwój choroby. Uważa się, że rak rozwija się wskutek połączenia czynników:
- genetycznych;
- hormonalnych;
- środowiskowych, ekologicznych;
- zakaźnych.
Jednym z najistotniejszych czynników odgrywających rolę w powstawaniu raka stercza są męskie hormony płciowe. Przyjmuje się, że androgeny są niezbędne do rozwoju i utrzymania komórek nabłonka stercza, w których rozwija się rak, lecz przemianę nowotworową wywołują inne bodźce. Czynnikami ryzyka są tutaj również:
- dieta o dużej zawartości tłuszczów, zwłaszcza cholesterolu, który jest substancją wyjściową dla androgenów;
- nadużywanie alkoholu;
- palenie papierosów;
- częste stany zapalne wskutek nieuregulowanego życia seksualnego.
Modyfikując styl życia i dbając o siebie można znacznie zmniejszyć ryzyko rozwoju nowotworu gruczołu krokowego.
Objawy raka gruczołu krokowego
Rak gruczołu krokowego nie wykazuje żadnych charakterystycznych objawów, które mogłyby wskazać na jego rozwój jeszcze we wczesnym etapie. Na ogół pierwszym zauważalnym symptomem są zaburzenia mikcji, identyczne jak przy łagodnym rozroście stercza:
- częstomocz;
- konieczność nocnych wizyt w toalecie;
- parcia naglące;
- uczucie pieczenia w cewce moczowej podczas mikcji;
- obrzęk kończyn dolnych lub moszny.
Dopiero wraz z rozwojem raka i zwiększaniem stopnia zaawansowania pojawiają się dodatkowe objawy, takie jak ból w okolicy nerek czy bóle w kroczu. Zastój w układzie kielichowo-miedniczkowym spowodowany naciekaniem śródściennych odcinków moczowodów sprawia, że może dojść do całkowitego zatrzymania zdolności oddawania moczu.
Rak prostaty – diagnostyka
Badaniem pierwszego wyboru (również profilaktycznym) jest ocena gruczołu krokowego per rectum, czyli przez odbyt. Lekarz umieszcza palec w odbycie pacjenta, a następnie bada konsystencję, twardość, wielkość i lokalizację stercza. Warto również wykonać morfologię krwi, oznaczając poziom PSA w surowicy. Niepokojące objawy lub wątpliwości ze strony lekarza są wskazaniem do kolonoskopii i innych szczegółowych badań (tomografia, rezonans, biopsja).
Zaleca się, aby na coroczne badanie prostaty regularnie zgłaszał się każdy mężczyzna po ukończeniu 50. roku życia. Jeśli w rodzinie pacjenta występował nowotwór gruczołu krokowego badania profilaktyczne warto rozpocząć już po ukończeniu 40. roku życia.
Rak prostaty – leczenie
Metody lecznicze zależą od stopnia zaawansowania nowotworu, jednak pod uwagę należy wziąć również wiek i stan zdrowia pacjenta, umiejscowienie guza i wyniki badań morfologicznych. W zależności od tych czynników można podjąć się:
- chirurgicznego usunięcia guza;
- napromieniowania;
- hormonoterapii.
Od rodzaju leczenia zależą rokowania – są tym lepsze, im wcześniej rozpocznie się terapię. Według aktualnych danych odsetek 5-letnich przeżyć pacjentów z rakiem prostaty wynosi w Polsce około 67%, a w krajach Unii Europejskiej 83%.
Polecane produkty:
Kolagen naturalny - skóra i stawy
Kolagen od bioalgi to naturalny, najwyższej jakości hydrolizat kolagenu. Jest to najważniejsze białko, które wpływa na jakość skóry. Jego odpowiednia ilość zapobiega powstawaniu zmarszczek, cellulitu, rozstępów, ... Zobacz więcej... | |
Kwas hialuronowy tabletki
Kwas hialuronowy znajduje się w skórze, dzięki czemu czyni ją gładką, elastyczną i bez zmarszczek. Z wiekiem jego ilość jednak maleje i należy dostarczać go do organizmu, aby uzupełnić powstające braki … Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Stajno P., Wiechno P., Demkow T., Urologia onkologiczna – co zmieniło się w ciągu ostatnich 25 lat?, Journal of Oncology, 3/2016.
- Urban M., Bar K., Rak stercza, Medycyna Rodzinna, 2/2001.
- Wiechno P., Rak stercza – współczesne podejście, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2021.