Witaminy w kosmetologii należą do jednych z najważniejszych składników aktywnych preparatów kosmetycznych. Regularna pielęgnacja tego rodzaju związkami przynosi bardzo dobre efekty m.in. w postaci hamowania procesów starzenia się skóry nie zaburzając jednocześnie jej prawidłowych procesów fizjologicznych. Należy zaznaczyć, że stosowanie witamin w pielęgnacji cery w sposób zewnętrzny wspomaga naturalne procesy metaboliczne i obronne skóry.
Witaminy
Witaminy są związkami organicznymi, które charakteryzują się stosunkowo zróżnicowaną budową. Należą do związków, które są wręcz niezbędne do jego prawidłowego funkcjonowania. Warunkują bowiem wiele procesów związanych m.in. z układem krążenia czy układem kostno- stawowym. Mimo to ich nadmierna ilość może przyczynić się do różnego rodzaju schorzeń.
W kosmetologii największą rolę odgrywa witamina:
1. Witamina A.
W skład witaminy A wchodzą zarówno naturalne związki pochodzenia roślinnego jak i zwierzęcego. Do pierwszej grupy zalicza się m.in retinol, a także jego produkty utleniania. W kosmetologii istnieje również powszechnie znany termin retinoidy, który z kolei stanowi syntetyczny odpowiednik witaminy A. Na uwagę zasługuje również znany każdemu beta-karoten. To nic innego jak nazwa prowitaminy A, która znajduje się w niektórych organizmach roślinnych. Ogólnie pojęta witamina A zaliczana jest do rodziny przeciwutleniaczy, w związku z tym neutralizuje działanie wolnych rodników.
Czemu zatem służą retinoidy w kosmetykach? Przede wszystkim uzupełniają niedobór witaminy A w skórze, a także przyczyniają się do procesów regeneracyjnych naskórka. Witamina A obecna w kosmetykach oraz stosowana w odpowiednich ilościach korzystnie wpływa na kondycję skóry, włosów oraz paznokci. Nazywa się ją witaminą młodości, ze względu na działanie opóźniające procesy starzenia się.
Najważniejsze właściwości kosmetyków z witaminą A:
- wygładzenie powierzchni skóry;
- zmiękczenie naskórka;
- wyrównanie kolorytu skóry;
- właściwe nawilżenie cery;
- zwiększenie metabolizmu tkankowego;
- zmniejszenie widoczności przebarwień;
- poprawa stanu skóry pod kątem leczenia zmian trądzikowych.
2. Witaminy z grupy B.
- witamina B1 (tiamina) – występuje przede wszystkim w drożdżach, brązowym ryżu, orzechach oraz wieprzowinie. Związek ten jest składnikiem niezbędnym do zamiany cukru w energię, a także do właściwego funkcjonowania systemu nerwowego, a co za tym idzie lepszej pracy umysłowej;
- witamina B2 (ryboflawina) – odpowiedzialna jest za zamianę pożywienia w energię, a także do regeneracji tkanek. Jej niedobory w organizmie widoczne są pod postacią pękających ust czy przekrwienia oczu. Witamina B2 występuje w drożdżach, wątróbce, serach, jajach czy jogurtach. Związek ten ulega zniszczeniu w wyniku działania wysokiej temperatury, światła, dymu tytoniowego oraz tabletek antykoncepcyjnych;
- witamina B5 (kwas pantotenowy) – jest bardzo ważnym składnikiem zarówno skóry, włosów jak i paznokci. Odpowiedzialna jest za prawidłowy przebieg procesu podziałów komórkowych w mieszku włosowym. To właśnie z tego powodu jej obecność jest wręcz niezbędna do prawidłowego wzrostu włosów. Dodatkowo kwas pantotenowy warunkuje elastyczność i jędrność skóry. Źródłem witaminy B5 są drożdże, chleb razowy, rośliny strączkowe, a także mleko oraz jaja. Z kolei jej niedobór objawia się rogowaceniem lub nadmiernym złuszczaniem naskórka oraz zaburzeniami pigmentacji;
- witamina B6 (pirodyksyna) – głównym objawem niedoboru witaminy B6 jest przetłuszczająca się oraz łuszcząca skóra, zwiększona masa ciała, skurcze mięśni, drażliwość, łupież oraz wysypka. Najlepszym źródłem pirodyksyny są m.in. drożdże, banany, płatki owsiane, orzechy, brązowy ryż oraz tłuste ryby. Należy zaznaczyć, że witamina B6 posiada duże znaczenie w celu zachowania zdrowego wyglądu skóry, a także prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego;
- witamina B12 (kobalamina) – witamina B12 zapewnia prawidłowe funkcjonowanie wszystkich komórek organizmu. Dodatkowo jest odpowiedzialna za proces syntezy DNA, a także regeneracji czerwonych krwinek. Ponadto wspomaga pracę mózgu, a także redukuje uczucie zmęczenia. Do głównych źródeł witaminy B12 zalicza się spirulina (alga), wątroba wieprzowa, tłuste ryby, wieprzowina, sery i jaja;
- kwas foliowy – wchodzi w skład kompleksu witamin z grupy B i jest ważnym składnikiem w procesie syntezy DNA, a także produkcji nowych komórek. Głównymi objawami niedoboru kwasu foliowego jest drażliwość, duszności, zmiany w zabarwieniu skóry. Kwas foliowy znaleźć można m.in. w drożdżach, warzywach liściastych, płatkach owsianych oraz mące sojowej;
- biotyna (witamina H) – zaliczana jest do witamin z grupy B i potocznie nazywana jest witaminą skóry, koenzymem R lub witaminą antyłojotokową. Z chemicznego punktu widzenia biotyna to pochodna mocznika. Jej niedobór w organizmie przyczynia się do wypadania włosów, pojawiania się stanów zapalnych skóry, łamliwości paznokci, zaburzeń nerwowych, a także zaburzeń ze strony funkcjonowania szpiku kostnego. Oprócz tego w kosmetologii biotyna zyskała nowe funkcje. Mowa tu o działaniu przeciwzmarszczkowym, depigmentacyjnym oraz nawilżającym. Należy zaznaczyć, że działanie biotyny poprawia się przy jednoczesnym dodawaniu do kosmetyków liposomów, a także witaminy A i E.
- cholina – jest ważnym związkiem, który zapewnia prawidłowe funkcjonowaniu układu nerwowego, ponadto chroni przez nadmiernym wzrostem lipidów we krwi, a także zapobiega rozwojowi patologicznych zmian w komórkach. Jednym z głównych źródeł choliny jest m.in. lecytyna, rośliny strączkowe, cytrusy czy płatki owsiane.
3. Witamina C.
Należy zaznaczyć, że witamina C nie jest syntezowana w ludzkim organizmie, w związku z tym musimy pobierać ją z zewnątrz. W kosmetologii ze względu na swoje właściwości antyoksydacyjne często wykorzystywana jest w połączeniu z witaminą E.
Do głównych właściwości witaminy C należy działanie:
- przeciwrodnikowe;
- wspomagające syntezę kolagenu;
- ochronne przed działaniem promieniowania UVA i UVB;
- wzmacniające ściany naczyń krwionośnych;
- rozjaśniające oraz wyrównujące koloryt skóry;
- przyspieszające gojenie się ran.
Do głównych źródeł witaminy C należą owoce tj: czarna porzeczka, dzika róża, truskawka, a także warzywa np: papryka, brukselka, czerwona kapusta, pomidory, ziemniaki czy natka pietruszki. Należy wiedzieć, że witamina C ulega zniszczeniu w wyniku działania wysokiej temperatury, przyjmowania tabletek antykoncepcyjnych, antybiotyków, sterydów, a także picia alkoholu oraz palenia papierosów.
Objawem niskiego poziomu witaminy C w organizmie jest:
- pogorszony stan skóry;
- ospałość;
- krwotoczność;
- zmniejszona ilość włókien kolagenowych.
4. Witamina D.
Niedobór witaminy D przyczynia się do krzywicy u dzieci, a także do osteoporozy u osób dorosłych. Z kolei z jej dobrym źródłem jest tran oraz ryby. Oprócz przyjmowania jej w postaci pokarmu witamina D produkowana jest również w skórze w wyniku działania promieni UV.
5. Witamina E.
Witamina E jest naturalnym przeciwutleniaczem. Jej duże ilości znajdują się m.in. w kiełkach zbóż, sałacie, orzechach laskowych, w owocach dzikiej róży, a także w kukurydzy. W kosmetologii witamina E wykorzystywana jest na szeroką skalę ze względu na swoje właściwości nawilżające i uelastyczniające skórę.
Wykorzystywana jest w preparatach do ochrony skóry przed działaniem promieni słonecznych, a także po opalaniu. Tokoferol (witamina E) naturalnie występuje w błonach komórkowych chroniąc je przed negatywnym wpływem czynników zewnętrznych. Należy zaznaczyć, że ilość witaminy E w organizmie z wiekiem zmniejsza się, co oczywiście wpływa na przyspieszenie procesu starzenia się skóry.
Do głównych właściwości witaminy E należy:
- usuwanie wolnych rodników;
- ochrona skóry przed działaniem promieni UV;
- zapobieganie wczesnemu starzeniu się skóry;
- pobudzenie procesu wzrostu włosów;
- zwiększenie krążenia krwi;
- nawilżanie skóry;
- ochrona przed rozwojem chorób nowotworowych.
Bibliografia
- Dylewska-Grzelakowska J., Kosmetyka Stosowana, Wydawnictwo Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 1999.
Polecane produkty:
Kolagen naturalny - skóra i stawy
Kolagen od bioalgi to naturalny, najwyższej jakości hydrolizat kolagenu. Jest to najważniejsze białko, które wpływa na jakość skóry. Jego odpowiednia ilość zapobiega powstawaniu zmarszczek, cellulitu, rozstępów, ... Zobacz więcej... | |
Kwas hialuronowy tabletki
Kwas hialuronowy znajduje się w skórze, dzięki czemu czyni ją gładką, elastyczną i bez zmarszczek. Z wiekiem jego ilość jednak maleje i należy dostarczać go do organizmu, aby uzupełnić powstające braki … Zobacz więcej... |