Wpływ hormonów na skórę

Ludzki organizm składa się z milionów komórek, które budują większe od siebie struktury – tkanki. Te z kolei występując w grupach budują konkretne narządy spełniające swe określone funkcje. Oprócz tych jakże istotnych elementów naszego ciała niezmiernie ważną rolę pełnią w nim także hormony. Są to związki chemiczne produkowane przez wyspecjalizowane gruczoły organizmu, które koordynują oraz regulują procesy chemiczne zachodzące w naszych komórkach.

Wpływ hormonów na skórę

Hormony to związki aktywne biologicznie, które syntezowane są przez gruczoły dokrewne. Zaraz po wytworzeniu trafiają do krwioobiegu docierając do komórek poszczególnych narządów, tym samym oddziałując na cały organizm. Działanie hormonu na komórki danego narządu może zarówno pobudzić jak i zahamować jego funkcje.

1. Szyszynka.

Szyszynka to niewielkich rozmiarów gruczoł, którego głównym produktem jest melatonina. Warunkuje ona ośrodki w organizmie, które regulują sen oraz czuwanie. Zbyt niski poziom, który często występuje u osób starszych, często jest następstwem bezsenności. Należy zaznaczyć, że melatonina przyczynia się również do agregacji ziaren barwnika czyli melaniny, co przekłada się na zjawisko rozjaśnienia skóry po opalaniu.

2. Tarczyca.

Tarczyca wydziela tyroksynę (T4), trójjodotyroninę (T3) oraz kalcytoninę. T4 i T3 oddziałują na zdecydowaną większość tkanek naszego organizmu. W związku z tym ich występowanie warunkuje prawidłową przemianę materii, a także wzrost organizmu i jego rozwój. Dodatkowo hormony tarczycy pobudzają również produkcję białek, zmniejszają poziom cholesterolu we krwi, a także zwiększają wydzielanie hormonu wzrostu – somatotropiny.

Należy zaznaczyć, że hormony tarczycy uwarunkowane są zawartością jodu w organizmie. W związku z tym jego niedobór może prowadzić do niedoczynności, która objawiać się może:

• suchością oraz szorstkością skóry;
• suchością włosów;
• zwiększoną masą ciała;
• chrypką;
• sennością;
• depresją.

Ponadto tarczyca może wykazywać zwiększoną aktywność, co związane jest z produkcją nadmiernej ilości hormonów. Nadczynność tarczycy powoduje:

• nadmierną potliwość;
• biegunkę;
• osłabienie mięśni;
• depigmentację skóry – odbarwienia.

3. Nadnercza.

Nadnercza to parzysty narząd, który zlokalizowany jest w górnych częściach nerek. Oba gruczoły zbudowane są z rdzenia oraz otaczającej go kory.

Kora nadnerczy wytwarza hormony steroidowe, które stanowią pochodne cholesterolu. Należą do nich glikokortykoidy, mineralokortykoidy oraz androgeny. Do glikokortykoidów należy m.in. kortyzol, który w dużych ilościach produkowany jest podczas stresu. Jego działanie opiera się na metabolizmie węglowodanów, tłuszczów oraz białek. Dodatkowo hormon ten wspomaga apetyt przyczyniając się do otyłości centralnej, gdzie tłuszcz lokalizuje się w obrębie tułowia. Kortyzol aktywuje syntezę kwasów żołądkowych, co sprzyja rozwojowi wrzodów żołądka. Osłabia naczynia krwionośne zwiększając skłonność do powstawania siniaków, a także powoduje ścieńczenie oraz zwiotczenie skóry oraz osłabienie włókien kolagenowych. Objawy, które występują w przebiegu nadmiernej produkcji kortyzolu określa się mianem zespołu Cushinga.

W grupie mineralokortkosteroidów najważniejszy ze względu na swoją aktywność jest aldosteron. Jego głównym celem jest regulacja gospodarki mineralnej organizmu. Zbyt niski poziom aldosteronu w organizmie przyczynia się do rozwoju choroby Addisona, która objawia się szybkim męczeniem się, spadkiem masy ciała, a także pojawianiem się przebarwień skóry.

Trzecią ważną grupą hormonów kory nadnerczy są androgeny (steroidy płciowe). Aktywują one rozwój tzw. drugo oraz trzeciorzędowych cech płciowych, do których należy owłosienie ciała, męski głos czy specyficzna męska budowa ciała. Głównym hormonem zaliczanym do androgenów jest dehydroepiandrosteron (DHEA), którego podwyższony poziom u kobiet stanowi przyczynę nadmiernego owłosienia.

Rdzeń nadnerczy z kolei wytwarza adrenalinę oraz noradrenalinę. Oba hormony warunkują prawidłowe utrzymanie ciśnienia krwi. Wpływają na zwiększenie przytomności organizmu oraz rozszerzają naczynia krwionośne w obrębie mięśni szkieletowych, co powoduje zwężenie naczyń skórnych. Zjawisko to przyczynia się do małego dopływu krwi do skóry, co z kolei przekłada się na jej słabe odżywianie i dotlenianie.

4. Gonady płciowe.

Gonady płciowe to występujące u mężczyzn jądra, a u kobiet jajniki, które produkują odpowiednie dla siebie hormony.

Jądra u mężczyzn syntezują androgeny, które odpowiadają za rozwój męskiej sylwetki, męskiego owłosienia oraz popędu płciowego. Głównym hormonem zaliczanym do tej grupy jest testosteron. Związek ten dodatkowo pobudza pracę gruczołów łojowych. Jego nadmierna produkcja może przyczynić się do łojotoku skóry, a w efekcie pojawienia się trądziku pospolitego.

Z kolei niski poziom testosteronu objawia się skąpym owłosieniem na twarzy, wysokim głosem, wąskimi ramionami czy zaburzeniami popędu seksualnego.

Jajniki u kobiet z kolei wytwarzają estrogeny oraz progesteron. Te pierwsze warunkują ostateczne wykształcenie się cech żeńskich, aktywują śluzówkę macicy do rozrostu. Ponadto odpowiedni poziom estrogenów w organizmie kobiety warunkuje właściwy wygląd skóry. Gdy ich poziom w organizmie zmniejsza się wówczas skóra traci jędrność, elastyczność i staje się odwodniona, zostaje zwiększona utrata włosów, a także proces gojenia się ran staje się wolniejszy.

Należy zaznaczyć, że estrogeny wpływają na rozszerzenie naczyń krwionośnych, co przekłada się na lepsze odżywienie i dotlenienie jej komórek. Odpowiednia ilość związków odżywczych dostarczana przez krew z naczyń krwionośnych z kolei przyspiesza regenerację naskórka zapewniając jego lepszy wygląd oraz koloryt.

Główną rolą progesteronu jest natomiast przygotowanie macicy na przyjęcie zapłodnionego jaja oraz utrzymanie rozwijającej się ciąży. Istotną informacją jest fakt, że progesteron zwiększa wrażliwość skóry na bodźce bólowe. Zwiększa produkcję sebum skóry, co może wywołać łojotok, a w rezultacie zmiany o podłożu trądzikowym.

Bibliografia

1. Kaniewska M., Kosmetologia Podstawy, Wydawnictwo Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 2011.

	Kolagen naturalny - skóra i stawy Kolagen od bioalgi to naturalny, najwyższej jakości hydrolizat kolagenu. Jest to najważniejsze białko, które wpływa na jakość skóry. Jego odpowiednia ilość zapobiega powstawaniu zmarszczek, cellulitu, rozstępów, ... Zobacz więcej...
	Kwas hialuronowy tabletki Kwas hialuronowy znajduje się w skórze, dzięki czemu czyni ją gładką, elastyczną i bez zmarszczek. Z wiekiem jego ilość jednak maleje i należy dostarczać go do organizmu, aby uzupełnić powstające braki … Zobacz więcej...